Het was ineens een kop in de Telegraaf. Gewoon in een nieuwsbericht: ‘Israëlische elite waarschuwt Greta Thunberg die met boot vol Hamas-fans richting Gaza vaart’. Historisch gezien zou je er niet van op moeten kijken, want dat de Telegraaf een actiekrant is, is geen geheim. En toch was ik er alsnog onaangenaam door verrast. Omdat het opnieuw iets zegt over hoe de krant is verworden tot een gevaarlijke voederfabriek voor de onderbuik.
Voor de goede orde: ik ken best veel journalisten van de Telegraaf en dat zijn merendeels hele aardige mensen en deels ook best wel goede journalisten. Ik heb jarenlang zij aan zij met ze gewerkt in het veld toen ik nog correspondent was voor het Algemeen Dagblad en dat ging er altijd gemoedelijk aan toe.
Dat laat onverlet dat de krant aan de Basisweg met grote regelmaat af weet te glijden naar een activistisch niveau waar Extinction Rebellion nog vraagtekens bij zou zetten.
Propaganda
Iedereen kent in Nederland de propaganda van de Israëlische regering: terwijl er bommen vallen op onschuldige kinderen, Palestijnse burgers levend worden verbrand en baby’s sterven van de gecreëerde hongersnood, blijft de regering het frame hanteren dat alle criticasters Hamas-terroristen zijn.
En dat frame werkt ook nog eens, want het is deels de reden dat andere landen niet durven in te grijpen, terwijl een nakende genocide al maanden en maanden aan de bloedrode horizon zichtbaar is.
Arrestatiebevel
Dat een aan alle kanten foute regering propaganda hanteert, is ergens wel logisch. Je moet toch wat als je weet dat je fout zit en je leider inmiddels een arrestatiebevel aan de broek heeft voor oorlogsmisdaden.
Maar dat een Nederlandse krant actief meewerkt met dit frame is eigenlijk te schandalig voor woorden. En dat in een nieuwsbericht over een boot waar letterlijk alleen mensenrechtenactivisten op varen die hulpgoederen willen brengen naar Gaza.
Lariekoek
Het is één ding dat zwaar partijdige en niet ter zake kundige roeptoeters als kwakdoos Marianne Zwagerman, Ronald Plasterk en Leon de Winter column na column volkalken met rabiate onzin en Wierd Duk op X de meest walgelijke lariekoek publiceert (‘linkse partijen zijn antisemitisch’), het is wat anders als het activisme ook pontificaal in nieuwsberichten opduikt.
Vergeet daarbij ook niet dat de boot waar Thunberg op vaart van een organisatie is die eerder een boot stuurde, waarna Israël het vaartuig met een drone aanviel. Want tsja, Hamas-terroristen nietwaar?
Scriptie
Ik moest denken aan 1999, toen ik afstudeerde en mijn scriptie schreef over het gebruik van taal in Nederlandse kranten. Het mag geen verrassing zijn dat ook toen al bleek dat de Telegraaf opvallend vaak rijkelijk met bijvoeglijke naamwoorden en oneliners strooide om het nieuws te kleuren.
Een toename van asielzoekers was altijd al een ‘tsunami’, een onwelgevallig vonnis ‘een mokerslag voor de rechtspraak’ en een rimpeling in de samenleving bijkans een op handen zijnde burgeroorlog. Er is weinig tot niets veranderd sinds die tijd.
Niet dom
Bij de Telegraaf zijn ze niet gek of dom, ze weten precies wat de eigen lezers willen lezen. Als er 100.000 man op het Malieveld staan om te protesteren tegen de rijkelijk gedocumenteerde oorlogsmisdaden van Israël, laten ze Wilders aan het woord, die de demonstranten gemakzuchtig en geheel onterecht wegzet als ‘verward’.
Net zoals ze na de recente val van het kabinet stad en land afzoeken om PVV-stemmers te vinden die hun steun onverkort aan de grote Leider blijven betuigen.
Het is te gênant om te zien.
