De autoradio: een dodelijk geluid

Als de politie aanbelt met een vreselijke boodschap, voelt ze de weeën opkomen. Nog diezelfde dag wordt haar zoontje geboren in een wereld zonder vader. Atalay Yildirim (22) werd slachtoffer van een geïrriteerde vrachtwagenchauffeur met een luid blèrende autoradio. Hoe lang staan we automobilisten nog toe zichzelf doof te houden voor de realiteit?

Het is 3 april 2020, rond een uur of zeven in de ochtend, als vrachtwagenchauffeur Henk de Keizersgracht in Amsterdam opdraait met zijn zware containerwagen. In zijn cabine klinken luid de dansbare tonen van SLAM FM. Hij is iets te laat voor een afleverklus in de nauwe straatjes van de hoofdstad en raakt nog geïrriteerder als hij opnieuw een blokkade ziet opdoemen.

Een kraanwagen die pontificaal op de gracht staat, vormt een onneembare hindernis en Henk zet zijn zware vrachtwagen gefrustreerd in de achteruit. Omdat hij in zijn eigen beleving door een kuil moet, geeft hij nog wat extra gas bij. Op beelden van bewakingscamera’s is dan te zien dat zijn vrachtwagen van links naar rechts schudt.

Op die plek aan de Keizersgracht zitten echter geen kuilen, verkeersdrempels of hobbels. De ‘kuil’ in het wegdek waar Henk extra gas voor gaf, luisterde naar de naam Ataly Yildirim. De man die op zijn scooter achter de vrachtwagen stond te wachten. Hij is volstrekt kansloos tegen het gewicht van de vrachtwagen en sterft aan de gevolgen van het vreselijke ongeval.

Sluitstuk

De dood van Atalya in een land waar zijn wieg niet stond, is een triest sluitstuk van wat een mooi leven had moeten worden. Hij ontmoette op zijn vijftiende Rojda, een geboren Amsterdamse die toen voor familiebezoek in Turkije was. Het stel werd verliefd, maar kon alleen in de zomers bij elkaar zijn. Pas in 2018 treden ze in het huwelijk in zijn geboortestad Kayseri. Niet veel later vertrokken ze naar de wijk Geuzenveld in Amsterdam. Na vijf jaar liefde op afstand eindelijk bij elkaar. De ouders van Atalya gunden hun zoon een betere toekomst in Nederland, het stel was dolgelukkig toen bleek dat er een kleine op komst was.

De door zijn ouders zo gegunde toekomst kreeg een inktzwart einde aan de Keizersgracht in Amsterdam. Een tragisch einde bovendien dat voorkomen had kunnen worden, zo bleek tijdens de rechtszaak op 24 juni 2021 tegen vrachtwagenchauffeur Henk uit Alkmaar.

Fouten

Alles wat fout kon gaan, ging die ochtend fout. De weg die niet was afgezet volgens de vergunning en een vrachtwagenchauffeur die door zijn irritatie en haast de verkeerde beslissingen nam. Door zijn vrachtwagen gehaast in de achteruit te zetten en de voorkeur te geven aan zijn spiegels, in plaats van de achteruitrijcamera. Een technische ondersteuning waar hij naar eigen zeggen nog niet aan gewend was.

Op 8 juli 2021 reist Henk opnieuw naar de rechtbank in Amsterdam om het vonnis in zijn zaak aan te horen. Vergezeld door zijn advocaat neemt hij kennis van een uitspraak die weinig ruimte voor twijfel laat.

Volgens de rechtbank is Henk verantwoordelijk voor onnoemelijk veel leed. Door zeer onvoorzichtig, onoplettend en onachtzaam te rijden. Door te snel achteruit te rijden ‘waardoor hij het slachtoffer de gelegenheid heeft ontnomen weg te kunnen komen’ en door een man niet te hebben gezien die hij wel had moeten en ook kunnen zien.

De rechtbank windt er geen doekjes om, noemt een vrachtwagen een potentieel moordwapen en stelt bovendien vast dat de chauffeur door het luide volume van zijn afleidende autoradio omgevingsgeluiden niet heeft kunnen horen. De rechters sluiten daarvoor aan bij het onderzoek van de politie, een test waaruit bleek dat de radio van Henk zo hard stond dat hij zijn omgeving niet meer kon horen.

De straf liegt er dan ook niet om. De vrachtwagenchauffeur die niet van huis was gegaan om iemand dood te rijden, moet een half jaar de cel in. Bovendien mag hij twee jaar lang geen voertuig meer besturen.

Afleiding

Vraag het aan iedere verkeersdeskundige en je krijgt hetzelfde antwoord: afleiding in het verkeer zorgt voor veel ellende. Of het nu gaat om fietsers die al bellend door het verkeer slingeren of automobilisten die in de ochtend achter hun stuur doodgemoedereerd hun make-up bijwerken. De Wegenverkeerswet in Nederland probeert al te woest gedrag af te remmen door afleiding gedeeltelijk strafbaar te stellen. Zo is het bijvoorbeeld niet toegestaan om met de telefoon aan het oor rond te rijden.

