Een klagende horrorfokker uit Eersel

Ik heb op deze plek eerder gewezen op het belang van een goede proceshouding. Oftewel: hoe gedraag je je eigenlijk in de rechtszaal als je je moet verantwoorden voor strafbare feiten? Proceshouding is beslist geen detail, het kan enorm schelen in een eventueel op te leggen straf en zelfs de schuldvraag raken. Deze week zagen we weer een ‘mooi’ voorbeeld in de rechtbank in Den Bosch.

Op dinsdag 18 maart staan Jan P. en zijn voormalige vrouw Stephanie D. terecht voor het benadelen van het welzijn van vele honderden honden. In goed Nederlands: dierenmishandeling.

P. runde jaren met zijn toenmalige vrouw een hondenfokkerij in Eersel en dat ging er niet best aan toe. Toezichthouder NVWA kwam meerdere keren op het terrein van de hondenfokkers en trof daar van alles aan.

Uitsteeksels

Smerige hokken, vieze voederbakken, hokken met scherpe uitsteeksels, kale, natte vloeren in de hokken en honden die rillend van de kou en bij gebrek aan overkapping vergeefs beschutting probeerden te zoeken. Sommige honden hadden wonden, huidproblemen of tandsteen.

De controleurs van de NVWA merkten op dat de dieren angstig reageerden als er iemand in hun hokken kwam. Ze waren duidelijk niet gewend aan menselijk contact. Een aantal dieren zal naar verwachting nooit meer herstellen van wat ze mee hebben moeten maken.

Dwangsommen

De toezichthouder haalde meerdere keren honden weg, er werden lasten tot dwangsom opgelegd en uiteindelijk ging de overheid over tot het sluiten van het bedrijf. Niet veel later ging Jan P. over op andere dieren. Pluimvee, pony’s, ganzen en pauwen namen de plek in van de in beslaggenomen honden. En opnieuw constateerde de toezichthouder grote problemen met het welzijn van de dieren.

Als je je maar lang genoeg misdraagt, duikt onverbiddelijk een keer het strafrecht op en dat was bij Jan P. en Stephanie D. niet anders. En dus begaven ze zich op 18 maart naar de rechtbank in Den Bosch, waar ze werden begroet door een volle zaal met pers, vier snorrende camera’s, toezichthouders van de NVWA en rond de tien medewerkers van de dierenrechtenorganisatie House of Animals.

Proceshouding

Voor ik verder ga: ik heb alle begrip voor de lastige situatie waarin een verdachte zit. Ga er maar aan staan om je tegenover drie rechters, een officier van justitie en een volle zaal te moeten verdedigen voor zaken die lastig te verdedigen zijn. Dat verdachten graag en veel over eigen leed praten en enigszins weg willen blijven van de schuldvraag vind ik logisch.

Maar wat Jan P. tijdens de zaak liet zien, was niet alleen dom, maar ook nog eens heel contraproductief. Op een klein moment na, wees P. voortdurend naar anderen.

Het waren de media geweest die hem kapot hebben gemaakt, waardoor hij niet meer aan personeel kon komen om het bedrijf te runnen en de hokken schoon te houden.

Het was de toezichthouder NVWA die tijdens controle het beval gaf aan medewerkers om te stoppen met schoonmaken, waardoor de hokken er zo vuil uit zagen. P. kreeg het zelfs voor elkaar om te stellen dat de medewerkers van de NVWA geen zier gaven om dieren, wat hem meteen op een reprimande kwam te staan van de rechter.

Het was Mark Rutte die ergens in de hele coronapandemie ineens zei dat mensen weer op vakantie mochten, waardoor de handel in honden stilviel. En het was de overheid die hem een vergunning weigerde om honden te verplaatsen naar België, zodat het bedrijf beter georganiseerd kon worden.

Complot

Op een gegeven moment suggereerde P. zelfs dat er een soort van complot gaande was om hem brodeloos te maken en dat het allemaal niets met het bestrijden van dierenleed te maken heeft. Met een stem geladen vol afkeuring stelde hij knorrig vast dat hij na zijn strafzaak zijn Nederlandse paspoort in zou leveren en zou verkassen naar België.

Alsof heel het land hem groot onrecht had aangedaan.

Wereldvreemd

Rechters zijn doorgaans geen wereldvreemde wezens. Ze krijgen de hele samenleving op bezoek en doorzien echt wel wanneer iemand het oprecht moeilijk heeft en wanneer niet. En daar houden ze heel vaak ook gewoon rekening mee.

Maar waar rechters niet van houden is een verdachte die tegen de klippen op ontkent, geen enkel zelfinzicht toont en voortdurend de hem toegespeelde bal terugspeelt naar anderen. Tenzij een verdachte oprecht onschuldig is, is het nooit een goed idee om de vermoorde onschuld te spelen. Niet alleen staat het tamelijk onsympathiek, maar het is ook een rode vlag als het gaat om de kans op herhaling.

Zelfinzicht

Als een verdachte iedereen de schuld geeft en zichzelf niet, straalt dat niet best af op zijn of haar kansen om zichzelf te rehabiliteren en de rechters te overtuigen dat er gekozen kan worden voor een mildere straf. Zelfinzicht is nogal een ding in het strafrecht.

Zijn medeverdachte Stephanie D. deed het wat dat betreft beter. Hoewel ook zij aanvoerde dat externe oorzaken een rol hadden gespeeld, erkende zij dat het allemaal boven haar hoofd was gegroeid. Dat er te veel honden waren om goed te verzorgen.

De houding van P. was ook de officier van justitie opgevallen. Volgens de aanklager laat hij zich niet bijsturen.

‘Dat blijkt ook wel, want hij zegt ook vandaag dat het bedrijf in orde was. Het ontbeert hem aan zelfinzicht. Hij is hardnekkig en gecalculeerd en op zoek naar de grenzen van de wet. Daar gaat hij overheen’.

Hoewel allerlei factoren uiteindelijk een strafeis bepalen, eiste het OM wel een vijf maanden langere celstraf tegen P. dan tegen D. Zijn houding zal hier bepaald niet geholpen hebben.

Pragmatisch

Het is binnen de rechtspraak niet de bedoeling om verdachten zo hard mogelijk af te straffen. Hoewel Nederland zeker niet licht straft (zeker niet in vergelijking met de ons omringende landen) wordt er wel vaak gekozen voor een pragmatische afdoening. Hulp waar hulp geboden kan worden, toezicht daar waar nodig is, een voorwaardelijke celstraf om gedragsverandering af te dwingen.

Als verdachte heb je de kans om het jezelf een stuk makkelijker te maken door je proceshouding.

Maar dat is niet eenieder gegeven.

Waardeer dit artikel!!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Je kunt mij ook met een vast bedrag per maand steunen: klik dan hier. Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.