Het lijkt in Nederland soms het ultieme recht. Het recht om een kind te mogen krijgen. De vraag is of dat recht wel aan een ieder toebehoort.
Op 14 januari probeert de psychisch labiele Grietje in het aangezicht van drie rechters een psychiater te overtuigen. Ze zegt dat ze geen kinderwens meer heeft. Dat ze geen enkel kind aan wil doen wat ze haar eigen kinderen aan heeft gedaan. De onverstoorbare psychiater gaat niet mee in haar verhaal. Hij heeft haar weken in observatie gehad en weet met wie hij te maken heeft. De deskundige maakt zich grote zorgen over een toekomstige kinderwens. En adviseert de rechter mede daarom een dwangverpleging op te leggen in een tbs-kliniek.
Toekomstige kinderen moeten dringend in bescherming worden genomen tegen hun eigen moeder.
De psychiater zegt het niet in zoveel woorden, maar het is wel zijn indringende boodschap. Deze psychisch kwetsbare en bij vlagen ronduit psychotische moeder is niet geschikt voor kinderen. Op haar 17e verdween ze al eens in een kliniek. Ze kreeg een meisje en bleef labiel. Na de geboorte van haar tweede kind Ruben ging het mis. Ze wurgde in een psychotische toestand het jongetje met de riem van haar badjas. Haar toen 7-jaar oude dochter ontsnapte diezelfde dag aan de dood nadat Grietje met kinderen en al bewust het water in reed. In de ijskoude sloot probeerde ze haar dochter nog mee te nemen in de dood.
Tuurlijk. Kunt u zeggen. Dat is een incident.
Op 17 januari probeert de autistische Sonja een antwoord te formuleren op een indringende vraag van de rechter. Hoe kwam het dat haar zoontje van anderhalf tot twee keer toe in het ziekenhuis moest worden opgenomen omdat hij ondervoed was? Het antwoord van Sonja stemt niet vrolijk. Door haar autistische handicap en haar onvermogen om te organiseren en met spanning om te gaan, had ze geen tijd om het jochie eten te geven. Te druk met haar eigen hoofd. Hulp kreeg ze ook al niet. De vader van het kind is ook autistisch. Na zijn werk ploft hij neer op de bank en blijft zitten waar hij zit.
Uiteindelijk zou het jochie bijna bezwijken onder de stoornis van zijn moeder. Op een dag lag hij zwetend en nauwelijks bij bewustzijn in zijn bedje. In het ziekenhuis werd het duidelijk. Hij had bewust een injectie met insuline gekregen. Een coma lag op de loer. Artsen wisten met een snelle actie zijn leven te redden.
Volgens het Openbaar Ministerie was het Sonja die de spuit met insuline in het nog jonge lijfje spoot. Ze wilde hem ziek maken. De reden? De autistische Sonja ging gebukt onder de spanning van een naderend familie-uitje naar de Apenheul. Ze wilde niet. En dus bracht ze het leven van haar jongste zoon ernstig in gevaar. Na het incident werden de kinderen weggehaald en naar een pleeggezin gebracht. Wat de overheid betreft zijn deze ouders ongeschikt.
In Nederland geven we mensen met het Syndroom van Down de prikpil omdat we niet willen dat ze kinderen krijgen. De gehandicapte ouders zouden niet goed kunnen zorgen voor hun kinderen. Die bovendien het gevaar lopen zeer ernstig gehandicapt te zijn. Voor massale geboortebeperking in Afrika zijn nauwelijks tegenstanders te vinden in het Westen. Zelfs economische motieven worden genoemd. Wie in Nederland wil adopteren moet bewijzen geschikt zijn.
Mensen met een zware en lastig te behandelen psychische stoornis en een verleden van ernstige labiele periodes mogen kinderen krijgen. De vraag is of dat terecht is.
Als je als mens niet voor jezelf kunt zorgen, mag je dan wel de verantwoordelijkheid dragen voor kinderen die je zorg als geen ander zo hard nodig hebben? Weegt het recht op een kind zwaarder dan het recht van een kind op een eerlijke kans?
Je legt een ethisch, menselijk dilemma en taboe open, waarop het antwoord evenveel dilemma’s en taboe’s kent… Daar moet ik nog eens heel goed over nadenken…
Heel lastig ethisch vraagstuk.
Ik werk met mensen met een beperking (met soms ook psychiatrische problematiek), en sommigen hebben kinderen. Vaak hebben deze kinderen ook de nodige zorg nodig. Maar wie zijn wij om te bepalen of iemand kinderen mag?
