Vals narratief rond Marco Borsato

Na de eerste dag in het strafproces tegen Marco Borsato wegens het misbruiken van een minderjarige kwam er op sociale media een narratief los waar ik mij hogelijk over verbaasde. Waar de reaguurders normaal gesproken niet schromen om een verdachte als een ‘vieze, smerige pedofiel’ neer te zetten en subiet dood door de galg op het marktplein te eisen, ging de aandacht naar de moeder van het meisje. Waarom werd zij niet vervolgd? Een vals narratief.

De zaak Borsato is door de enorme media-aandacht overal wel doorgedrongen. Voor de mensen die er niets van hebben meegekregen: Marco Borsato wordt ervan verdacht de dochter van de voorzitter van zijn fanclub te hebben misbruikt. Hij zou haar bij meerdere gelegenheden (bij haar thuis, in de tourbus) seksueel hebben betast.

Over haar dijen, borsten en vagina. Onder BH-bandjes en randjes van slipjes. De aangeefster omschrijft het in haar aangifte onder meer als volgt:

 ‘Als ik een rokje aan had, dan duwde hij mijn string opzij en wreef en streelde hij mij over mijn schaamlippen’

En:

‘Het was zo vaak dat ik niet meer weet wat hij precies deed elke keer. Hij ging met zijn hand in mijn bh en zat aan mijn borst en tepels. Het gebeurde zo vaak dat ik niet meer weet of het in de woonkamer of aan de tafel of op de bank was’

Kwetsbaar

Tijdens de eerste dag van het proces werd een beeld geschetst van een kwetsbaar meisje, dat mede door de zelfmoord van haar vader en de mentale problemen van haar broertje in Marco Borsato een nieuwe vaderfiguur zag. Iemand waar ze van hield en wiens aandacht ze nastreefde.

Ook werd duidelijk dat er binnen het gezin van het meisje cq binnen de vriendenclub van Borsato (zoals hij het zelf noemt, het gaat dan om een clubje mensen van de fanclub) een nogal vrije seksuele moraal heerste. Er werd openlijk over seks gesproken, de moeder van het meisje had seks met Borsato en er was zelfs sprake van het laten zien van borsten door de aangeefster en andere vrouwen.

Lingerie

Ook kocht Borsato samen met de dochter lingerie bij Hunkemöller, waarna ze in de huiskamer de spannende setjes aantrok en aan Borsato toonde. Er werd tevens gezegd dat de moeder van het meisje geluidsopnames maakte van haar dochter die seks had met een vriendje en die opnames vervolgens door zou hebben gestuurd aan anderen.

Hier kun je van alles van vinden en dat mag ook, maar het is vooral een kwestie van moraal en laakbaarheid. De meeste mensen zullen hun wenkbrauwen optrekken en het afkeuren, maar dat is iets heel anders dan strafbaar handelen.

Laat staan dat je dit kunt koppelen aan medeschuld aan seksueel misbruik van een kind.

Onhandig

Op de een of andere manier werd X echter overstroomd door mensen die van mening waren dat Borsato slechts ‘onhandig’ had gehandeld en het de moeder is die aan de hoogste boom moet worden opgehangen. De vrouw zou haar dochter eigenhandig in de etalage hebben gezet en op een presenteerblaadje aan de arme zanger hebben aangeboden.

Mensen plaatsten haar foto en tikten er de meest ranzige teksten bij.

Nu staat X natuurlijk bekend om de invloed van (veelal laf anonieme) tokkies die na twee gelezen woorden de meest bizarre conclusies trekken en er zullen ongetwijfeld die-hard Borsato-fans tussen zitten, maar het valt echt op hoeveel likes en reposts deze berichten krijgen.

Je zou heel goed kunnen betogen dat dit narratief breed wordt gedragen.

Poedelnaakt

Laat ik er dan maar meteen duidelijk over zijn: voor de juridische weging maakt het werkelijk geen moer uit wat er in het gezin gebeurde. Zelfs niet als de toen 15-jarige aangeefster zich poedelnaakt aan Borsato zou hebben aangeboden met tien seksspeeltjes in haar handen.

Waar we het hier over hebben is ontucht met een minderjarige. De wet is daar heel duidelijk in: alle seksuele handelingen met een persoon onder de 16 jaar zijn strafbaar. Punt. Einde discussie.

Dit is ook geen papieren werkelijkheid. Het heeft er namelijk mee te maken dat we als samenleving (ja, de politiek maakt de wetten en stelt de grenzen vast) van mening zijn dat een kind onder de zestien jaar niet in staat is om de gevolgen van het eigen handelen te overzien.

Stapsgewijs

Kinderen moeten hun eigen seksuele ontwikkeling stapsgewijs doormaken en dan past het niet dat een man van gevorderde leeftijd daar een actieve seksuele rol in speelt. Laat staan als het om een man gaat die zich op heeft geworpen als een vaderfiguur van een kwetsbaar kind.

Je kunt dus van alles vinden van de rol van de moeder en de vrije seksuele moraal bij de betrokkenen, maar feit blijft dat dit op geen enkele manier een excuus is om bij herhaling met je vingers onder BH-bandjes en slipjes van een kind te gaan lopen frunniken.

Proceshouding

En ik zou zelfs nog wel wat verder willen gaan.

Het valse narratief is ook te danken aan de opstelling van Borsato zelf tijdens de eerste dag van het proces. De hard gevallen zanger bracht namelijk de vrije mores van de groep en de moeder voortdurend ter sprake. Zo vaak dat het op een gegeven moment gênant en viezig werd.

Hij presteerde het zelfs om te verklaren dat de moeder ‘alles seksueel maakte’ en dat iedereen van haar moest horen wat een seksueel wezen haar dochter was.

Dezelfde verdachte die met een kind lingerie ging kopen, haar via Whatsapp een ‘lekker wijf’ en ‘een mooie vrouw met alles erop en eraan’, ‘bloed- en bloedmooi’ noemde en haar adviseerde het met zichzelf te doen als ze niet goed kon slapen.

Onsmakelijk

Hoewel ik op zich best begrijp dat je dit als verdachte naar voren brengt – al dan niet in overleg met je advocaat – is het nogal onsympathiek en onsmakelijk om hier steeds maar weer de nadruk op te leggen. In de volle wetenschap namelijk dat het juridisch geen moer uitmaakt én dat je er zelf actief onderdeel van was. Het meisje was ten tijde van het (vermeend) seksueel misbruik 15 jaar oud.

Punt. Einde discussie. Daar heb je van af te blijven. Zo simpel is het.

Of, zoals de officier het omschreef toen hij het had over de heimelijk door moeder opgenomen confrontatie:

‘Wij horen op deze opname geen ontkennende verdachte, maar een bekennende verdachte. Hier is een man aan het woord die de grenzen niet meer zag. Een man die zocht naar liefde, aandacht en warmte en dat vond bij een 15-jarige’

Slachtofferverklaring

Wat mij betreft maakte de slachtofferverklaring van de aangeefster op dit punt ook best wel veel duidelijk. Het meisje – nu een volwassen vrouw – bleef namelijk helemaal niet weg van haar eigen gedrag.

Ze erkende ruiterlijk dat ze op de verkeerde manier aandacht vroeg van mannen, maar verklaarde dit ook (heel begrijpelijk) aan de hand van haar turbulente leven. Een vader die zelfmoord had gepleegd, al jong de zorg over haar broertje.

Dat een 15-jarige die volop bezig is om zich seksueel te ontwikkelen zich op deze manier gedraagt onder de gegeven omstandigheden is iets wat we heel vaak zien in vergelijkbare zedenzaken.

Online

Denk bijvoorbeeld aan de vele zaken waarin meisjes online slachtoffer worden van mannen die uit zijn op meer. Dat is grofweg dezelfde dynamiek: kwetsbare meisjes die op zoek zijn naar de aandacht die zij thuis missen en daarbij over grenzen gaan.

En hier is de kern: volwassen mannen dienen de grenzen van kinderen te bewaken. Je kunt op geen enkele manier (juridisch) volhouden dat je als man niet op bent gewassen tegen de aandacht die je krijgt van een kind. Op geen enkele manier.

Laat staan dat je de schuld bij de moeder kunt leggen.

Bewijs

In tegenstelling tot wat best veel mensen (en zelfs advocaten) zeggen is het bewijs in de zaak Borsato best wel overweldigend. Zeker als je bedenkt dat bewijs in de verreweg de meeste zedenzaken altijd lastig is.

En al was het maar omdat de moeder van het meisje Borsato in een vier uur durend (en heimelijk opgenomen gesprek) confronteert met het misbruik en de verdachte onverkort overkomt als een bekennende verdachte.

