Het valt mij de laatste tijd steeds vaker op, de valse kritiek op publicaties in de media. Artikelen over de situatie in Gaza bijvoorbeeld, maar ook over klimaatbeleid, politieke partijen, rechterlijke uitspraken of om het even welk omstreden onderwerp. Al snel gaat het over die ‘linkse journalisten’ die er weer gekleurd naar kijken. Maar is dat wel zo?
Vorige maand was er wat ophef over berichtgeving in de Volkskrant met betrekking tot de bevrijding van vier gijzelaars door het Israëlische leger. De krant koos ervoor om (ook) aandacht te besteden aan de 240 Palestijnen die bij die actie werden gedood.
De kritiek was niet van de lucht. De ‘Hamas-gezinde’ Volkskrant stond weer eens aan de ‘verkeerde kant van de geschiedenis’.
Kwalijk
Het verwijt dat Nederlandse journalisten van een gerespecteerde krant zich zouden scharen achter een terroristische organisatie is buitengewoon kwalijk. Alsof ze tijdens de ochtendvergadering even met zijn allen hadden besloten om Hamas te steunen.
Iedereen die zo denkt heeft werkelijk geen benul hoe journalistiek in de praktijk werkt.
Het is op zich ook niet eens verwonderlijk. Omdat we inmiddels in een land leven waar er notabene binnen ons parlement over de Palestijnen wordt gesproken als een ‘nep-volk’.
Adoratie
De blinde adoratie voor een land dat volgens internationaal recht op de vingers is getikt vanwege het gevaar van genocide is schier onuitputtelijk. Zelden wordt er zo gekleurd gekeken naar een land dat al tientallen jaren een kwalijke vorm van apartheid uitvoert.
Sommige lezers zijn zo blind voor de praktijken van Israël dat iedere ‘negatieve’ invalshoek meteen gezien wordt als ‘gekleurde journalistiek’. Terwijl de keuze om (ook) 240 dode mensen te vermelden journalistiek prima te verdedigen is. Zeker als het gaat om een live-blog waar de kop telkens weer anders is.
Het is hier niet de Volkskrant die gekleurd is, maar de lezer die heel erg graag wil lezen over hoe goed en nobel de Israëliërs zijn en hoe intrinsiek slecht de Palestijnen.
PVV/FvD
Dezelfde kritiek zie je ontstaan bij kritische stukken over populistische partijen als de PVV en FvD. Het is intrinsiek aan de journalistiek om kritisch te zijn en blijven over partijen die het niet zo nauw nemen met de rechtsstaat, complete bevolkingsgroepen demoniseren, zelf niet democratisch zijn binnen de eigen partij en met bizarre voorstellen komen zoals het sluiten van alle grenzen, het afschaffen van de tbs en preventieve detentie voor asielzoekers.
Niet de kranten zijn gekleurd, maar de lezer die van geen kwaad wil weten over de eigen per definitie gekleurde politieke overtuiging. Het is namelijk die lezer die op hoge toon eist dat de journalistiek vol op het orgel gaat als het om linkse partijen gaat, maar geen onvertogen woord wil horen over de eigen helden.
Asielzoekers
Een ander voorbeeld. De cijfers als het gaat over criminele asielzoekers. Wie daarnaar op zoek gaat, kan niet anders dan concluderen dat uit onderzoek blijkt dat asielzoekers minder crimineel zijn dan de autochtone bevolking.
Zoals ik hier al eens heb opgeschreven.
Voor sommige lezers is dat aanleiding om te stellen dat de journalist in kwestie niet onafhankelijk is, niet objectief, naïef en gekleurd. Weer dat ‘linkse wegkijkgedrag’ immers.
Het omgekeerde is echter waar. Murw gebeukt door makelaars in nepnieuws heeft de lezer zelf de blinde overtuiging dat zowat iedere asielzoeker een stelende testosteronbom is en die overtuiging moet dan ook terugkomen in de publicaties in de media.