Je zegt in je blog dat mensen met het syndroom van Down “de prikpil krijgen omdat we niet willen dat zij kinderen krijgen”. Dit wordt niet gedaan. Dit mag namelijk niet, we mogen de seks en eventuele gevolgen ervan wel ontmoedigen maar we mogen niet zomaar mensen ‘onvruchtbaar’ maken. Wel is het zo, dat mensen met een ernstige beperking vaak door bijkomende problematiek verminderd vruchtbaar zijn, of helemaal onvruchtbaar zijn.
Wel kan je zeggen dat mensen met een psychiatrische stoornis die in het circuit zitten (want vaak al een verleden) goed in de gaten gehouden moet worden, zodat ‘incidenten’ zoals deze hierboven beschreven zijn niet snel zullen voorkomen.
Wiens recht prevaleert: dat van de volwassene om zich voort te planten of dat van het (toekomstige) kind om geboren te worden in een veilige omgeving bij ouders de voor hem kunnen zorgen? Dat lijkt mij het dilemma niet, wat mij betreft gaan rechten voor kinderen altijd voor op die van volwassenen. Het dilemma zit hem in de vraag wie dan bepaalt wie ongeschikt is en wie zorgt voor de handhaving. Ik doe een voorzet: wie al eens heeft bewezen het echt niet te kunnen (kinderverwaarlozing en/of -mishandeling met fatale afloop) zou het niet nog moeten mogen proberen.
@lijn: in beide verhalen stonden de ouders al zwaar onder toezicht. De realiteit is dat de hulpverlening niet 24 uur per dag achter de deur kan kijken. De prikpil maakt niet onvruchtbaar. Het zorgt er voor dat mensen op dat moment geen kinderen kunnen krijgen.
Als je deze casussen leest dan ben je geneigd onmiddellijk ja te zeggen, het kwaad is hier al geschied en het is dramatisch en ook verschrikkelijk voor de familieleden die misschien wel machteloos waren. Dit komt o.a door het rechtssysteem.
Ingewikkeld, want waar trek je de grens, wanneer mag je voor iemand anders een beslissing nemen?
Wat ik wel vind is dat er in de jeugdpsychiatrie de ouders te snel rechten worden ontnomen en overgeheveld naar de patiënte, dit begint al vanaf 14 jaar, met 18 jaar heb je al geen inzage meer als ouder in het medisch dossier. Hoe kun je dan nog goed beslissen als je kind niet meewerkt.
In één van jouw voorbeelden was dus ook sprake van een minderjarige moeder met ernstige psychische problemen.
Denk wel dat we daar eens moeten beginnen.
Ze zijn in ieder geval wel bezig met wetswijzigingen over de rechten van mensen die psychische behandeling weigeren:
http://www.europa-nu.nl/id/vjf5hmotsby2/agenda/verplichte_ggz_den_haag?ctx=vh8lnhrouwyz&tab=1
Ik weet niet of deze door jou genoemde problematiek is meegenomen, maar lijkt mij gezien jouw voorbeelden in ieder geval niet overbodig.
Groeten,
@rechtbankverslaggever: vandaar dat ik onvruchtbaar tussen aanhalingstekens gezet heb, Ik weet hoe de prikpil werkt, want de meesten van mijn cliënten hebben deze. Niet als anticonceptie, maar meer vanwege de gebrekkige medicatietrouwheid en de gebrekkige persoonlijke hygiëne. Ondanks begeleiding, zijn wij inderdaad ook niet 24 uur per dag bij iemand, en alle infecties die je kan krijgen van het niet tijdig verwisselen van maandverband of tampons heb ik tijdens mijn bijna 10 jaar werken in de zorg wel eens voorbij zien komen.
Begrijp me niet verkeerd, van sommigen van de mensen die ik in mijn werk ben tegen gekomen vraag ik me af waarom zij in vredesnaam kinderen hebben (kunnen/mogen) krijgen.
Maar dat heb ik heb ik ook van de zogenaamde “normale” mensen die hun kinderen als boksbal, lustobject of uitlaatklep gebruiken.
Het zou soms wenselijk zijn als er zoiets bestond als een “ouder-diploma”, dat iemand eerst een psychiatrische test, een gezondheidscheck, en een gezinsevaluatie krijgt (wat je wel krijgt als je een kind wil adopteren) voor iemand aan kinderen mag beginnen.
Maar dan kan het ook nog wel eng aflopen.
vrijheid levert dilemma’s op….