Cynisch
Dat een krant een bepaald profiel heeft is helemaal niet erg. Zo zijn er ook kranten met een progressieve signatuur. Of een christelijke of gereformeerde. Maar wat de Telegraaf al jaren presteert heeft niets meer met journalistiek te maken. Het is een door en door cynisch verdienmodel geworden, waar probleemloos aan wordt gesloten bij wat Henk en Ingrid beweerdelijk vinden.
Als Henk en Ingrid buitenlanders haten, dan krijgen ze verhalen over buitenlanders die zich misdragen. En als ze wantrouwend staan tegenover de EU, dan krijgen ze dag in dag uit verhalen over hoe gevaarlijk Brussel is.
Wierd Duk
Dat een volbloed rechts radicale propagandist als Wierd Duk het gezicht van de krant is geworden, zegt wat mij betreft alles.
Zoals u wellicht weet waren Duk en ik enige tijd collega’s bij het Algemeen Dagblad. En ik weet uit die tijd dat het verzet tegen de propaganda van Duk en zijn gekleurde schrijfstijl bij de krant uit Rotterdam groeide en groeide.
En beslist niet alleen van collega’s met een moslimachtergrond.
De hoofdredactie werd vaker aangeschreven als er weer eens een artikel van Duk verscheen waar je met geen mogelijkheid enige objectiviteit in kon bespeuren.
Ik kan daar best veel anekdotes over vertellen.
Bijeenkomst
Hoewel Duk mij al jaren laatdunkend wegzet als ‘webredacteurtje’ moest hij ooit tandenknarsend met mij samenwerken toen hij bij een bepaalde bijeenkomst was en ik de live op de website deed, inclusief zijn X-berichten.
Omdat ik ook kon zien wat andere journalisten twitterden over die bijeenkomst, zag ik meteen dat Duk er een geheel eigen verhaal van maakte en vooral veel zaken wegliet die hem niet welgevallig waren.
Ik liet hem telefonisch weten dat hij wel objectief moest blijven. Zijn antwoord: ‘Ga gewoon aan het werk, Chris. Ga tikken’
Niet veel later liet ik hem weten dat ik zijn X-feed van de website had gehaald. Een hevig verbolgen Duk gaf als reactie dat ik nu in grote problemen zou komen. Toen ik aangaf dat het in overleg met de hoofdredactie was gedaan, bleef Duk stil.
Ik weet overigens bijna wel zeker dat Duk dit verhaal ook weer gaat ontkennen, maar ik heb de sms’jes nog.
Hans
Ook het vertrek van Wierd Duk bij het Algemeen Dagblad zegt iets over zijn stijl van ‘journalistiek’. De beste man had namelijk een interview uitgewerkt en dat viel niet in goede aarde bij toenmalig hoofdredacteur Hans Nijenhuis. Ik weet dat, want ik stond er letterlijk naast toen Nijenhuis zei:
‘Ik vind het onderwerp interessant, maar een echte journalist had die man moeten interviewen’.
Niet veel later kreeg Duk te horen dat veel van zijn stukken naar de opiniepagina zouden verhuizen en weer ietsje later nam hij schielijk de kuierlatten naar De Telegraaf. Toen ik dit verhaal overigens ooit op X had gezet, dreigde de vleesgeworden ‘senior journalist met een indrukwekkend cv’ mij met een aangifte. Die is er nooit van gekomen.
Go figure.
Radicaalrechts
Ik vind overigens dat Duk prima op zijn plek zit bij de Telegraaf, maar dat is dan ook meteen het probleem. Wierd Duk is de ‘sterverslaggever’ van de krant aan de Basisweg en als het gezicht van je krant een man is die je niet anders kunt omschrijven dan propagandist van radicaalrechts (kijk alleen al naar de lange lijst van radicaal rechtse droeftoeters die Duk in de krant kritiekloos op het schild hees), dan is er iets mis met je als krant.
Zoals eerder gezegd: de weerstand tegen een man als Duk groeide en groeide bij het Algemeen Dagblad. En dat brengt mij bij de vraag: hoe zit dat aan de Basisweg?
Opstaan
Er werken – naast opgeblazen ego’s als Mick ‘ik zit met mijn allerbeste bron in een toprestaurant’ van Wely en John ‘ik wil eigenlijk gewoon boeven vangen’ van den Heuvel – goede en integere mensen bij de Telegraaf, dat weet ik zeker.