Sterker nog: hij stelt zelf op de bandopname dat zijn gedrag ‘zwaar ongepast’ was, dat hij haar inderdaad ‘streelde’, het er ‘heel naar uit heeft gezien’, ‘het beeld vertroebeld raakte, maar dat ze allebei de grens niet hebben bewaakt’ en dat hij dat zichzelf kwalijk nam. Bovendien geeft hij zelfs een verklaring voor het hele gebeuren: hij miste thuis bij Leontine Ruiters (toen zijn vrouw) intimiteit en daarom werd het volgens hem allemaal erg ingewikkeld bij een ‘jonge vrouw in ontwikkeling’.

Op een gegeven moment zegt de moeder dat ze niet weet of ze Borsato ooit kan vergeven. Hij geeft op de opname vervolgens als antwoord: ‘Dat is ook niet wat ik van je vraag’

Als de moeder vervolgens stelt dat er alleen maar excuses kunnen volgen voor het gedrag van Borsato, erkent hij dat zonder ook maar een moment tegen te sputteren. Tijdens het hele vier uur durende gesprek stelt Borsato slechts één keer dat hij het meisje niet seksueel heeft misbruikt, iets wat de rechtbank ook al was opgevallen.

Klassiek

Wat mij betreft is de zaak Borsato bij een bewezenverklaring een klassiek zedendelict. Een volwassen man die worstelt met zichzelf en thuis niet krijgt wat hij fysiek wenst, kan de verleiding van een 15-jarige (die zich seksueel aan het ontwikkelen is) niet aan en gaat over de schreef. Herhaaldelijk over de schreef. Wat dat betreft is het best wel schrijnend dat Borsato tijdens de eerste dag van het proces meerdere keren aangaf dat het meisje zelf nooit heeft aangegeven dat ze iets niet prettig vond.

En dat is dus precies de kern van de zedenwetgeving op dit gebied: het is in dit soort specifieke zaken niet aan een kind om grenzen aan te geven, het is aan de volwassene.

Het is aan Marco en het was aan Marco.

Veroordeling

Of de gevallen zanger veroordeeld gaat worden zal sterk afhangen van hoe de rechtbank het bewijs koppelt aan de specifieke leeftijd van de aangeefster. Kan bewezen worden dat Borsato aan haar zat toen ze vijftien was?

Als de rechtbank die beslissing neemt, dan hangt Marco Borsato. Als dat niet zo is, dan het moreel laakbaar, maar niet strafbaar.

En daar heeft het gedrag van de moeder of het meisje geen enkele invloed op.

Dus ik zou zeggen: stop met het aanwijzen van allerlei mensen die (mede)schuldig zouden zijn en kijk naar het aandeel van Borsato.

Want dat is waar het hier om draait.

Waardeer dit artikel!!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Je kunt me ook met een vast per bedrag per maand steunen: klik dan hier. Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.

Mijn gekozen donatie € -
Delen

21 reacties

  1. Goed artikel!
    De moeder staat niet terecht. Het meisje kan er niets aan doen dat ze deze moeder heeft.
    Tenenkrommend; een multi vreemdganger die de sexuele moraal van dat gezin veroordeeld, maar er zelf aan mee deed, vreemd ging met de moeder en het al beschadigde meisje, nog verder beschadigde. Echt iets om trots op te zijn Marco!

  2. Goed, doordacht stuk. Ik had liever gehad dat iemand als jij bij Jinek had gezeten om dit alles te duiden.

  3. Een lynch party eindigt niet door een redelijk standpunt, maar je hebt je best gedaan.

  4. Super goed stuk, Chris . Ik ga het delen. Hopelijk lezen veel mensen het en leren ze er iets van. Ik ga doneren voor een paar dozen Double Cherry Magnums. Lekker tijdens de volgende space

  5. Mijn hoofd zegt steeds: zij was 15 en hij was boven de 50. Dan zorg je toch als volwassene dat je niet in dat soort situaties komt. Zeker niet bij herhaling. Ik vind het verweer zielig en viezig.

  6. Two wrongs don’t make a right. Oftewel, Marco kan helemaal fout zitten èn de moeder kan helemaal fout zitten. We gaan zien wat de rechter vindt.

  7. Bedankt voor je verhaal. Er is nóóit een excuus, zelfs zo’n waardeloze moeder niet, dat een volwassen man/vrouw aan een minderjarig kind mag zitten.
    Djulia/Mc

  8. Heel goed stuk!! Dit verwoord goed mijn frustratie en boosheid van de afgelopen week. Dank!

  9. Heel goed stuk! Het verwoord precies mijn frustratie en boosheid van deze week!
    En mag ik daaraan toevoegen dat.niet genoeg benadrukt kan worden dat een verdachte volop mág liegen in de rechtzaal?!