De autoradio is een ander geval. Het is niet verboden om naar muziek te luisteren terwijl je deelneemt aan het verkeer. En het is zelfs niet verboden om met keihard dreunende bassen door de bebouwde kom te ‘flaneren’. Wie een beetje oplet, ziet dat ook veelvuldig gebeuren. Van opgeschoten jongeren in afgeragde GTI’tjes, tot immer gehaaste postpakketbezorgers, ze bonken vrolijk door dezelfde buurt waar het spelende kind van de buren zo om de hoek kan komen.

Topsport

En dat is als je er goed over nadenkt best wel een beetje raar. Ik heb rechters in Nederland meer dan eens horen beweren dat autorijden topsport is, ik heb zelfs een rechter horen zeggen dat ze niet meer in een auto stapt door alle eisen en verantwoordelijkheden die daarbij komen kijken. De praktijk van het rijexamen en de eisen die rechters stellen aan deelname aan het verkeer liggen ook nog eens mijlenver uiteen.

Wist u bijvoorbeeld dat u beter niet in uw auto kan stappen als u emotioneel bent? Of dat u alsnog schuldig kunt zijn als u een fietser van de sokken rijdt die door het rode verkeerslicht fietst? U af moet remmen als u het bord ziet dat een zebrapad aankondigt?

Eisen

Er worden zeer zware eisen gesteld aan automobilisten in Nederland, maar toch is er in de wet niets specifieks opgenomen over het volume van de autoradio. En dat is gek. Als automobilist moet je namelijk gebruikmaken van al je zintuigen om veilig deel te kunnen aan het verkeer.

Er worden dan ook letterlijk eisen gesteld aan je gezichtsveld (Gezichtsscherpte minimaal 0,5 met één of twee ogen. Gezichtsveld moet horizontaal 120 graden en verticaal 40 graden zijn. Geen defecten in het centrale deel). In de verkeerswetgeving is echter niets vastgelegd over een minimum gehoorniveau waaraan je moet voldoen om deel te kunnen nemen aan het verkeer.

Met goede ogen zie je een eventueel gevaar opdoemen, maar met je oren kun je het gevaar soms horen. Een ambulance met een loeiende sirene, een toeterende automobilist, een knetterende brommer achter een vrachtwagen. Of een schreeuwende man die tot zijn afgrijzen een vrachtwagen achteruit op hem in ziet rijden.

Het is iedere automobilist wettelijk verboden om met een flinke slok alcohol op in de auto te stoppen. Niet zo gek, de drank maakt dat je reactievermogen drastisch afneemt. Een zeer duidelijke afleiding door te luisteren naar harde muziek staat dan echter weer niet in de wet. Verkeersdeelnemers die slecht horen kunnen een speciaal bordje kopen (vroeger de bekende witte SH-bordjes) om andere verkeersdeelnemers te vertellen dat ze niet alles meekrijgen, een dergelijk bordje is er niet voor mensen die er zelf voor kiezen zich ongeschikt te maken om goed waar te nemen.

Schreeuw

Atalay Yildirim heeft zijn zoon nooit geboren zien worden door een tragische samenloop van menselijke fouten. Maar wat als vrachtwagenchauffeur Henk zijn autoradio niet aan had gehad? Wat als hij in die vroege ochtend de scooter van de onfortuinlijke schilder achter zich had horen rijden op de verder redelijk verlaten Keizersgracht? Zou het kunnen dat Yildirim nog geschreeuwd heeft in een poging om het gevaar af te wenden en Henk die wanhoopskreet niet meer kon horen door de veel te luide muziek in zijn cabine?

De weduwe van Atalaya formuleerde het tijdens de zitting als volgt: ‘Wat als je radio niet zo hard stond? Had je dan wel gemerkt dat het geen kuil was?’

Gehoorschade

Wetgeving zal nooit kunnen voorkomen dat mensen in het verkeer ernstig gewond raken of zelfs het leven laten. Er is geen wet of regel die kan voorkomen dat mensen in slaap vallen, inschattingsfouten maken, de ogen niet op de weg houden of zich anderszins af laten leiden.

Toch zou er al een wereld gewonnen zijn als transportbedrijven en koeriersdiensten hun eigen personeel op de hoogte stellen van de gevaren van afleiding in het werk. Ze op het hart drukken dat luide muziek op een snelweg misschien nog wel te doen is, maar in een drukke binnenstad of wijk niet. Het zou ook al een hoop schelen als automobilisten na gaan denken over hoe zwaar ze zichzelf afleiden en ongeschikt maken als ze de bebouwde kom in rijden met de stereo op standje gehoorschade.

Want hoe je het verder ook bekijkt; als je als rechter stelt dat autorijden topsport is, dan past het als automobilist niet om willens en wetens een deel van je zintuigen af te sluiten voor de werkelijkheid.

Waardeer dit artikel!!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Je kunt mij ook met een vast per bedrag per maand steunen: klik dan hier. Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.

Mijn gekozen donatie € -

De naam Henk is in dit verhaal gefingeerd.

Delen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *