Nog niet eens zo heel lang geleden spraken we van het tellen van tandenborstels als het ging om steunfraude.
Wie als alleenstaande twee tandenborstels in de douche had staan, was verdacht.
Die tijd ligt inmiddels ver achter ons. Het verzwijgen van illegaal samenwonen wordt tegenwoordig bestreden met alle mogelijke middelen.
En dat gaat best ver.
Wat te denken van Erik en Alie. 70 en 64 jaar oud en allebei niet echt geboren voor het grote geluk. Gewezen trucker Erik verdraagt geen vaste vrouw in huis en Alie kan door haar beperkingen niet zo veel alleen. Ze ziet slecht en kan niet lezen of schrijven.
Ze vinden elkaar uitgerekend in het kantoor van de Sociale Dienst en besluiten voor elkaar te gaan zorgen. Ieder een eigen huis, maar wel samen de boodschappen, samen eten, samen de was en veelal ook samen de nacht. In aparte kamers, dat dan weer wel.
Erik heeft inkomsten uit een AOW uitkering voor alleenstaanden en Alie zit al sinds de jaren zeventig in de bijstand.
Ergens in de jaren 90 duikt er een anonieme melding op over het tweetal. De gemeente sleept het duo voor de rechter, maar die ziet te weinig bewijs.
Afgelopen jaar pakte de politie het na opnieuw een anonieme melding heel anders aan. Je zou het gerust rigoreus kunnen noemen. Elk stukje informatie over het tweetal werd opgevraagd. Hoeveel gas werd er verstookt? Hoeveel elektriciteit? Hoeveel water passeerde de watermeter en op welk adres stond de auto van Erik?
Er werd zelfs een heuse camera opgehangen met uitzicht op de voordeur van Alie. Acht dagen lang zag de camera Erik de woning binnenstappen om er de volgende dag pas weer uit te komen.
Om de hond van Alie uit te laten.
Er werden kerstkaarten in beslag genomen. En jawel, op de kaartjes stonden de namen van Alie en Erik.
En verder ging de sociale recherche. Buurtbewoners, kennissen en oude huisgenoten. Allemaal moesten ze vertellen hoe het toch zat met Erik en Alie. De getuigen deden er niet moeilijk over. Natuurlijk woonden ze al jaren samen. Het officiele woonadres van Erik was slechts een postadres. Hij was er nooit.
De pinpas van Alie werd tegen het licht gehouden en onthulde dat ze meerdere keren benzine had betaald voor de auto van Erik.
Als klap op de vuurpijl presenteerde de sociale recherche een noviteit. De ondergrondse huisvuilpas van Erik werd uitgelezen en toen bleek dat hij al die tijd geen enkele vuilniszak in de grote gemeentecontainer had gestopt.
Die laatste actie verbaasde mij. Ik wist niet dat de gemeente deze informatie opslaat en desgewenst aan de politie doorspeelt.
Wat me nog meer verbaasde, was de eis van justitie.
Waar de officier van justitie normaal gesproken met een werkstraf van tussen de 180 en 240 uur op de proppen komt, klonk nu de dreigende eis van een onvoorwaardelijke gevangenisstraf.
Twaalf hele maanden.
Ik ben al ruim acht jaar rechtbankverslaggever. Maar hier schrok ik van.