Rechtspraak is niet openbaar

Het schijnt erg belangrijk te zijn. De openbaarheid van de rechtspraak. Controle op de macht. Of iets dergelijks. In de praktijk is het helaas een wassen neus.

Ik kom het nog wekelijks tegen. Mensen die zich oprecht verbazen. Kun je gewoon op de tribune gaan zitten bij een rechtszaak? Over moord? En verkrachting? Kindermisbruik?

Ja, dat kan.

Maar het gebeurt niet. Of nauwelijks. Ik zie lege stoelen.

Dat komt deels omdat mensen het niet weten. En deels omdat de rechtbanken ook geen enkele moeite doen hier verandering in te brengen.

De rechtbanken komen niet veel verder dan zeer algemene openingstijden.

Rechtbank open van maandag tot vrijdag. Van 08.30 tot 17.00 uur. Zoek de rest zelf maar uit.

De gemiddelde Nederlander krijgt het nieuws uit de rechtbank via de media. Steeds kleinere verslagen in de krant. Een paar regels op de radio. Je moet op crimineel gebied aardig je best doen wil je met chocoladeletters in de krant komen met je rechtszaak.

En een rechtszaak op zich is ook al geen toonbeeld van openbaarheid.

In Nederland doen we een moord in twee uur. Het dubbele als het wat complexer ligt. Rechters, officieren, advocaten, zij hebben het complete dossier en rammen dat er in zeer korte tijd doorheen. Niet zo gek. Zij halen de essentie uit wat ze al weten.

Als 20% van het dossier naar voren komt, dan is dat al veel.

De rechtbankverslaggever noteert. Aantekeningen vliegen van onderwerp naar onderwerp. Zijweggetjes, hoofdweg, rotonde en via de hoofdweg weer op een zijweg. Niet zelden doodlopend.

De verslaggever vraagt nog wat na. En probeert zo goed en kwaad als hij of zij dat kan er nog chocola van te maken. Het tabloid-tijdperk beperkt. Eerste slachtoffer: de nuance.

De gemiddelde media-gebruiker krijgt in de regel slechts hapklare brokken toegeschoven. Snippers van de werkelijkheid. Verhalen zijn duidelijk. Maar verre van compleet.

Ik durf wel te stellen dat niet zo gek veel mensen in Nederland weten hoe rechters in Nederland te werk gaan. Wat officieren allemaal met droge ogen beweren. En hoe advocaten daar dan weer op reageren.

Om maar te zwijgen over een enigszins correcte weergave van de persoon van de verdachte.

En dat is jammer.

Het zou op verjaardagen en partijen een hoop prietpraat schelen.

Maar goed.

Kritiek leveren is makkelijk.

Er iets aan doen iets anders.

Maar ik ga een poging wagen.

Op mijn site staat vanaf vandaag een soort van agenda. Welke rechtszaak is waar te beleven?

Dan kunt u tenminste niet meer zeggen dat u het niet wist.

[polldaddy poll=5136568]
Delen

12 reacties

  1. Ik vraag me af of ik me prettig zou voelen bij een zitting aanwezig te zijn, alsof je stiekem in andermans leven zit te koekeloeren.

  2. Volgens mij willen zowel OvJ alswel de rechter niet dat er al teveel ruchtbaarheid aan ‘hun’ zaak gegeven wordt.

    Crombag, Van Koppen en Wagenaar weetten dat twintig jaren geleden min of meer aan preutsheid.

    Is dat waar of is er wat anders aan de hand?

  3. Ik kom ook wel eens op de rechtbank (Den Bosch) of bij de Raad van State (Den Haag). Da’s onderdeel van mijn werk. Die zittingen zijn openbaar. Prima, want partijen hebben meestal niets te verbergen. Dat je niets te verbergen hebt, wil nog niet zeggen dat je ongevraagd “alles maar op straat gooit…”. Dikke dossiers kopiëren of op een andere manier toegankelijk maken voor mensen die op een zitting willen begrijpen waar partijen het over hebben, doet men inderdaad niet standaard. Ik neem ook geen extra spulletjes mee voor eventuele belangstellenden op de tribune. Om de doodeenvoudige reden dat de meeste zaken (ik durf wel te stellen 99%) alleen interessant zijn voor betrokkenen en niet voor toeschouwers. En het kost bergen extra werk.

    Trouwens, ik ben nog nooit aangesproken door een nieuwsgierige toeschouwer of belangstellende met vragen als “Waar gaat dit over?”, “Namens wie komt u hier?” of zoiets. Ik geef graag tekst en uitleg, waaorm niet? Ik heb wel eens journalisten te woord gestaan. En helaas… de zaak staat de volgende dag nooit zonder fouten in de krant. Hapklare brokken versus complexe zaken, dat gaat meestal niet samen.

    Bovendien: veel rechtbanken organiseren open dagen. En dan krijg je keurig tekst en uitleg. Ook voor groepen doet menig rechtbank extra zijn best. En kijk gewoon eens op http://www.rechtspraak.nl. Kom je al weer eind verder.

    Heerlijk vak, het recht.

    Liesbeth van Leijen

  4. @liesbeth op Open Dagen kom je niet in aanraking met het recht. Het is allemaal leuk en aardig bedacht, maar in de regel niet meer dan een goedbedoelde braderie. Een poppenkast.

    Ik heb het niet over kopietjes van een dossier. Ik heb het over de mogelijkheid om je als burger goed op de hoogte te stellen van het (straf)recht. Er zijn landen waar alles op de zitting zelf besproken dient te worden. In Nederland is dat wezenlijk anders.

    Op rechtspraak.nl kom je niet te weten waar een zaak dient of waar de zaak over gaat. De site scoort een hele dikke onvoldoende.

  5. Ik heb het wel eens geprobeerd, navraag te doen naar aanleiding van een zaak. Erg niet te doen.

  6. Mijn visie is als volgt:
    Mensen interesseren zich niet in de uitvoer van het recht. Ze krijgen zoals al eerder gezegd voorgekauwde, hapklare brokken ‘recht’ toegeschoven.
    Alleen als het fout gaat of als de media het als fout bestempeld, dan krijgt men interesse in het recht of met andere woorden ze gaan oordelen over het recht.

    Interesse: Wie gaat oprecht naar het gemeentehuis om te lezen wat de beleidsplannen zijn, of wat het bestemmingsplan is van een gemeente? Het zou allemaal ter inzage liggen op het gemeentehuis.
    We (ook ik) doen het niet. Reden? Het interesseert ons niet. Tenminste zolang de boef gepakt is en berecht wordt. Programma’s als Peter R. de Vries e.d. dragen bij aan de interesse voor misdrijven. Alleen vergeet iedereen dat de middelen die deze misdaadjournalist heeft niet tot de beschikking is van justitie. Goede zaak vind ik omdat het recht eerlijk gespeeld moet worden.

    Ik loop nu al een tijdje mee, in het recht en ik kan me voorstellen dat ik met mijn kinderen (als ik die zou hebben) liever naar Artis ga dan naar een rechtszaal. Ook ik heb beperkte vrije tijd en ook nog de zorg van mijn gezin (als ik die zou hebben). Hypotheek die betaald moet worden, vrienden en natuurlijk ook je vriendin/vrouw waar je veel tijd in wil steken. Kan men dan begrijpen dat de zalen leeg zijn?

    Ik kom door mijn werk regelmatig in de rechtszaal, ik kom daar om de veiligheid te waarborgen maar als ik de gemiddelde burger in moet schatten dan interesseert het niemand.

    Kunnen we het recht aantrekkelijker maken voor het publiek? Ja
    Willen we het recht aantrekkelijker maken voor het publiek: Nee

  7. Bestuursrecht,krijgt volgens mij in de media en door de burger nog minder aandacht zelfs als de zaak verstrekkende gevolgen heeft voor elke inwoner. Alleen aan spectaculaire zaken wordt tegenwoordig nog aandacht besteed,de sensatiecultuur viert immers hoogtij.

    Ben het met Andra eens,er bestaan een legio aan begrijpelijke redenen dat men zich niet echt voor de rechtspraak in het algemeen voor interesseert en ook met zijn conclusie:

    Kunnen we het recht aantrekkelijker maken voor het publiek? Ja
    Willen we het recht aantrekkelijker maken voor het publiek: Nee

    Dat Rechtszaken oftewel ze feitelijk openbaar zijn toch in het verborgene zich afspelen heeft ook met de cultuur van deze branche of moet ik sector zeggen,te maken.

    Ben toevallig met een AOW zaak bezig,iedereen krijgt op een gegeven moment AOW en vraag maar in je omgeving hoeveel mensen kortingen op hun AOW krijgen en dan zul je ontdekken dat dit er behoorlijk wat zijn en dat dezen meestal genoeg redenen hebben om aan te geven dat die korting onterecht is maar ze doen er niets tegen, omdat, tegen de Staat (vanwege de ingewikkeld gemaakte regels)verlies je toch.

    Recht hebben is nog steeds voor Jan met de pet iets anders dan Recht krijgen.

  8. Ik lees regelmatig je blog’s en ik zie je struggle vergelijkbaar met die man die vecht tegen windmolens. Zelf ervaar ik hetzelfde op een ander gebied: taboe rondom seksueel misbruik.
    Dit onderwerp, als begeleider, ervaringsdeskundige en slachtoffer, bespreekbaar maken is niet eenvoudig. Ik denk dat het mensen teveel confronteert met hun eigen shit. En in deze tijd dat alles leuk, gezellig en gelukkig moet zijn, passen de pijnlijke en afschrikwekkende verhalen van daders en slachtoffers helaas niet.
    Als maatschappij sluiten we dit liever buiten en gaan we liever dansen op de vulkaan of een dagje naar Artis, dan dat we onze kinderen alle kanten van het leven leren. Hoe wel, ik heb geen idee? Inmiddels na bijna 20 jaar de deksel op mijn neus neig ik naar het spreekwoordelijke bijltje…
    Een ding weet ik wel zeker; op een dag gaan we een prijs betalen, een hele hoge. Als een boemerang is deze onderweg. Of ik het ga meemaken…

    Tot slot wil ik danken voor de grote nuance die je blijvend brengt rondom dader- en slachtofferschap. Ik blijf je volgen. Houd mij met beide benen op de grond.