  10. Heel goed stuk. Wil er graag nog iets aan toevoegen, door Google aangeleverd:

    In Nederland geldt het volgende juridisch uitgangspunt:

    Een verdachte is niet verplicht de waarheid te spreken.
    Een verdachte heeft het recht zichzelf te verdedigen en mag daarbij zwijgen of een verklaring afleggen die niet overeenkomt met de werkelijkheid. Dit volgt uit het beginsel van het *nemo tenetur*: niemand is gehouden mee te werken aan zijn eigen veroordeling.

    Daarom:
    • Een verdachte kan niet worden vervolgd wegens meineed, omdat die strafbaarstelling alleen geldt voor getuigen en deskundigen die onder ede staan.
    • Het liegen door een verdachte is op zichzelf niet strafbaar.

    Wel kan een onwaarachtige verklaring gevolgen hebben in de beoordeling door de rechtbank:
    • De rechter kan minder gewicht toekennen aan verklaringen van de verdachte als deze aantoonbaar onjuist blijken.
    • Actieve misleiding of het valselijk beschuldigen van anderen kan in strafverzwarende zin worden meegewogen.

    Samengevat: een verdachte mag juridisch gezien liegen, maar dit kan nadelige gevolgen hebben voor de geloofwaardigheid en uiteindelijk voor de uitkomst van de zaak.

    Kortom: we weten niet eens of dat wat Borsato over de moeder beweert wel waar is. Het kan ook verzonnen zijn.

  11. Zes mini-citaatjes uit een vier uur durend gesprek staan hier onder het kopje Bewijs. Er staat ook onder te lezen dat Borsato de aantijgingen ontkent. Wellicht had hij dat vaker gedaan als hij geweten had dat het gesprek werd opgenomen en tegen hem gebruikt kon worden. Iemand die onverwachts allerhande beschuldigingen van vrienden naar zijn hoofd geslingerd krijgt en van nature begripvol is zal zich proberen in te leven in de gevoelens van gekrenktheid die hij tijdens dat gesprek nog voor oprecht houdt.

    Ik vind het opmerkelijk dat de dochter bij dit gesprek niet aanwezig was terwijl ze toen al 19/20 jaar was en toen ook al behoefte aan excuses gehad moet hebben wat ze later als heel wezenlijk heeft aangegeven. De omstandigheid dat de tiener al vroeg seksueel actief was (vanaf 13 jaar), intensief met de moeder omging, de vrije seksuele moraal en het feit dat ze erna Borsato niet is gaan mijden passen niet bij de claim dat ze de veronderstelde ontucht zo erg vond en en zeker vier jaar voor de moeder geheim hield. Met de twijfels aan de authenticiteit van de dagboekaantekening en het feit dat deze door de moeder ontdekt wordt op het moment dat Borsato van haar af wil gaat menigeen denken aan een gefabriceerde beschuldiging.
    Geen enkele rechtbankverslaggever, ook Klomp niet, heeft de ingebeelde bekentenis van Borsato overtuigend tot nu toe kunnen benoemen. Er is geen steunbewijs en alles komt uit dezelfde bron, namelijk de aangeefster; natuurlijk ook het dagboek. Het OM lijkt hier met een enorme verspilling van tijd en middelen louter op een beschuldiging te zijn gaan vervolgen. Mogelijk zelfs tegen beter weten is; denk hierbij aan het tappen van de telefoongesprekken tussen aangeefster en haar moeder. Guilt by accusation.

  12. Een hele lap tekst, maar u vergeet dat het vier uur durende gesprek gewoon in het dossier zit. Dat wat in het dossier zit en dat wat ter zitting ter sprake komt: dat zijn niet dezelfde dingen. Daar komt bij dat dit verhaal geen klassiek rechtbankverslag is, maar een analyse van de schuld die de moeder in de voeten geschoven krijgt. Het (bijna letterlijke) verslag van de zaak kunt u op realtwitcourt teruglezen.