Opnieuw is het de lezer die de eigen blinde overtuiging wil lezen in de krant. Het is niet de journalist die zijn eigen overtuiging publiceert.
Klimaatverandering
Deze dynamiek komt helaas overal terug. Mensen die zeker denken te weten dat klimaatverandering niet door de mens komt (ondanks de overweldigende consensus onder wetenschappers) verafschuwen publicaties met wetenschappers die het tegendeel beweren.
Mensen die de rotsvaste overtuiging hebben dat vaccins dodelijke gifprikken zijn waar we allemaal massaal aan zullen sterven, vallen de journalisten verbaal aan die wetenschappers citeren die dat met klem en onderbouwing weerspreken. Kijk voor de grap eens naar de oneindige stroom aan bagger onder de tweets van de gerespecteerde wetenschapsjournalist Maarten Keulemans.
En stel dan nog eens dat het de journalist is die gekleurd is en niet de lezer.
Gideon
Ook bij rechtszaken zie je deze dynamiek. De kritiek is niet van de lucht als je een strafzaak tegen bijvoorbeeld Gideon van Meijeren of Geert Wilders volgt.
‘Want jullie zitten er alleen maar omdat jullie weer rechtse politici in een kwaad licht willen zetten’.
Nou, nee. Rechtbankverslaggevers volgen dagelijks rechtszaken van volstrekt onbekende verdachten en doen daar verslag van. Hoor je nooit wat over. Opnieuw is het de perceptie van de lezer die hier gekleurd is en niet de keuze van de journalistiek.
Collega’s
Ik kan wel zeggen dat ik in mijn loopbaan bij de zogenaamde MSM heel wat collega’s voorbij heb zien komen. Van lokale en regionale media tot landelijke media. Van kranten tot radiostations.
Doorgaans gedreven journalisten, maar van heel verschillende komaf en politieke gezindte.
Van links tot rechts (Wierd Duk was ooit een collega) en van christelijk tot atheïst en moslim. Met een gerust hart kan ik zeggen dat links niet de boventoon voert bij de mensen waar ik mee heb gewerkt. Als je dan toch een gemene deler moet vinden, dan is het dat het doorgaans progressieve mensen zijn.
Mensen ook met een behoorlijke studie achter de rug. Met de kennis om nuances te zien en ook op die manier complexe zaken te benaderen.
Angst
Makelaars in angst, zoals de zichzelf journalist noemende Raisa Blommestijn, verwijten ‘de media’ voortdurend een bepaald ‘narratief’ (ook al zo’n vreselijk woord) te pushen. De werkelijkheid is dat ‘de media’ voor verhalen gebruik maken van mensen die niet alleen beschikken over deskundigheid, maar ook een zekere autoriteit. Je zoekt als journalist immers altijd naar mensen die (complexe) zaken vanuit hun deskundigheid goed kunnen duiden.
Grappig genoeg zijn dezelfde criticasters juist dol op mensen die met recht een gekleurd narratief pushen, zoals Ongehoord Nederland. Die liever een ontslagen en tot op het bot rancuneuze neuroloog aan het woord laten over virussen dan een gerespecteerde viroloog.
Specifiek
Uiteindelijk is het gelukkig wel zo dat het een specifieke groep is die zo graag schermt met het verwijt van gekleurdheid. Uit onderzoek blijkt gelukkig dat de traditionele nieuwsmedia door de meerderheid wordt gezien als betrouwbaar.
Het lijkt mij dan ook raadzaam dat lezers die zo snel komen met het frame ‘gekleurde’ en ‘gekochte’ journalisten eens even goed in de spiegel kijken en zich hardop afvragen:
Zijn journalisten ‘gekleurde linkse marionetten van de macht’?
Of ben je zelf in publicaties bij voortduring louter op zoek naar bevestiging van je eigen denkbeelden en wereldbeeld?
Waardeer dit artikel!!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Je kunt mij ook met een vast bedrag per maand steunen: klik dan hier. Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.