Geert Wilders, de leider van de populaire PVV is weer eens opgestapt en daarom krijgen we eind oktober nieuwe verkiezingen. Windvaan Dilan Yeşilgöz (VVD) toeterde na de kabinetsval vastberaden dat ze nooit meer met de PVV samen gaat werken. Andere partijen zien al veel langer geen heil in een regering met de geblondeerde populist. Laten we nu eens doorpakken en voor eens en altijd afscheid nemen van de populist.
Er is de laatste jaren mondiaal een stroming ontstaan waarbij zelfs progressieven menen dat het populisme niet per definitie slecht is. Iets met de bezorgde burger waar we naar moeten luisteren. De vox pop als ultiem doel in het politieke en maatschappelijke veld. Is er een probleem? Laten we spoorslag ons oor te luisteren leggen bij de die dag toevallig naar geschikte steunkousen zoekende Sjon en Anita op de Albert Cuyp. Want iedereen telt.
Ik behoor niet tot die stroming.
Het populisme zoals we dat de laatste jaren hebben gezien is wat mij betreft namelijk helemaal niet verenigbaar met een parlementaire democratie. Of eigenlijk niet eens met het voeren van verstandig en realistisch beleid.
Het Volk
Dat heeft er ten eerste mee te maken dat de populist altijd tamelijk narcistisch stelt namens ‘Het Volk’ te spreken, terwijl dat volk helemaal geen homogene groep is. We leven in een wereld vol met verschillende meningen en zelfs de populariteit van de PVV zal niet – en zal nooit – leiden tot een meerderheid in Den Haag. Vergeet het maar. En dan heb ik het nog niet eens over de verscheidenheid in redenen waarom mensen op de PVV stemmen.
Het wordt op domrechts nog wel eens vergeten, maar van de 150 zetels heeft de PVV er op dit moment 37 in de Tweede Kamer. Dat is nog niet eens de helft van de helft van het totaal. Ja, ze zijn op dit moment de grootste partij, maar driekwart van de kiezers stemt alsnog niet op de blonde en onbetwiste leider. Als je het Volk als leidraad neemt, dan moet je simpelweg stellen dat de meeste mensen Wilders niet aan het roer van het schip zien willen staan.
Kan het niet mooier maken dan het is.
Gouden bergen
Ten tweede zitten we met een gigantisch probleem dat inherent is aan het populisme: de populist zal namelijk altijd beloftes maken die simpelweg in een democratie niet in kunnen worden gelost. Beloftes die letterlijk worden bedacht om de onderbuik aan te spreken. Het is de kandidaat-voorzitter van de studentenclub die oneindig gratis bier in het vooruitzicht stelt en kamerhuur voor 150 euro per maand.
Met valse beloftes kun je verkiezingen winnen, maar geen beleid maken. Bijvoorbeeld door te eisen dat de gulden weer terug moet komen, dat Nederland uit de EU moet stappen, de boodschappen meer dan de helft goedkoper worden, klimaatbeleid van tafel moet of alle grenzen gesloten in een land dat zwaar leunt op export.
Wetten
Het voert te ver om hier nu allemaal te analyseren waarom dit niet kan, maar de simpele uitleg is dat politiek Den Haag niet overal invloed op heeft en bovendien (ook Europees) gehouden is aan verdragen, regels en wetten die eerder vast zijn gelegd.
Dezelfde verdragen, regels en wetten overigens die juist de (grond)rechten van burgers moeten garanderen en daarom niet zomaar te veranderen zijn. Dat hebben we het afgelopen jaar tijdens de regeerperiode van bruinrechts ook gezien, want beleid en luchtballonnetjes werden niet zelden op hele goede gronden afgeschoten door rechters.
Door de wettelijke tegenmacht dus, door mensen die de rechtstaat en rechten van burgers nog wel hoog weten te houden. Die kijken naar afspraken die eerder zijn gemaakt en naar wetten die tot doel hebben om ons te beschermen tegen willekeur, onrecht en onrechtvaardigheid.
De populist – en in zijn kielzog rechtse meelopers, waaronder als journalist vermomde propagandisten – hebben hier natuurlijk een hekel aan. Zij willen niet gehinderd door derden hun agenda uitrollen.
Patroon
Wat we tot nu toe voortdurend van de populist hebben gezien is een kansloos patroon, dat zich steeds zal herhalen als we de populist daarvoor de ruimte geven. De populist zal namelijk altijd met beleid komen dat grotendeels niet uitvoerbaar is en waar hij nooit een meerderheid voor zal krijgen.