Wanneer staan die eigenlijk eens op?
Wanneer gaan die eens zeggen: maak Wierd Duk gewoon columnist en stop eens met koppen die geen ander doel hebben dan een kwaadaardig frame in de hoofden van Henk en Ingrid te douwen en die daar te houden?
Is er eigenlijk uberhaupt wel sprake van enig verzet aan de Basisweg? Of vinden ze het allemaal maar best, zo lang het geld aan het einde van de maand weer netjes op de rekening staat?
Of zou het wellicht kunnen dat journalisten van het Algemeen Dagblad gewoon wat meer lef hebben en zich wel durven uitspreken over een geradicaliseerde collega en een bepaalde koers?
Waardeer dit artikel!!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Je kunt mij ook met een vast bedrag per maand steunen: klik dan hier. Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.
Gedoneerd, indachtig m’n vader, grootvader en overgrootvader, wiens abonnementen ik nog altijd voortzet.
Ik heb hier nog wat screenshots uit zijn tijd bij het AD. Toen ie overstapte naar de T was ik er wel klaar mee. De T blijft de T hè https://www.kijkenietkope.nl/2016/06/geacht-ad.html
Wierd duk mag niet alleen zijn gif spuiten in de Telegraaf , maar ook bij dat rechtsextremistisch VI clubje.
Dank voor weer een prima en eerlijk stuk.
Briljant artikel. Dankjewel en uiteraard gedoneerd.
Er schijnt een quote te zijn: als je met 11 nazis aan tafel zit, dan zitten er 12 nazis aan tafel. Oftewel: waar je mee omgaat word je mee besmet, en door in dat gezelschap te blijven keur je het goed.
Dat er goede, hardwerkende integere collega’s bij de Telegraaf werken is zo’n cliché zinnetje (om maar genuanceerd over te komen?). Overal werken aardige gedisciplineerde kundige mensen, maar zodra die in hun werk geen ethisch besef mee laten wegen heb je er niks aan en zijn gewoon net zo erg, of misschien nog wel erger omdat ze door hun aanwezigheid een keurig aanzien geven aan wat verwerpelijk is. Het effect van de ophitserij van de Telegraaf wordt er alleen maar groter door. Net als door “neutrale” berichtgeving van de NOS trouwens. Nieuws is nooit neutraal, want je kiest wat je bericht, waarover je bericht en hoe je bericht.
Ik kan me er helemaal in vinden. Afgelopen week in een talkshow zag je dat nare gedrag en toon weer duidelijk. CDA’ er Bontebal was Duk duidelijk de baas.
Afgelopen week liet Duk in een talkshow zijn nare gedrag en toontje weer eens horen mat CDA’ ‘ er Bontebal was Duk duidelijk de baas. Dat die Duk überhaup nog in talkshows zit is onbegrijpelijk.
Ultra-Rechtse propaganda aan de kaak stellen, steun ik graag Chris.
Wanneer spreken de andere Telegraaf medewerkers zich uit tegen de “journalist” Wierd Duk.
Degelijk stuk als tekstuele röntgenfoto van elitekanaal De T.
Vraag: “… hoe de krant is verworden tot een …” suggereert dat het ooit anders is geweest. Wanneer was dat?
Je strijdbaarheid waardeer ik. In het verleden heeft extreemrechts de macht kunnen krijgen omdat teveel mensen stil bleven. Jij vertolkt het juiste tegengeluid. Keep up the good work!
Eerlijk, ik vraag me dit van andere kranten ook wel eens af. Er zitten bij een paar andere ook een paar columnisten die inzake sommige onderwerpen de hele boel bij elkaar liegen en zich op internet gedragen als oerconservatieve extremisten. Die complottheorieën geloven waar je je als journalist louter mee zou moeten inlaten om ze te ontkrachten.
Zij publiceren stukken die weinig meer met opinievorming te maken hebben, maar alles met haat opstoken tegen bepaalde mensen.
In 2023 publiceerde de Volkskrant een artikel in de categorie “Analyse”. Als je als auteurs van dat stuk dan op de desinformatieradar van het KRO-NCRV programma Pointer belandt omdat ze in dat artikel zoveel onzin verspreiden dat dat programma besloot uit te zoeken hoe dat kwam, verpruts je het ook behoorlijk.
