Rechters willen vaak weten waarom iemand doet wat hij doet. Waarom steekt iemand een vlijmscherp mes in de buik van een ander? Waarom misbruikt een volwassen man een baby?
Met het antwoord op die vraag hopen rechters erger te voorkomen. Door bijvoorbeeld een gedwongen behandeling op te leggen. Of specifiek toezicht.
Maar wat als de oplossing buiten het bereik van de rechters ligt?
Dick is brandweerman. En eenzaam. Hij woont in een dorp. Niet eens zo gek ver van een bruisende stad in Nederland.
Dick gaat naar zijn werk. En komt dan thuis. In een leeg huis.
Hij wil nog wel eens naar de kroeg. Alles om zijn eigen muren van zich af te houden. Maar veel helpt het niet. Integendeel.
Want in de kroeg is het druk. En gezellig. Dick ziet hoe mensen elkaar omhelzen. Hoe vrouwen het hoofd in de nek gooien als ze lachen om een grap die verre van leuk is. Hij ziet de blikken. Het lonken. Ziet ze samen vertrekken. Arm in arm. Schofterig gelukkig.
De confrontatie doet hem pijn. En niet alleen aan de ogen.
Avond aan avond trekt Dick de deur van de kroeg alleen voor zichzelf open. En weer dicht.
Zijn eigen huis nog net zo leeg.
Eenzaamheid. En geen levend wezen om zijn frustratie op los te laten.
En dus vertrekt Dick weer. In het holst van de nacht. Naar buiten. Met een aansteker. En vluchtige stoffen. Op zoek naar een auto. Op zoek naar een brand. Iets van een uitlaatklep.
Weten doet hij het niet. Waarom hij precies doet wat hij doet. Hij is het nooit van plan. Het komt er gewoon van.
Hij denkt dat het de eenzaamheid is. De frustratie over zijn leven.
Deskundigen denken dat ook. Alleen verpakken zij het in een duur sausje:
‘Wij zien een stagnatie in zijn ontwikkeling met betrekking tot relaties en daarnaast een gebrekkige impulscontrole’.
Het antwoord van Dick is onbevredigend. De officier van justitie zegt er weinig mee te kunnen. Hoe groot is nu de kans dat hij straks weer doet wat hij deed? Is de ellende voorbij als hij thuis krijgt wat hij wil?
En hoe krijgen we dat in hemelsnaam voor elkaar?
Een rechter kan in Nederland best veel. Toezicht opleggen. Dwingen tot behandeling. Alcoholverbod. Contactverbod. Exit vrijheid.
Maar iemand beroven van zijn eenzaamheid.
Daar is nog geen juridisch beleidsplan voor geschreven.