  13. Helemaal mee eens Chris! Ik heb me er niet over verbaasd dat Marco liegt alsof het gedrukt staat (want dat hij dit kan, heeft hij al heel erg vaak overtuigend bewezen), ook niet over het feit dat hij alle verantwoordelijkheid voor zijn gedrag buiten zichzelf legt, maar wél over de manier waarop er karaktermoord op zowel dochter als moeder wordt gepleegd door zijn advocaten, terwijl de advocaten van het slachtoffer zich strikt aan de feiten houden en zich niet hebben laten verleiden om te benadrukken hoe Marco op heel veel momenten in zijn leven alles behalve de integere man was die we allemaal in hem dachten te zien. Veelvuldig vreemdgaan en hierover liegen, beschuldigingen van meerdere meisjes en hun ouders (niet bewezen is niet hetzelfde als niet gebeurd)… dit is niet genoemd in de argumenten, terwijl het Marco helaas wél typeert.
    Een puntje van kritiek is je zin: “Een volwassen man die worstelt met zichzelf en thuis niet krijgt wat hij fysiek wenst, kan de verleiding van een 15-jarige (die zich seksueel aan het ontwikkelen is) niet aan en gaat over de schreef.” Wat hij deed staat compleet los van zijn (seksuele) relatie met Leontien. Mijn inschatting is dat de grootste relatieproblemen tussen hen juist werden veroorzaakt door zijn destructieve, vreemdgaande, leugenachtige gedrag. Fysiek niet ‘aan je trekken komen’ leidt gelukkig zelden tot zedendelicten. Bovendien schuilt in deze opmerking ombedoeld een indirecte vorm van victim blaming naar Leontien.
    Ik begrijp dat Marco’s kinderen en ex van hem blijven houden en hem steunen. Maar dit kan óók zonder zijn gedrag te ontkennen.
    Zoals het slachtoffer van Marco hield en houdt, ondanks alles wat hij deed en doet, kunnen ook zijn kinderen en ex van hem blijven houden. Het had geholpen als hij eerlijk was geweest en verantwoordelijkheid had genomen.
    Zo wrang voor het slachtoffer dat ze nu ‘vervangende erkenning’ moet krijgen van de rechterlijke macht, waar het voor alle betrokkenen een zoveel betere uitkomst had opgeleverd als ze deze erkenning direct na het uitkomen van het misbruik van Marco zelf had gekregen. Marco heeft dit allemaal en helemaal aan zichzelf te danken.
    Ik kan alleen maar compassie en respect voelen voor zowel het slachtoffer als haar moeder.

  14. @Pieter noordenbos. Chris ook. En hij ziet er ook nog eens heel goed uit. Ik zou hem doen.

  15. Ik heb niet gesuggereerd dat de geluidsopname geen onderdeel van het dossier is; bijna iedereen zal weten dat wat op een rechtszitting besproken wordt onderdeel van het dossier is. Uit @realtwitcourt blijkt slechts dat de rechtbankverslaggever de overtuiging heeft dat Borsato tijdens het opgenomen gesprek een bekentenis aflegt, niet dat hij dat werkelijk doet.
    Weinigen hebben aandacht geschonken aan de discrepantie in de slachtofferverklaring; Borsato hoeft van haar niet de gevangenis in , maar ze doet wel aangifte met enorme directe gevolgen voor hem én de kans dat Borsato moet zitten. Mij is niet duidelijk geworden uit de rommelpot van de diverse live-verslagen zonder tijdlijn of de dochter het opgenomen gesprek met de excuses voor de onbedoeld veroorzaakte negatieve gevoelens die door de aanrakingen veroorzaakt zouden zijn, ooit beluisterd heeft en of ze iets aan deze excuses heeft gehad. Evenmin weet ik of er pogingen gedaan zijn in een gesprek o.l.v. een mediator in aanwezigheid van de dochter een spijtbetuiging van Borsato los te krijgen waar het haar volgens de veel latere slachtofferverklaring allemaal om te doen is.
    Als de insteek van de rechters dezelfde is als in de zaken Römer, Andeweg, Ali. B met vergelijkbare lage eisen aan het bewijs, dan kunnen we Borsato nog wel een een paar horen vloeken.

    Zelfs als de aantijgingen waar zijn, waar gaat het allemaal over? In Duitsland is het niet eens strafbaar: https://www.gesetze-im-internet.de/stgb/__176.html omdat de leeftijd voor het seksuele zelfbeschikkingsrecht twee jaar lager ligt.

  16. Als een verdachte de waarheid niet hoeft te spreken weet ik genoeg. Hij liegt alles bij elkaar om maar vrij gesproken te worden. Dat zie je ook aan het gehakkel wat hij doet in de rechtbank.
    Hij heeft ook zijn vrouw meerdere keren bedrogen. Dat zegt al wat voor persoon het is.

  17. Vreemde manier van handelen voor een man van deze leeftijd (zelfs als een deel niet waar zou zijn). Vreemde moeder ook. Erg voor het meisje.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *