Ik heb het hier al zo vaak gezegd.
Wij van de journalistiek hangen soms veel te veel aan de lippen van politie/justitie.
Vandaag stonden er in bijna alle kranten ‘lovende’ verhalen over een doorbraak in de zeventien jaar oude zaak Andrea Luten. Het meisje werd in een ver verleden gewurgd teruggevonden in de bossen in Drenthe. Vijf verdachten en zeventien jaar later leek de zaak te doven.
Tot nu.
De politie arresteerde deze week een verdachte wiens dna op de kleding van Andrea is aangetroffen.
Persconferentie. Gedoe. Drukte. Publicaties.
Het woord doorbraak komt vaak voor in de verhalen. En het woord opgelost. Uiteraard meteen maar de beladen term moord.
De Telegraaf kopte in dubbele juichende chocolade-letters zelfs dat DNA AFNAME WERKT!
Begrijp me goed.
Ik hoop echt dat ze gelijk hebben.
Maar ik vind ook dat journalisten kritisch moeten blijven.
DNA-bewijs is lang niet zo sterk als Hollywood ons doet geloven. Het zegt hoogstens iets over de waarschijnlijke aanwezigheid van een verdachte.
Maar niets over tijdstip, context en handeling.
Ik ben geen dna-expert, maar weet wel dat het ene dna het andere niet is. Er zijn dna-sporen die nauwelijks iets zinnigs zeggen over een verdachte. Omdat het spoor te zwak is of gewoon zo ‘gemiddeld’ dat tienduizenden mensen als verdachte in aanmerking kunnen komen.
Denk alleen al aan de zaak Shirley Hereijgers. Een vermoorde prostituee wiens lichaam sporen droeg van Henk S, een veroordeelde moordenaar. Het was zijn dna dat achter was gebleven.
De rechter sprak hem vrij.
Ik weet niet hoe het gaat in de zaak Andrea Luten. Wat ik wel weet is dat ik vandaag een mailtje kreeg.
Een mailtje waarin stond dat het dna-spoor in de zaak Luten niet te vergelijken is met het spoor in de zaak Hereijgers.
In de mail stond een vrij technisch verhaal, maar het komt er op neer dat je van het spoor in de zaak Luten wel vrij zeker kunt zeggen dat het van de verdachte is.
Dat is bewijs. Maar alleen voor het feit dat een zeer klein, zij het belastend onderdeel van zijn lichaam op de een of andere manier ergens ooit in contact is geweest met Andrea Luten.
Als de verdachte zwijgt en de politie niet met meer bewijs op de proppen komt.
Voorspel ik een vrijspraak.
Ook ik hoop stilletjes “ze hebben hem” maar als ik de media weer eens in mijn gezicht geworpen krijg dan is de man al veroordeeld en afgeslacht.
De “onschuldpresumptie” schijnt totaal geen bestaan meer te hebben alhoewel daar een behoorlijke gevangenisstraf voor opgelegd kan worden.
Laat de media eens dagenlang de geestelijke zorgverlening ten grabbel gooien n.a.v. van die man die dat meisje van 14 verkracht heeft!
Te vaak stuurt men personen, die zelf duidelijk aangeven dat zij niet meer voor zichzelf instaan weggestuurd. Dat vind ik schandalig! Je kunt heel veel ellende voorkomen door signalen serieus te nemen!
Maar nee, prefentief werken is niet interessant genoeg, sensatiegehalte is niet hoog genoeg maar de gevolgen zijn stelselmatig desastreus.
Jacqueline, je hebt helemaal gelijk. Het wordt een hetze. Eerst maar eens de verklaring van Henk F afwachten. Iedereen wil zo’n zaak opgelost hebben, zeker als je al 2100 mensen hebt gehoord en de zaak over 3 jaar verjaart, maar het moet hoe dan ook wel de juiste persoon zijn die je veroordeelt.
Ik vind de 2 grote fouten van afgelopen week zelf ook interessanter:
– de Hongaar Zsolt die gelijk na zijn vrijlating dat meisje van 14 verkracht. Bij hem ging meer mis; zo kreeg hij ten onrechte zijn rijbewijs terug nadat hij opzettelijk een ernstig ongeval heeft veroorzaakt. Wat is dat voor flater?
– de Zeister brandmoord, waarbij de Bossche rechter eergisteren de OvJ heeft uitgefoeterd omdat er geen psychiatrisch / psychologisch rapport voorhanden was, waardoor de zaak moest worden uitgesteld. De OvJ had volgens mij ook geen verklaring hiervoor (“vergeten” – nog nooit van een checklist of protocol gehoord?)
Chris, je kent mijn stiel, ik wil graag de Nederlandse rechtspraak vertrouwen, maar met dit soort berichten wordt het knap lastig. Wat is jouw mening?
Trouwens, gaat die Bossche rechtbank niet vaker tekeer tegen falende onderzoeken? En zitten niet juist in Brabant zoveel onbevoegde OvJ’s? Wat is daar allemaal aan de hand?
