Dit verhaal gaat over een detail. Althans. Dat lijkt zo.
Natascha is mooi. Zo mooi dat ze hier en daar als fotomodel op mag komen draven. Ze heeft lange blonde krullen en is daar met recht trots op. Misschien gaat het te ver om te zeggen dat haar identiteit in die krullen zit, maar het scheelt niet veel.
Ooit had Natascha een vriend. Marc. Ooit hield ze heel erg van hem. Of was ze in ieder geval heel erg verliefd. Soms lijkt iets in ieder geval een korte periode akelig veel op elkaar en kun je ze makkelijk met elkaar verwarren.
Ergens verdween de liefde. Maar niet helemaal. In het proces van loslaten belde ze nog wel eens met Marc. Omdat ze zin had in seks.
Marc was op zijn beurt wat minder sterk in loslaten. Hij hield ergens nog van haar. Maar niet genoeg om haar gelukkig te zien met een ander. Toen Marc hoorde dat Natascha het meer dan gezellig had met Ernst, werd hij kwaad. Omdat ze er over loog. Omdat hij hem niet was. Omdat je dat na al die intimiteit gewoon niet doet.
De boosheid van Marc was niet iets om zo maar voorbij te gaan.
Op een slechte avond belt Natascha met de politie. Ze moeten komen. Er is haar net iets vreselijks overkomen. De gealarmeerde agenten zien een geschokte Natascha in haar eigen woning. Op haar bank liggen haar blonde krullen. Marc is bezig geweest en flink ook. Hij werd kwaad. Drukte haar met haar gezicht in haar bank en begon te knippen. Wild en ruig hakte hij op haar krullen in.
‘Zo. Nu krijg je nooit meer een vent’
Tot zover het verhaal van Natascha. De waarheid is vaak een verzameling waarheden. Marc ontkent. Hij was kwaad. Op zeker. Maar dit zou hij nooit doen. Maanden later staat hij voor de rechter. Marc blijft bij zijn ontkenning, maar hoort de officier van justitie zeggen dat hij het wel degelijk heeft gedaan. Dat hij de mooie blonde krullen van Natascha aan heeft gevallen. Of woorden van gelijke aard en strekking.
Marc zegt dat het zo niet is gegaan. Dat Natascha het zelf heeft gedaan om hem een hak te zetten. Omdat zij zich afgewezen voelde die avond.
De officier van justitie hecht geen waarde aan de ontkenning. Zij heeft een aangifte van Natascha. En ze gelooft haar. Omdat er later telefonisch contact is geweest waarin iets werd gezegd over het haar. En omdat het toch helemaal niet logisch is dat een mooi meisje zelf de schaar pakt en die in haar haren zet.
Ik weet niet of Marc schuldig is of niet. Het kan. Maar ik moest denken aan de woorden van de officier van justitie.
‘Het is niet logisch dat een meisje zelf met een schaar in de weer gaat’
Ooit kreeg ik kennis aan een jonge vrouw die niet helemaal fris en helder was in haar hoofd. De wereld was tegen haar. Zo dacht ze zelf. Er gebeurden voortdurend zaken die in ieder geval voor haar gevoel heel bijzonder waren. Geesten duwden haar van de trap. Glazen bier in de kroeg kreeg ze maar niet leeg omdat hogere machten ingrepen. De jonge vrouw pakte ooit een mes om die met gevoel voor dramatiek in haar arm te zetten. Om vervolgens te dreigen met de politie als ze niet kreeg waar ze haar zinnen op had gezet.
Ik vond dat niet logisch.
Nog niet zo lang geleden verdween een uitgeprocedeerde asielzoeker naar de gevangenis omdat hij tijdens een botsing met een dronken over de weg zwalkende fietsende studente ergens zijn hand tussen haar benen zou hebben gehad. De rechter vond de aanklacht van ontucht geloofwaardig. Onder meer omdat mensen bij een dreigende botsing nu eenmaal naar de fiets grijpen en niet naar de persoon op die fiets. Dat doe je niet. Dat is niet logisch. Ook al zijn alle actoren in het geheel zo dronken als een kanon.
Ik vond dat niet per definitie logisch.
Juristen in de rechtszaal zijn opgeleid om logisch te denken. Om uit te gaan van een reeks gebeurtenissen die in een voor ons logisch verband met elkaar staan. Juristen brengen de mens wekelijks terug tot een rationeel wezen. Een wezen dat denken en handelen voortdurend op een systematische en weldoordachte wijze met elkaar in overeenstemming brengt. Tenzij een zeer heftige door meerdere deskundigen vastgestelde stoornis roet in het eten gooit.
Dat lijkt allemaal heel logisch. En je komt er als rechter een heel eind mee als je een vonnis moet schrijven.
Tot je twee vragen stelt.
Zijn wij eigenlijk wel rationele wezens? En is wat logisch lijkt en misschien ook wel is, eigenlijk automatisch ook waar?