Ik vraag me af waar families in zo’n ‘verhaal’ passen. Is het niet de verantwoording van omgeving om iemand zover te krijgen zich evt te laten steriliseren, hulp aan te bieden. We laten ons maar aanpraten dat het een taak is van de overheid om daar over te beslissen. Ik vind dat best gevaarlijke ontwikkelingen. Waar leg je de grens en wie bepaald of de een met een ‘defect’ een kind kan opvoeden of niet. Ik zie genoeg gezonde ouders die hun kinderen verwaarlozen. Denk dat er ook genoeg voorbeelden zijn van mensen met een handicap die zorgzamer zijn dan ‘gezonde’ mensen. We moeten niet vergeten dat en jaaaren geleden eugenetica-propaganda werd verspreid over bepaalde bevolkingsgroepen in america, met als gevolg dat deze vrouwen gedwongen werden gesteriliseerd enzovoorts. Het blijft een dilemma en ik vind het ook zorgelijk dat kinderen de dupe zijn van ouders die zorg niet aankunnen. Maar ik vind dat de maatschappij hun ogen niet mogen sluiten en zelf verantwoording moeten nemen en geen overheid zeggenschap moet geven wat er met jou mag gebeuren.
Verduiveld dilemma snij je hier aan Chris! Ik kom in mijn werk met regelmaat de mindere gevallen tegen waarbij ik mijn vraagtekens al zet. We moeten in NL overal diploma’s voor hebben, certificaten, vergunningen, toestemming enzovoorts. Maar een kind op de wereld zetten mag werkelijk iedereen. Zelfs als al is aangetoond dat de persoon niet in staat is gebleken om ervoor te kunnen zorgen! Ik vind dat soms ook te belachelijk voor woorden en verbaas me niet meer over de “incidenten” die jij beschrijft. Er zullen zo alleen maar meer van die incidenten komen. Maar de vervolgvraag is ook een lastige: waar leg je de grens….. moeilijk hoor!
De vraag is: wie is verantwoordelijk voor de anticonceptie als ouders daartoe niet in staat zijn?
We moeten ook eens nadenken over het recht van het kind om niet geboren te hoeven worden.
@Pearl,
Kijk maar bij mijn eerdere reactie dan zie je hoe het bij minderjarigen in de psychiatrie het eraan toe gaat qua wetgeving.
Dat is dus ook het geval bij volwassenen, de wet voorziet in een verregaande bescherming van hun rechten.
Inpraten op een psychiatrisch patiënt? Dat zou heel mooi zijn, maar helaas vaak niet mogelijk. Ziekte inzicht ontbreekt namelijk bij veel patiënten.
Heb ik het alleen nog over de psychiatrie maar het is een breder veld wat Chris Klomp bedoeld. Moeilijke materie.
Kinderen krijgen mag worden beschouwd als een recht. Dat recht van ouders gaat over in een plicht als er een kind is, te weten de plicht dat kind te verzorgen. De persoon die dan rechten heeft is het kind dat recht heeft op ouderlijke zorg, aandacht en opvoeding.
Ouders die hun plicht jegens hun kind(eren) niet doen, en het recht van een kind op ernstige wijze schenden zoals beschreven in het artikel, maken inbreuk op het recht van een ander.
In een rechtstaat waar we als eerste de zwaksten beschermen, en wie is er zwakker dan een kind?, lijkt het mij niet logisch dat dergelijke ouders een ‘recht’ op kinderen kunnen claimen.
@Fahner, het lijkt niet logisch en toch is de wet zo ingericht dat er heel wat haken en ogen zijn wil je iemand die een kinderwens heeft dit recht ontnemen.
Tot het achttiende jaar hebben ouders in naam van het kind allerlei rechten want dan hebben zij het gezag, je kunt het gezag wel aan banden leggen onder bepaalde condities. Dit gebeurt ook zeker wel. Het recht op kinderen krijgen is dus weer een ander geval.
Om kinderen te krijgen heb je genoeg aan werkende geslachtsorganen.
Er zijn zelfs coma patiënten zwanger geworden.
Vroeger schijnt dat ‘zwak begaafde meisjes’ bijna allemaal automatisch preventief gesteriliseerd werden..
Tja.. en ja.. kinderen hebben veel zorg nodig en stabiliteit.
Daar gaat ook veel tijd inzitten.
En een stabiele relatie dat is ook een pré
Dat kan wel eens fout aflopen als 1 of beiden dat niet is.
Heeft en geeft een diepe impact op de omgeving indien goed fout.
http://www.youtube.com/watch?v=C5SK0s0A-3s
of
http://www.theguardian.com/uk/2013/apr/04/mick-philpott-jailed-derby-fire
Maar goed..castreren en steriliseren bij welke grens?
Of na hoeveel (verwaarloosde en dode) kinderen?
http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1109453
Wel informatief..qua omstandigheden en achtergronden.
Vooral triest..
Bonobo apen Darwintheorie..
Over het recht van de dochter van Grietje gesproken: Het verzoek van de ex van Grietje om eenhoofdig gezag is toegekend. Ook haar ouders wordt – in het belang van hun kleindochter – geadviseerd afstand te houden.