Deels omdat een groot deel van de bevolking (vertegenwoordigd door bijvoorbeeld de linkse partijen) dat niet wil en deels omdat ze letterlijk niet in de praktijk te brengen zijn.
Voor de mensen die nog moeite hebben met de werking van een parlementaire democratie: voor besluitvorming in Den Haag heb je een meerderheid van de stemmen nodig. Het is niet zo dat de grote, blonde leider alles kan beslissen omdat hij de grootste minderheid heeft.
Dictatuur
Als dat wel zo zou zijn geweest, dan hebben we daar namelijk een heel ander woord voor. Dat heet een dictatuur. Voor domrechtse kiezers is dit kennelijk erg moeilijk om te begrijpen, maar wellicht hebben ze iets aan het volgende scenario:
Stel dat Pvda-GL straks de grootste partij wordt. Ze halen 37 zetels. De kans dat Wilders met zijn PVV links beleid vervolgens zal steunen op het gebied van migratie of diversiteit of klimaat, acht ik kleiner dan 1 op 1 miljard.
Dat hoeft ook helemaal niet, want als je het helemaal anders wil, dan hoef je ook niet mee te gaan in beleid waar je niet achter staat. Ik durf de stelling wel aan dat deze toekomstige chronische weigering van de blonde leider door zijn stemvee zal worden gezien als ‘een rechte rug’.
U kent die teksten wel. ‘Eindelijk iemand die er tegenin durft te gaan’.
De ironie wil dat dit precies is wat (onder meer) de linkse partijen nu hebben gedaan als het gaat om de plannen van Wilders, maar omdat zijn volgelingen hiervan balen, heet het ineens tegenwerking. Binnen het populisme is alles namelijk de schuld van anderen. Van links, van buitenlanders, migranten, asielzoekers, rechters, Brussel, de media etc. etc.
Fitties
De populariteit van Wilders en de slappe ruggengraat van VVD, NSC en BBB hebben er een jaar geleden voor gezorgd dat de populist mocht gaan regeren. Wat volgde waren twaalf maanden van achteruitgang, ruzies, onhaalbare plannen, aanvallen op de rechtstaat en talloze fitties die vooral via X werden uitgevochten.
De populist merkte dat zijn onredelijke agenda geen werkelijkheid werd, dus hij bedacht tien actiepunten (rond asiel) waarvan hij 100% wist dat ze nooit beleid zouden kunnen worden.
En toen de rest hem daar fijntjes en rustig op wees, liep hij weg. Zoals hij eerder vertrok toen hij kort in een gedoogkabinet zat.
Cirkeltjes
We kunnen natuurlijk blind in cirkeltjes blijven lopen en na de volgende verkiezingen de Grote Blonde Leider weer in de regering opnemen, maar ik garandeer u dat we dan weer exact hetzelfde resultaat krijgen. Wilders gaat onredelijke eisen stellen, anderen willen daar niet in mee, Wilders wordt boos en stapt op, nieuwe verkiezingen. Repeat.
Je kunt als politiek zijnde ook een keer ballen tonen en om tafel gaan zitten met partijen die niet helemaal op alle punten dezelfde idealen hebben, maar waar wel mee samen te werken valt. Want dat is wat een parlementaire democratie in essentie is: geven en nemen. Je kunt best tegen de Spreidingswet zijn bijvoorbeeld, maar je kunt ook kijken of die wet er inderdaad voor zorgt dat je een verdunning krijgt van de overlastgevers.
Schuimbekken
Het doel van Den Haag zou altijd moeten liggen in het oplossen van problemen waar de gemiddelde burger dagelijks mee te maken heeft. Want terwijl de populist schuimbekkend de ene tweet na de andere de deur uit gooit en zijn politieke tegenstanders voor rotte vis uitmaakt, zoekt de 19-jarige student wanhopig naar beschikbare woonruimte en wachten zieke mensen vertwijfeld op wachtlijsten die maar niet korter worden.
Zelf snap ik heel goed dat teleurgestelde mensen niet meer kiezen voor de traditionele partijen en hopen dat de populist zijn belofte van gouden bergen waar gaat maken. Maar wanneer maakt die hoop eens plaats voor realisme? Wanneer gaan teleurgestelde mensen eens inzien dat hoop een prima ontbijt is, maar je er als lunch al niets meer aan hebt? Hoe vaak moet de populist nog bewijzen dat hij niet in staat is om samen te werken?
Dus lieve kiezer en beste gekozene: neem afscheid van de populist. Hij gaat niemand verder brengen. Polarisatie is zijn brandstof en chaos en teleurstelling zijn resultaat.
Waardeer dit artikel!!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Je kunt mij ook met een vast bedrag per maand steunen: klik dan hier. Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.