    Met vriendelijke groet,

    Mark van den Heuvel

  9. Ik zie de agenda’s in de randkolom, inderdaad. Goed initiatief! De agenda’s zijn alleen een beetje lastig tussen de andere blokjes uit te pikken, ook omdat ze niet allemaal onder elkaar staan. (Tenminste, Groningen staat los van de rest.)

    De randkolom is een prima plek, dan zien mensen ze nog eens bij toeval, maar misschien is het een idee om ze ook op een aparte pagina naast elkaar zetten? In het bovenmenu, bijvoorbeeld; ‘Agenda’s’ naast ‘Chris Klomp’, ‘Fotografie’, ‘Stichting bevlogen’, etc. zou kunnen.

  10. Personeelsbeleid ABN AMRO
    Dit grote gerespecteerde bedrijf ontslaat werknemers op staande voet om goedkoop van ze af te komen, bv in de volgende situaties:
    – Bij het afstoten van een bedrijfsonderdeel, willen ze zo goedkoop mogelijk van hun werknemers afkomen. Een reorganisatie bij hun is een eufemisme voor werknemers zon onder druk zetten, dat ze of zelf vertrekken óf door psychische problemen fouten maken, die gebruikt kunnen worden om ze te ontslaan.
    – Als een werknemer ernstig ziek is, waardoor ze langdurig loon tijdens ziekte zouden moeten doorbetalen.
    – Als een werknemer langdurig in dienst is wordt deze duur: deze krijgt automatisch bonussen in de vorm van bv een dertiende maand en steeds hogere winstuitkeringen. Als je zo iemand (goedkoop) kunt ontslaan, kun je deze vervangen door een goedkopere nieuwe medewerker.

    De arbeidsrechters helpen de ABN AMRO (actief) mee, door:
    – Rechtszaken zonder goede motivatie (of reden) af te wijzen.
    – Rechtszaken te verlengen.
    – Vorderingen (zonder reden) te matigen.
    – Niet “te scherpe” vragen aan getuigen bij rechtszittingen te stellen (advocaten mogen de getuigen niet verhoren).
    – Proces-verbalen van rechtszittingen ten gunste van de ABN AMRO aan te passen.
    – Te waarschuwen als ze echt geen andere mogelijkheid hebben dan een vordering toe te wijzen (zodat de ABN AMRO kan schikken).
    – De “smerige” praktijken geheim houden, niet alleen om de handelswijze van de ABN AMRO, maar ook van zichzelf geheim te houden.

    Zie de volgende rechtszaken (te vinden op http://www.rechtspraak.nl):
    1) LJN nummers: BA5716, BQ5705. Bij deze zaak is een werknemer psychisch ziek gemaakt ihk van een reorganisatie. De werknemer was niet thuis toen hij zich ziek meldde, de ABN AMRO wisten dit (misschien door nummerherkenning) en hebben dezelfde dag de arbo-dienst op huisbezoek gestuurd om een reden te krijgen om hem te ontslaan.
    2) LJN nummer: BU8204. Bij deze zaak is een werknemer met langdurig dienstverband (sinds 1979) ontslagen vanwege geld opnemen met een verkeerde pas. Het is niet mogelijk dat hij dit bewust gedaan heeft omdat hij wist dat de ABN AMRO erachter zouden komen. Het hof heeft de feiten in deze zaak geheim gehouden (hoe zo “openbaarheid van rechtspraak”?).

    De “onafhankelijke media” brengen dit nieuws niet naar buiten. Vervolgens is “aandacht in de media” een criterium voor openbaarheid van rechtszaken. De vakbonden en de politici doen hier niets aan.
    De ontslagen werknemers zijn kansloos. Ze zijn door: dit ontslag beroofd van hun inkomstenbron; kunnen moeilijk een advocaat vinden die goed genoeg is om opgewassen te zijn tegen de ABN AMRO; en kunnen de rechtszaak bijna onmogelijk afronden (deze worden namelijk vertraagd tot meer dan 5 jaar). De ontslagen werknemer moet vanzelf de rechtszaak opgeven uit geldgebrek of wordt gedwongen te schikken voor een (te) laag bedrag.
    De ABN AMRO maken door zo te handelen (gemiddeld) altijd winst per ontslagen werknemer en blijven (gesteun door de arbeidsrechters) daarom hiermee doorgaan.

Geef een reactie