Op 19 januari schopten vijf jongens een slachtoffer bewusteloos in het uitgaansgebied van Oosterhout. Daar kunnen we kort over zijn.
Walgelijk.
Kort na het incident liet de politie via Omroep Brabant bewakingsbeelden zien van de vreselijke mishandeling. Nederland vond dat een goede zet. Omdat hufters en klootzakken zo snel mogelijk moeten worden gepakt.
Om vervolgens jaren in een cel te blijven zitten.
Het Openbaar Ministerie liep vrolijk mee in de meningenkaravaan en stond begin dit jaar dan ook pal en trots achter het vrijgeven van de beelden. Het was naar eigen zeggen ‘een uiterst middel om de daders een halt toe te roepen en verdere gewelddadigheden te voorkomen’.
U kent de spierballentaal wel waar sommige journalisten en veel boze lezers doorgaans zo dol op zijn. Alle boeven in het gevang en de brave, liefhebbende burger weer tevreden achter de piepers bij moeder de vrouw.
Deze week werd duidelijk dat de rechtbank er toch iets anders over denkt. Sterker nog: dat de rechters eigenlijk vinden dat de daders een lagere straf verdienen. Omdat wij allemaal vonden dat ze best met hun hele hebben en houden op de televisie konden.
De rechters hebben gelijk.
We hebben in Nederland ooit bedacht dat de sterke overheid zo sterk en zo machtig kan zijn dat burgers het risico lopen vermalen te worden in de nietsontziende machinerie van de macht.
Daarom bedachten we ooit – in onze rust en wijsheid – regels en wetten die ons moeten beschermen. Bij onschuld. Maar ook bij schuld.
Kort en goed:
De machtige overheid moet naar verhouding en met de minst schadelijke middelen reageren op ongewenst gedrag. Simpel gezegd: op een lief snoezig kleutermeisje met een minuscule waterballon gooi je niet acuut een dubbele atoombom.
Ach. Zult u zeggen. We hebben het hier niet over kleutermeisjes en persoonlijk wil ik agressieve gasten zo snel mogelijk van de straat. Hoe moet de politie die hufters anders oppakken?
De werkelijkheid achter de zo slaafs door Omroep Brabant op het internet vertoonde beelden is echter een andere dan wellicht in uw hoofd staat opgeslagen.
De politie was namelijk al lang en breed op het spoor van de verdachten. Ze waren al voor de gewraakte uitzending in beeld en zelfs via duidelijke getuigenverklaringen bij de mishandeling geplaatst. Ze waren simpel op te pakken. Om vervolgens op het bureau zelf de confrontatie met de beelden aan te gaan.
Er was dan ook wat opsporing betreft geen enkele reden om de beelden openbaar te maken. En dat is veel schadelijker dan vrolijk borrelend Nederland wellicht zal denken.
Al was het alleen maar omdat een baan in de toekomst de beste garantie is voor een nog enigszins onschuldig bestaan.
De overheid handelde in Oosterhout weliswaar naar verhouding (privacy is weg te strepen als je een mens bewusteloos schopt), maar zeker niet met het minst schadelijke middel.
Sterker: dat middel was helemaal niet nodig. Blijkt nu. En bleek toen.
Daar komt nog bij dat de eindbaas van het OM tijdens de hele camerabeelden-affaire niet eens toestemming had gegeven voor het vrijgeven van de beelden.
Slordig.
Wat mij nog het meest stoort is de houding van het Openbaar Ministerie. Die blijkbaar begin dit jaar stoer aan de pers vertelde dat de daders toch wel met rappe spoed en met alle middelen moesten worden opgepakt. De waarheidsvinder als hijgende jager achter zijn prooi. Alles op alles om het dreigende gevaar af te wenden. Opdat de hardwerkende burger veilig kon gaan slapen.
Dat was op dat moment dus op zijn zachtst gezegd niet geheel conform de waarheid.
Nu zult u misschien zeggen dat het allemaal wel aardig is. Zo’n verhaal over rechten. Maar dat je je rechten toch wel kwijt dient te raken als je zo tekeer gaat.
Nou. Nee dus.
Rechten zijn louter privileges als je ze achteraf in kunt trekken. En een maatschappij met louter privileges is een maatschappij waar de overheid krachtiger en machtiger is dan we ooit in onze rust en wijsheid hebben bedacht.