De moderne journalistiek leent zich eigenlijk niet meer voor de nuance van het recht. Alles moet korter, sneller en bondiger. Het nieuws in 60 seconden. Wij willen tabloid. Dat leest immers zo makkelijk in de trein.
Wie er voor kiest verhalen in te dikken, loopt de goede kans de waarheid van de pagina’s te schuiven.
Neem nou Henk. Een verslaafde jongen van 28.
Op 21 december 2009 komt er op nogal drastische wijze een einde aan zijn leven in de Lierstraat in Groningen. Een van zijn beste vrienden schiet hem per ongeluk een kogel in het hoofd. De vriend hoort een celstraf van twee jaar eisen.
De reacties naar aanleiding van de publicatie spreken boekdelen. De lezers begrijpen er niets van en vragen zich af wat het recht in Nederland nu in hemelsnaam nog voorstelt. Twee jaar voor een moord. Dat is toch niet meer te begrijpen? Zijn ze nu helemaal gek geworden?
De uitleg is lastig in een paar regeltjes samen te vatten. Leent zich niet voor korte snelle stukjes. Hoe leg je uit dat er geen sprake is van moord zonder de zaak geweld aan te doen? Hoe leg je uit dat je ook met een wapen een ongeluk kan veroorzaken?
Henk en Wilco zijn vrienden. Ze delen drugs, verhalen en een leven. Op de 21e gaan ze door de sneeuw naar de coffeeshop, ze hebben lol als ze de auto express in de gladde sneeuw laten slippen. Wilco neemt zijn vriend in vertrouwen als hij zegt nu echt met de drugs te willen stoppen. Het is het hem allemaal niet meer waard.
In het huis van een kennis roken ze nog even een jointje. Ze dollen wat met de opgeboorde gasalarmpistolen die Wilco heeft geleend. Hij heeft de wapens meegenomen omdat hij een conflict heeft met een buurtbewoner. Wilco is bang en wil zijn opponent afschrikken. Niet meer en niet minder. Zeker niet ongewoon in ‘het wereldje’.
Het spel met de wapens lijkt onschuldig. De potentieel dodelijke kogels liggen allemaal keurig op tafel. Het kan geen kwaad om even flink met de trekker te klikken. Even kijken of de brakke wapens uberhaupt wel in staat zijn om desgewenst iets te doen.
Dan klinkt ineens een schot. Henk grijpt naar zijn hoofd, valt voorover op tafel en daarna op de grond. Een grote plas bloed vormt zich rond zijn hoofd. Henk gaat dood.
Het onderzoek van de politie maakt niet alles, maar wel een hoop duidelijk. Er lijkt inderdaad sprake van een ongeluk. Er is geen enkel bewijs voor een ruzie of een vechtpartij. Getuigen bevestigen de lezing van Wilco. Hij is oprecht volkomen in shock. Niemand die daar enige twijfel over heeft.
Ook officier van justitie G. van der Zee kan niet anders dan constateren dat er geen sprake is van moord of doodslag. Wilco heeft dit niet gewild. Sterker: hij heeft niet eens willens en wetens de kans op de koop toe genomen dat dit kon gebeuren. In het hoofd van Wilco ontbraken de kogels. Dan kun je dit nooit voorzien hebben.
Wat er dan juridisch overblijft is artikel 307 lid 1. Dood door schuld.
Wilco is te onvoorzichtig geweest door in het bijzijn van anderen te spelen met brakke wapens waar hij geen verstand van had. Hij is roekeloos geweest, zoals een automobilist door te hard te rijden roekeloos kan zijn. Een gevangenisstraf van twee jaar is een passende straf.
Maar leg dat in deze overspannen maatschappij maar eens uit in een paar regels.
Dat gaat niet en daarom doen wij het niet. Het leed is inmiddels weer geleden. De lezer zucht en verbaast zich weer eens over die wereldvreemde rechters die het allemaal maar niet snappen en de meest vreselijke moordenaars een schoffel in de handen duwen.
En ik maar tegen heug en meug mijn stukkies tikken.
Om moedeloos van te worden.