Ik heb toch begrepen dat politie en justitie zorgvuldig te werk zijn gegaan alvorens deze verdachte is aangehouden. Deze zaak lijkt nu eindelijk opgelost te worden. De verdachte is een verdachte in de zin van de wet, niet meer dan dat, maar toch lijkt het op een grote doorbraak. Er zijn feiten en omstandigheden die deze man tot een verdachte maken. Er lijkt licht aan de tunel voor de naaste familie en ook voor de eerdere verdachten. Het is vooral de pers zelf die hier zorgvuldig mee om moet gaan. Nu al suggereren dat de DNA-match onvoldoende bewijs kan bevatten en een vrijspraak voorspellen als de politie met niet meer bewijs komt en deze verdachte er het zwijgen toe zou doen, is nergens op gebaseerd. Naturlijk mag je kritisch zijn, dat moet zelfs, maar in een zaak als deze, hebben we meer aan een wat positiever beeld en helemaal niets aan stellingen die werkelijk nergens op gebaseerd zijn. Zelfs Chris kan er niet omheen dat dit wel degelijk een doorbraak is in het politieonderzoek, dat nu al jaren duurt en de gemoederen van veel mensen bezighoudt. Het gaat hier om de dood van een jong meisje!
@ulfert: dat is – met alle respect – onzin. Ik suggereer niets. Ik zeg slechts dat louter het dna-bewijs niet tot een veroordeling zal leiden. Dat is niet speculeren, dat is een juridisch feit.
Het gaat hier zeker om de dood van een meisje. In een zaak overigens waar al eerder een verdachte een bekennende verklaring af heeft gelegd. Als we toen ‘postitief’ waren geweest, hadden we ook gesproken van een doorbraak.
Waar we nu weten dat de man de dader niet kon zijn.
Zie voor meer info ook de site van Peter R de Vries: http://www.peterrdevries.nl/peters-dagboek/belangrijke-doorbraak-in-zaak-andrea-luten/
@Chris: Peter R de Vries heeft het over een belangrijke doorbraak en zijn reactie is nogal besmet doordat hij in de autoriteiten teleurgesteld is omdat hij niet is geinformeerd. Hij heeft een ego. Hij en jij weten nog niet wat de polite aan materiaal heeft en het “äls dit en als dat” heet nu éénmaal suggestief.
Het is natuurlijk volkomen juist dat dit enkele DNA-spoor niet voldoende MAG zijn.
Toen Richard K. terecht stond was dit DNA-spoor al bekend. Het was toen ook bekend dat er iemand op aarde rondloopt of rondliep van wie die schaamhaar afkomstig was, en dat dit niet Richard K. was. Toch was dat voor het OM niet voldoende om bewezen te achten dat Richard K. de dader niet kon zijn. Sterker nog, het OM achtte het bewezen dat Richard K. wel de dader was (de rechter dacht er weliswaar anders over).
Wat nu is veranderd, is dat we de naam weten van die persoon van wie de schaamhaar afkomstig is. Waarom zou het OM nu vinden dat die schaamhaar bewijst dat de voormalige eigenaar van die schaamhaar de dader was? Alleen omdat nu de naam van die man bekend is geworden? Dat is volstrekt onlogisch.
Natuurlijk is het mogelijk dat er meer bewijs komt. We zullen zien.
Gelukkig hebben we nu ook een bekentenis, en ook nog eentje waarbij niet teveel druk is uitgeoefend.
Zo kan het ook en voor die ouders ben ik in ieder geval blij gestemd. Nu de rechtzaak nog.
Een enorme opluchting voor de direct betrokkenen en Chris ook, dat gaf hij hierboven al aan. Het ging mij om de zgn. “als” opmerkingen. Het verslag van zijn collega Rob Zijlstra was meer genuanceerd. Het moet gezegd: dagblad De Telegraaf had het deze maal bij het rechte eind. De familie van Andrea kan nu eindelijk aan de verwerking van het gemis beginnen.
@ulfert: de Telegraaf verbond er meteen het succes van dna aan in zijn algemeenheid. Mijn ervaring is dat dna nauwelijks een rol speelt in de misdaad en dat we er veel teveel van verwachten.
Wat de ‘als’ opmerkingen betreft: volgens mij toon ik daar juist mee aan genuanceerd te zijn.
Verder vind ik dat we gewoon de rechtszaak af moeten wachten om te kijken hoe het precies afloopt. We weten niet wat deze verdachteheeft gezegd en of dat matcht met het spoor.
Ook al ben ik voorstander van een databank met desnoods DNA van alle Nederlanders, toch zit ik ook te prakkezeren over het effect op opsporing. Ik heb nu al vaak het idee dat de politie laks/lui is met rechercheren (zoals Sander V. met wie een vervolgafspraak over een week werd gemaakt toen zijn alibi ondeugdelijk bleek), te vaak wordt een zaak opgelost door speurwerk van niet-rechercheurs (inclusief Peter R in zijn goede jaren).
Wordt de politie niet nog luier als ze op een DNA bank gaan leunen? En gaan OvJ’s dan proberen om nog makkelijker tot een veroordeling te komen, of het nou de dader is of niet?
Vragen vragen vragen…