Vals narratief rond Marco Borsato

Na de eerste dag in het strafproces tegen Marco Borsato wegens het misbruiken van een minderjarige kwam er op sociale media een narratief los waar ik mij hogelijk over verbaasde. Waar de reaguurders normaal gesproken niet schromen om een verdachte als een ‘vieze, smerige pedofiel’ neer te zetten en subiet dood door de galg op het marktplein te eisen, ging de aandacht naar de moeder van het meisje. Waarom werd zij niet vervolgd? Een vals narratief.

De zaak Borsato is door de enorme media-aandacht overal wel doorgedrongen. Voor de mensen die er niets van hebben meegekregen: Marco Borsato wordt ervan verdacht de dochter van de voorzitter van zijn fanclub te hebben misbruikt. Hij zou haar bij meerdere gelegenheden (bij haar thuis, in de tourbus) seksueel hebben betast.

Over haar dijen, borsten en vagina. Onder BH-bandjes en randjes van slipjes. De aangeefster omschrijft het in haar aangifte onder meer als volgt:

 ‘Als ik een rokje aan had, dan duwde hij mijn string opzij en wreef en streelde hij mij over mijn schaamlippen’

En:

‘Het was zo vaak dat ik niet meer weet wat hij precies deed elke keer. Hij ging met zijn hand in mijn bh en zat aan mijn borst en tepels. Het gebeurde zo vaak dat ik niet meer weet of het in de woonkamer of aan de tafel of op de bank was’

Kwetsbaar

Tijdens de eerste dag van het proces werd een beeld geschetst van een kwetsbaar meisje, dat mede door de zelfmoord van haar vader en de mentale problemen van haar broertje in Marco Borsato een nieuwe vaderfiguur zag. Iemand waar ze van hield en wiens aandacht ze nastreefde.

Ook werd duidelijk dat er binnen het gezin van het meisje cq binnen de vriendenclub van Borsato (zoals hij het zelf noemt, het gaat dan om een clubje mensen van de fanclub) een nogal vrije seksuele moraal heerste. Er werd openlijk over seks gesproken, de moeder van het meisje had seks met Borsato en er was zelfs sprake van het laten zien van borsten door de aangeefster en andere vrouwen.

Lingerie

Ook kocht Borsato samen met de dochter lingerie bij Hunkemöller, waarna ze in de huiskamer de spannende setjes aantrok en aan Borsato toonde. Er werd tevens gezegd dat de moeder van het meisje geluidsopnames maakte van haar dochter die seks had met een vriendje en die opnames vervolgens door zou hebben gestuurd aan anderen.

Hier kun je van alles van vinden en dat mag ook, maar het is vooral een kwestie van moraal en laakbaarheid. De meeste mensen zullen hun wenkbrauwen optrekken en het afkeuren, maar dat is iets heel anders dan strafbaar handelen.

Laat staan dat je dit kunt koppelen aan medeschuld aan seksueel misbruik van een kind.

Onhandig

Op de een of andere manier werd X echter overstroomd door mensen die van mening waren dat Borsato slechts ‘onhandig’ had gehandeld en het de moeder is die aan de hoogste boom moet worden opgehangen. De vrouw zou haar dochter eigenhandig in de etalage hebben gezet en op een presenteerblaadje aan de arme zanger hebben aangeboden.

Mensen plaatsten haar foto en tikten er de meest ranzige teksten bij.

Nu staat X natuurlijk bekend om de invloed van (veelal laf anonieme) tokkies die na twee gelezen woorden de meest bizarre conclusies trekken en er zullen ongetwijfeld die-hard Borsato-fans tussen zitten, maar het valt echt op hoeveel likes en reposts deze berichten krijgen.

Je zou heel goed kunnen betogen dat dit narratief breed wordt gedragen.

Poedelnaakt

Laat ik er dan maar meteen duidelijk over zijn: voor de juridische weging maakt het werkelijk geen moer uit wat er in het gezin gebeurde. Zelfs niet als de toen 15-jarige aangeefster zich poedelnaakt aan Borsato zou hebben aangeboden met tien seksspeeltjes in haar handen.

Waar we het hier over hebben is ontucht met een minderjarige. De wet is daar heel duidelijk in: alle seksuele handelingen met een persoon onder de 16 jaar zijn strafbaar. Punt. Einde discussie.

Dit is ook geen papieren werkelijkheid. Het heeft er namelijk mee te maken dat we als samenleving (ja, de politiek maakt de wetten en stelt de grenzen vast) van mening zijn dat een kind onder de zestien jaar niet in staat is om de gevolgen van het eigen handelen te overzien.

Stapsgewijs

Kinderen moeten hun eigen seksuele ontwikkeling stapsgewijs doormaken en dan past het niet dat een man van gevorderde leeftijd daar een actieve seksuele rol in speelt. Laat staan als het om een man gaat die zich op heeft geworpen als een vaderfiguur van een kwetsbaar kind.

Je kunt dus van alles vinden van de rol van de moeder en de vrije seksuele moraal bij de betrokkenen, maar feit blijft dat dit op geen enkele manier een excuus is om bij herhaling met je vingers onder BH-bandjes en slipjes van een kind te gaan lopen frunniken.

Proceshouding

En ik zou zelfs nog wel wat verder willen gaan.

Het valse narratief is ook te danken aan de opstelling van Borsato zelf tijdens de eerste dag van het proces. De hard gevallen zanger bracht namelijk de vrije mores van de groep en de moeder voortdurend ter sprake. Zo vaak dat het op een gegeven moment gênant en viezig werd.

Hij presteerde het zelfs om te verklaren dat de moeder ‘alles seksueel maakte’ en dat iedereen van haar moest horen wat een seksueel wezen haar dochter was.

Dezelfde verdachte die met een kind lingerie ging kopen, haar via Whatsapp een ‘lekker wijf’ en ‘een mooie vrouw met alles erop en eraan’, ‘bloed- en bloedmooi’ noemde en haar adviseerde het met zichzelf te doen als ze niet goed kon slapen.

Onsmakelijk

Hoewel ik op zich best begrijp dat je dit als verdachte naar voren brengt – al dan niet in overleg met je advocaat – is het nogal onsympathiek en onsmakelijk om hier steeds maar weer de nadruk op te leggen. In de volle wetenschap namelijk dat het juridisch geen moer uitmaakt én dat je er zelf actief onderdeel van was. Het meisje was ten tijde van het (vermeend) seksueel misbruik 15 jaar oud.

Punt. Einde discussie. Daar heb je van af te blijven. Zo simpel is het.

Of, zoals de officier het omschreef toen hij het had over de heimelijk door moeder opgenomen confrontatie:

‘Wij horen op deze opname geen ontkennende verdachte, maar een bekennende verdachte. Hier is een man aan het woord die de grenzen niet meer zag. Een man die zocht naar liefde, aandacht en warmte en dat vond bij een 15-jarige’

Slachtofferverklaring

Wat mij betreft maakte de slachtofferverklaring van de aangeefster op dit punt ook best wel veel duidelijk. Het meisje – nu een volwassen vrouw – bleef namelijk helemaal niet weg van haar eigen gedrag.

Ze erkende ruiterlijk dat ze op de verkeerde manier aandacht vroeg van mannen, maar verklaarde dit ook (heel begrijpelijk) aan de hand van haar turbulente leven. Een vader die zelfmoord had gepleegd, al jong de zorg over haar broertje.

Dat een 15-jarige die volop bezig is om zich seksueel te ontwikkelen zich op deze manier gedraagt onder de gegeven omstandigheden is iets wat we heel vaak zien in vergelijkbare zedenzaken.

Online

Denk bijvoorbeeld aan de vele zaken waarin meisjes online slachtoffer worden van mannen die uit zijn op meer. Dat is grofweg dezelfde dynamiek: kwetsbare meisjes die op zoek zijn naar de aandacht die zij thuis missen en daarbij over grenzen gaan.

En hier is de kern: volwassen mannen dienen de grenzen van kinderen te bewaken. Je kunt op geen enkele manier (juridisch) volhouden dat je als man niet op bent gewassen tegen de aandacht die je krijgt van een kind. Op geen enkele manier.

Laat staan dat je de schuld bij de moeder kunt leggen.

Bewijs

In tegenstelling tot wat best veel mensen (en zelfs advocaten) zeggen is het bewijs in de zaak Borsato best wel overweldigend. Zeker als je bedenkt dat bewijs in de verreweg de meeste zedenzaken altijd lastig is.

En al was het maar omdat de moeder van het meisje Borsato in een vier uur durend (en heimelijk opgenomen gesprek) confronteert met het misbruik en de verdachte onverkort overkomt als een bekennende verdachte.

Sterker nog: hij stelt zelf op de bandopname dat zijn gedrag ‘zwaar ongepast’ was, dat hij haar inderdaad ‘streelde’, het er ‘heel naar uit heeft gezien’, ‘het beeld vertroebeld raakte, maar dat ze allebei de grens niet hebben bewaakt’ en dat hij dat zichzelf kwalijk nam. Bovendien geeft hij zelfs een verklaring voor het hele gebeuren: hij miste thuis bij Leontine Ruiters (toen zijn vrouw) intimiteit en daarom werd het volgens hem allemaal erg ingewikkeld bij een ‘jonge vrouw in ontwikkeling’.

Op een gegeven moment zegt de moeder dat ze niet weet of ze Borsato ooit kan vergeven. Hij geeft op de opname vervolgens als antwoord: ‘Dat is ook niet wat ik van je vraag’

Als de moeder vervolgens stelt dat er alleen maar excuses kunnen volgen voor het gedrag van Borsato, erkent hij dat zonder ook maar een moment tegen te sputteren. Tijdens het hele vier uur durende gesprek stelt Borsato slechts één keer dat hij het meisje niet seksueel heeft misbruikt, iets wat de rechtbank ook al was opgevallen.

Klassiek

Wat mij betreft is de zaak Borsato bij een bewezenverklaring een klassiek zedendelict. Een volwassen man die worstelt met zichzelf en thuis niet krijgt wat hij fysiek wenst, kan de verleiding van een 15-jarige (die zich seksueel aan het ontwikkelen is) niet aan en gaat over de schreef. Herhaaldelijk over de schreef. Wat dat betreft is het best wel schrijnend dat Borsato tijdens de eerste dag van het proces meerdere keren aangaf dat het meisje zelf nooit heeft aangegeven dat ze iets niet prettig vond.

En dat is dus precies de kern van de zedenwetgeving op dit gebied: het is in dit soort specifieke zaken niet aan een kind om grenzen aan te geven, het is aan de volwassene.

Het is aan Marco en het was aan Marco.

Veroordeling

Of de gevallen zanger veroordeeld gaat worden zal sterk afhangen van hoe de rechtbank het bewijs koppelt aan de specifieke leeftijd van de aangeefster. Kan bewezen worden dat Borsato aan haar zat toen ze vijftien was?

Als de rechtbank die beslissing neemt, dan hangt Marco Borsato. Als dat niet zo is, dan het moreel laakbaar, maar niet strafbaar.

En daar heeft het gedrag van de moeder of het meisje geen enkele invloed op.

Dus ik zou zeggen: stop met het aanwijzen van allerlei mensen die (mede)schuldig zouden zijn en kijk naar het aandeel van Borsato.

Want dat is waar het hier om draait.

Waardeer dit artikel!!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Je kunt me ook met een vast per bedrag per maand steunen: klik dan hier. Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.

Mijn gekozen donatie € -
Delen

2 reacties

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *