Dit is met afstand het moeilijkste verhaal dat ik ooit heb geschreven. Omdat het meerdere personen raakt en ik geen mensen erin wil betrekken die daar ook niet om hebben gevraagd. En toch wil ik er iets over kwijt. Omdat ik denk dat we in een wereld leven waar succes breed uitgemeten wordt en leed en ellende vaak verscholen blijft.
Normaal schrijf ik alleen over het leed van anderen. Leed dat per definitie niet van jezelf is en je je ook niet moet toe-eigenen. Maar nu ik het zelf ervaar, kan ik wellicht proberen om het eens persoonlijke onder woorden te brengen. Al was het maar omdat deze maatschappij bij uitstek succes op de voorgrond plaatst en het schreeuwend uitlicht. De Instagram-isering van de samenleving. Kijk ons eens geweldig zijn en zie hoe fantastisch ons leven is.
Men ziet alleen de mensen in het licht, de mensen in het donker ziet men niet.
Haven
Het afgelopen jaar is met afstand het slechtste jaar uit mijn leven geweest. Wat zo ontzettend lang mijn veilige haven leek, bleek een verwoestende storm buitengaats, zonder enige bescherming, die tot op de dag van vandaag niet is gaan liggen. Een storm zonder echte aankondiging. Met metershoge golven die de adem uit mijn lijf hebben geslagen.
Eind oktober vorig jaar werd ik overvallen door een mededeling die mijn leven volledig op zijn kop heeft gezet. Ik weet dat het cryptisch klinkt, maar ik kan en wil er niet meer details over geven. De gelukzalige zorgeloosheid die ik jaar in jaar uit de mijne mocht noemen veranderde in een leven vol ontwrichtende zorgen en wanhoop. In soms blinde paniek waar ik geen oplossing voor had en nog steeds niet heb. In tergende en verlammende machteloosheid.
In ontzettend graag willen, maar niet meer kunnen.
Het is doodeng om al woelend in slaap te proberen te komen, terwijl je weet dat je iedere ochtend weer met pijn wakker gaat worden. Als de realisatie weer keihard opduikt in een chronisch malend hoofd. Hoe dan? Waarom? Hoe kon dit in vredesnaam gebeuren?
Het klinkt paradoxaal, maar soms zijn nare gevoelens zo sterk dat je bij vlagen helemaal niets meer voelt. Dat je je afsluit en er eigenlijk al niet meer bent. Een lege huls.
Energie
Mensen die worstelen zullen het weten: alleen al jezelf uit bed trekken om weer een lange en lege dag aan te gaan kost vreselijk veel energie. De zin is eruit, de kracht en energie zijn weg. Je doet wat je moet doen op de automatische piloot. Eten omdat je moet eten, niet omdat het je smaakt. Onder de douche stappen omdat dat nu eenmaal hoort. Gaan werken terwijl de pijn je belemmert helder na te denken. De uren weg te zien tikken terwijl je doelloos voor je uit staart.
Mensen zeggen soms dat tegenslag je sterker maakt, maar dat is niet altijd waar. Soms zijn de wonden in je ziel te diep en te breed om nog te kunnen lijmen. Je voelt je uit elkaar getrokken, alsof je uit verschillende delen bestaat die niet meer bij elkaar te brengen zijn. Gespleten, onafhankelijk van elkaar opererend. Gebroken.
Presteren
Het leven is ontzettend kwetsbaar, alles van waarde kan je in een ogenblik als los zand door je vingers glippen. Het is een ergerlijke en hardnekkig gedachte in een maatschappij die gericht is op presteren; dat succes een keuze is en tegenslag ook. Soms loopt het leven zo dat je jezelf verliest en je niet meer weet waar je het zoeken moet. Dat je louter bezig bent met overleven. Dat je jezelf niet meer kunt vertrouwen. Wanhopig op zoek naar iemand die je niet meer bent en waarvan je weet dat die ook niet meer terug zal keren.
Overleven is geen leven. Het put je uit zonder doel of reden. Het leven is dof geworden, de glans is weg. Alles lijkt grijs en koud.
Wie eenmaal te maken krijgt met tegenslag, zal het herkennen. Er zijn mensen die oprecht naar je luisteren en er zijn mensen die meteen met hun eigen sores komen, maar er komt altijd dat pijnlijke moment dat er een stilte valt en je weet dat de ander zoekt naar woorden om afscheid te nemen. Er valt een ‘sterkte’ en de ware, maar pijnlijke mededeling ‘je moet het toch zelf doen’
Gedachten
Als de tijdelijke gesprekspartner zich steeds verder van je verwijdert, besef je weer des te pijnlijker dat je echt alleen bent. Dat er uiteindelijk niemand is die echt kan helpen. Dat je het inderdaad zelf moet doen, al weet je niet eens hoe je het volgende uur door moet komen. Hoe je de paniek in je hoofd tot rust moet brengen. Je zoekt afleiding terwijl je al weet dat je hoofd niet af te leiden is. Dat gedachten een eigen wil hebben en blijven opborrelen.
Het gevoel er alleen voor te staan verlamt alles. Het is er altijd en het trekt je naar binnen. In je hoofd waar gedachten met je aan de loop gaan. Waar ze je met sardonisch genoegen blijven pijnigen. Waar ze je vertellen dat je niet deugt, dat het allemaal je eigen schuld is, dat je kansloos bent. Voor altijd.
Vijandig
Een zorgeloze wereld kan van het ene op het andere moment een vijandige wereld worden. Er is geen connectie meer met de mensen die je dagelijks zich door het leven ziet bewegen. Op weg naar familie, vrienden, feestjes, het werk. Lachend, grappend, dollend. Je loopt langs huizen waar lichten branden, waar families gezellig aan tafel zitten en die lieflijke tafereeltjes jagen de eigen eenzaamheid aan. Het gevoel er niet meer toe te doen. Een anonieme schim te zijn.
In de volle wetenschap dat je leven stil is komen te staan en je maar niet bij machte bent om er weer vaart in te krijgen. Alsof je kijkt naar een vrolijke film waar je geen enkele rol meer in speelt.
Misschien is dit verhaal wel veel te cryptisch opgeschreven, maar dat is dan maar zo. Wat ik eigenlijk maar zeggen wil:
Voor iedereen die zich op dit moment lamlendig door een leeg leven sleept en dagelijks tegen die verlammende wanhoop en paniek vecht: respect. Ik weet hoe godvergeten veel energie het vreet en hoe uitzichtloos het voelt. Hoe de pijn je reduceert tot een wezen dat eigenlijk niet meer echt leeft, maar slechts als een lege huls door het leven slentert. Die in volle verdoving de weken en maanden aan zich voorbij ziet glijden. Die weet dat het leven met een oorverdovende klap stil is komen te staan en ook niet van plan lijkt weer verder te draaien.
Tegen die mensen wil ik zeggen: ook als je geen enkel houvast meer voelt. Ook als alles verloren lijkt:
Hold on. Ook al voel je het niet meer. Hold on. Je voelt je alleen, maar je bent niet de enige.
Waardeer dit artikel!!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan. Je kunt mij ook met een vast bedrag per maand steunen: klik dan hier. Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.