Wat het programma vond, gaf een zorgelijk beeld van je reinste gebrek aan journalistieke integriteit.
@Marc Stronks: Als ik kijk naar De Volkskrant, AD, NRC, HP/De Tijd, lopen die op sommige onderwerpen ook domweg achter de massa aan. Ze schrijven het soms alleen net even wat genuanceerder in de kop.
Ik zag vorig jaar net nadat Mona Keijzer veroordeeld was voor groepsdiscriminatie van moslim mensen een breed uitgemeten artikel in het AD’s Mezza gedeelte, niet echt het soort katern bedoeld voor politici-in-functie, en al helemaal niet voor zulke omstreden figuren zoals zij.
Op kritische vragen hoefde ze niet te rekenen: de journalist pakte haar met fluwelen handschoentjes aan, terwijl deze mevrouw een prima, goed gedocumenteerd gebrek aan inhoud heeft, waarmee de journalist haar met gemak verbaal compleet met de grond gelijk had kunnen maken.
Eenzelfde verhaal van een andere journalist verscheen iets later in de Volkskrant, ze mocht wéér uitleggen wat voor leuke hobbies ze heeft en dat ze al zo lang samen is met haar jeugdliefde.
Anders gezegd: Extreem-rechts werd vermenselijkt. Deze mensen nou eens kritische vragen stellen over hun onmenselijkheid? Tuurlijk niet!
En zo worden mensen die tegen burgerrechten zijn genormaliseerd.
Zeker in het geval van Keijzer was het zo vreselijk makkelijk om haar grandioos te tackelen.
Jezelf feministe noemen maar ondertussen een rabiate transhater zijn, bijvoorbeeld.
Jezelf feministe noemen maar in je eigen manifest het feminisme een “achterlijke, radicale beweging” noemen terwijl het letterlijk de mensen voor haar zijn geweest die maakten dat zij mocht en kon studeren en mag stemmen, die ook meermaals tot radicale actie over moesten gaan als beweging…
Die in datzelfde manifest oproept tot het aanbrengen van “meer nuance in het politieke debat, daar dit gaat over echte mensen in de samenleving die oneindig veel complexer zijn dan een simpele zwart-wit tegenstelling” maar zelf 3 dagen voor of na publicatie hyperallergisch was voor haar eigen advies (dat was dat ze haar transhaat-tweet de wereld inslingerde) en nog geen jaar later veroordeeld werd voor haar groepsdiscriminatie van moslim mensen…
En met alles wat je dus over haar op kunt zoeken, gebeurd praktisch niks.
Ja, ik begrijp dat het valt of staat met de beschikbare journalisten, want je zult waarschijnlijk bij veel van dit slag politici retescherp moeten zijn omdat ze alles waar je op reageert anders pijlsnel tegen je gebruiken en daar moet je dus geen stagekrachten op zetten (of ze moeten héél goed zijn), maar toch.
Zo creëert een groot deel van de kranten waar toch vooral het wat oudere deel van Nederland zich nog steeds van zal bedienen een beeld van hele normale mensen met hele normale, valide kritiek op onze huidige samenleving en overheidsbeleid.
Met daarbij vooral ook dat er bij vrouwen nogal eens het uiterlijk van deze vrouwen bij wordt gesleept: alsof dat ook maar IETS veranderd aan hun onmenselijke houding of beleid!
Ik vrees dat dat een groter probleem is, naast het gedrag op sociale media van dezelfde politici.
Keijzer knuffelde recent nog een stuk van de Telegraaf over Ayaan Hirshi Ali helemaal dood. De auteur? Juist, Wierd Duk, die door haar in 2023 een “fenomenaal schrijver” werd genoemd…
Een voormalig advocate die zichzelf feministe noemt vond een stuk van Ayaan Hirshi Ali geweldig waarin Ali pleit voor het stemmen op extreem-rechts omdat alleen zij de veiligheid van vrouwen en minderheden hoog in het vaandel zeggen te hebben staan…
En dit gedrag zie je bij veel politici aan extreem-rechtse zijde.