Nederland is een liberaal land. Ooit bedachten we dat het prima zou zijn om softdrugs legaal te verkopen. Omdat het lang zo schadelijk niet is als harddrugs. Maar is dat wel zo?
Ik kom in de rechtbank opvallend vaak jonge delinquenten tegen die een probleem hebben met softdrugs. En niet zomaar een probleem. Ze blowen – naar eigen zeggen – tot wel tien gram per dag weg. Het maakt hun leven – naar eigen zeggen – leeg. Ze komen tot niets. Hangen rond. Halen verveeld rottigheid uit. Soms plegen ze een overval of straatroof om aan geld te komen om in hun verslaving te voorzien.
Jonge delinquenten zeggen natuurlijk wel vaker wat. Niet zelden onterecht. Maar de aanwezigheid van softdrugs in het leven van verdachten lijkt als een rode draad door hun leven te lopen. En ze zijn niet de enigen die het naar voren brengen tijdens rechtszaken.
De Reclassering is in Nederland de organisatie die zich drukt maakt om het lot van verdachten. Dat doen ze in opdracht van het Openbaar Ministerie. De Reclassering heeft een invloedrijke advies-functie. Rechters en officieren luisteren naar wat de reclasseringswerkers te zeggen hebben.
Voor de reclassering is het zo klaar als een klontje. Softdrugsgebruik is een zogenaamde criminogene factor. Het gebruik van de in Nederland inmiddels sociaal geaccepteerd drug vormt een aantoonbaar risico op crimineel gedrag. Rechters leggen wekelijks drugsverboden op om het gevaar te kunnen keren.
Dat is ook niet zo raar. Het overmatige gebruik van softdrugs heeft een nogal dempende werking op een persoonlijkheid in ontwikkeling. Jongeren verliezen ambitie en werklust. Een opleiding schiet er bij in. Allemaal factoren die een werkzaam leven in de weg kunnen staan. En de deur open laten naar een leven waar het snelle (illegale) geld lonkt.
Het gevaar van softdrugs wordt nogal eens onderschat. Niet bij jeugdhulpverleners, die hebben dagelijks te kampen met de gevolgen, maar wel bij het grote publiek. Belangenorganisaties in de cannabissector laten het niet na om mij te wijzen op de absentie van gevaar. Het gebruik van softdrugs zou geen rol spelen in de misdaad.
Het spijt mij, beste belangenorganisaties. Dat doet het wel. En op grote schaal. Het zal tijd worden dat daar eens wat meer aandacht voor komt. Een volwassen softdrugsgebruiker zal prima in staat zijn om een normaal leven te kunnen leiden. Maar bij jongeren is het risico op afglijden te groot aanwezig.