Het zal je gebeuren. Je woont tot volle tevredenheid in een kleine gemeente in het Noorden van het land. Geld is niet je grootste zorg in het leven. Je hebt een mooi huis. Een paar aardige auto’s voor de deur.
En dan komt ineens de post.
Met een brief die aan duidelijkheid niets te wensen overlaat. Of je maar even een paar duizend euro neer kunt leggen. Bij het monument in het dorp.
‘Luister goed als jullie willen dat jullie niks overkomt. Jullie worden in de gaten gehouden, totdat het geld binnen is. Als hier niet naar geluisterd word, komen we het binnenkort halen, maar dan meer en met geweld. Handel je het niet correct af? Dan gaat er zeer binnenkort wat verschrikkelijks gebeuren’
Het verzoek is niet bepaald vriendelijk. Als je weigert ben je aan de beurt. Je bent je leven niet meer zeker. Er gaan hele rare dingen gebeuren. Om te beginnen met je mooie auto’s.
De brieven lijken met zorg geschreven. Er staat precies in wat je wel en niet moet doen. Waar je het geld neer moet leggen. En dat er absoluut geen politie aan te pas mag komen.
Overduidelijk geen grap van een lollige bekende of een stel kwajongens.
Woon je dan. In je mooie huis. Met je vrolijk spelende kinderen. Je weet niet waar je het gevaar moet zoeken. Hoe serieus de dreiging is. De opsteller van de brief weet overduidelijk waar je woont. Zo te lezen heeft hij je huis misschien wel van heel dichtbij bekeken.
Je belt de politie. Die start een observatie. Agenten houden je gezin in de gaten. Ze weten dat ook een andere familie in dezelfde gemeente een dreigbrief heeft ontvangen.
De angst is zo groot dat je besluit je huis veiliger te maken dan je dacht in eerste instantie nodig te hebben. Tot aan een heuse verbouwing aan toe.
En dan pakken ze de dader.
Een jongen van 19 jaar. Kalenderleeftijd. Maar qua ontwikkeling op zeker een paar jaar jonger.
Theo. Een aardige jongen. Volgens mensen die het kunnen weten omdat ze er voor gestudeerd hebben.
Hij heeft geen werk, maar zijn vrienden wel. En die laten het breed hangen. Een mooie auto. Merkkleding. Noem het maar op. Status.
Theo voelt zich minder dan de rest. Hij kan eigenlijk helemaal geen auto betalen. Geen dure kleding. Dan ben je 19 jaar oud. En val je toch nog buiten de boot.
Theo wil zo graag bij de rest horen. En dus geeft hij het weinige geld dat hij heeft toch uit aan dat wat hem alsnog onderdeel van de groep maakt.
Hij laat er zijn rekeningen onbetaald voor liggen. Omdat een betaalde zorgverzekering nu eenmaal geen moer doet met je status.
Zijn schulden stijgen. Van een paar honderd tot een paar duizend euro.
Uiteindelijk moet Theo iets. Ergens moet het stoppen. Geweld wil hij niet gebruiken. Zo ver is hij nog niet.
Op een oude typemachine typt hij zijn dreigbrieven. De envelop plakt hij dicht met tape. Niet met zijn mond. Theo kijkt ook televisie en weet dat dna-bewijs niet in zijn voordeel zal werken.
Aan de enorme angst die zijn brieven veroorzaakten, heeft hij nooit gedacht.
Alles wat hij wilde, was gezien worden. Door zijn vrienden. Erkenning voor het feit dat hij ook heus wel mee kan komen. Succesvol kan zijn. Met een mooie auto en dure merkkleding.
Theo staat niet alleen. Jonge straatrovers brengen het vaker naar voren.
‘We hadden gewoon snel geld nodig. Om uit te gaan. Mooie kleding te kopen.”
Nog niet zo lang geleden maakte een jonge overvaller het wel heel bont:
,Ik wil in luxe leven. In dure hotelkamers en met hele dure kleding. Met een lullig baantje van 9 tot 5 krijg ik dat nooit voor elkaar. Ik kies daarom voor een crimineel bestaan’
Nu kun je natuurlijk met gemak kwaad worden op jongeren die zo statusgevoelig zijn dat ze zelfs ernstig geweld niet schuwen.
Je kunt je ook afvragen van wie ze het hebben.
En toch blijven we onze kinderen merkkleding geven, en wie dat kennelijk niet kan krijgt dan criminele kinderen? *morgen maar gauw een paar Nike’s kopen voor de kids*
Geweld gebruiken om je status te verhogen is natuurlijk. Wij zijn mensapen, en die doen dat nu eenmaal. We kunnen ons afvragen waarom die jonge criminelen zich gedragen zoals de natuur hen ingeeft. We kunnen ons beter afvragen hoe de samenleving er in is geslaagd om de overgrote meerderheid van de mensen op het rechte pad te houden.
Want dat is het echte raadsel. Waar komt de beschaving vandaan. Waarom gedragen we ons niet als chimpansees. Als we dat weten, kunnen we misschien ook de mensen helpen op wie de beschaving onvoldoende vat heeft gekregen.
Chris,
Ik kan me iedere dag afvragen van wie ze het hebben, toch heel eerlijk ‘ik zou ze zo een schop onder hun achterste willen geven’ daar er maar 1 ding ontbreekt aan de opvoeding van hedendag ‘respect’. Noem het conservatief, noem het kortzichtig – ik noem het liever ‘wie is toch die man of vrouw welke in het weekend op me past
@Nique
@ Noordkaap,
Dat is mooi dat je dat noemt. Dat zijn ook dingen die ik mij heel vaak afvraag en me graag in verdiep.
Er was eens een experiment gedaan in de Stanford gevangenis. Je kent het vast wel. Waarbij alle grenzen wegvielen en opeens zeer gewone beschaafde jonge mannen veranderden in ware sadisten. En bleek dat eigenlijk iedereen het in zich heeft, die kant.
Dus wat maakt ons beschaafd? De situatie waarin we zitten waarin het mogelijk is om die duistere kanten niet aan bod te laten komen? Wetten en regels? Moraal meegekregen vanuit de opvoeding of wellicht vanuit een dieperliggend innerlijk geweten?
Compassie kan aangeleerd worden zo blijkt uit lopende projecten op scholen die op meerdere plaatsen in de wereld worden gegeven. Misschien ligt daar een antwoord.
Voor vele jongeren is het vandaag een 24 uurs bestaan waar alles beschikbaar is : tv , internet , koelkast , vervoer , kleding . Schijnbaar alles , omdat de ouders het meestal beschikbaar stellen . Tot het moment supreme dat deze mensen het zelf moeten rooien en dan klapt de zeepbel ineen : dan is er niets meer vanzelfsprekend en direct beschikbaar . Het vergt inzet , werk , offers om het een en ander te vergaren , maar dat is teveel gevraagd …… Het gewoontedier vraagt zich dan af : wat kan of moet ik doen om mijn doel te bereiken ? Juist , de boven geschetste methode . Respect leer je niet via internet , velen hebben dat ondertussen wel als de levensdraad naar de buitenwereld . Sociale voeling , interactie , melevendheid , tja , wat is dat ook alweer ?
Vermoedelijk ligt de oorzaak wel bij die “grenzeloze” opvoeding , en natuurlijk de 24 uurs reclamekanon dat je hersenspoeld ( mocht je er gevoelig voor zijn ) met wat je wel en niet moet hebben …..