Ineens was hij er. Een linkse docent van de Universiteit van Amsterdam (UvA), door radicaal rechts kritiekloos op het schild gehesen in zijn strijd tegen ‘levensgevaarlijke’ woke-ideologie. Op sociale media presenteert Laurens Buijs zich melodramatisch als onschuldig slachtoffer van groot onrecht, maar de realiteit is anders.
Op Twitter en bij complotmedia is hij de held van radicaal-rechts. Een linkse activist die op de rechtse ophef du jour springt, dat gaat erin als Gods woord in een ouderling. Ergens in zijn loopbaan maakte Buijs echter op meerdere fronten een opvallende draai. Toen in 2021 rockartiest Raven van Dorst uit de kast kwam als non-binair, sprak Buijs nog zijn trots uit.
‘Hoe moeilijk zal het voor de Nederlandse samenleving zijn om deze geweldige verandering te accepteren’
Best moeilijk dus, mede door Buijs zelf. Non-binair is volgens hem ineens een ‘lege huls’, een ‘hype’, ‘bullshit’ en een ‘dwaalspoor’ dat ‘de samenleving sloopt’, zelfs: ‘een extremistisch gevaar’. De woke-ideologie? ‘levensgevaarlijk’.
Rancune
Extern begon de rel rond Buijs na een opiniestuk in universiteitsblad Folia, begin 2023, over het verschijnsel non-binariteit. Buijs schreef onder meer over een ‘lelijk monster’ en ageerde fel tegen de gevaarlijke woke-ideologie die als een ‘paard van Troje’ de universiteit binnensloop.
Volgens Buijs liet de universiteit hem in de steek toen hij na publicatie van het stuk tegengas kreeg van mondige studenten.
Vanaf dat punt escaleerde het extern, maar intern was het al veel langer mis. Buijs baarde eind 2021 tijdens een coronademonstratie al opzien, door te stellen dat coronabeleid hem deed denken aan ‘Mengele’ (De nazi-arts die wrede medische experimenten deed in het vernietigingskamp Auschwitz – CK). Het leverde hem toen al een niet te overbruggen conflict op met de directeur van de UvA Summer School, waardoor Buijs vertrok.
Aan de hand van een recent vonnis in een door Buijs verloren rechtszaak, is goed te reconstrueren hoe het mis is gegaan.
Docent
Op 15 maart 2022 grijpt Buijs mis voor een functie als docent bij het vak ‘Gender en Sexuality’. Hij stuurt daarop boze mails naar een hoogleraar. Die stelt dat zij die beslissing helemaal niet nam, maar hij noemt haar toch een ‘splijtzwam’. Als de hoogleraar aangeeft dat dit een waanidee is, gaat Buijs in mails los.
‘Wat spijtig dat je nu vervalt in persoonlijke aanvallen en het pathologiseren van mij en mijn tegengeluid. Opnieuw een teken van jouw giftige en autoritaire manier van functioneren en jouw onvermogen om met kritiek en diversiteit om te gaan’
‘Wil je svp ophouden met je pogingen mij te intimideren en mijn legitieme kritiek af te doen als de hersenspinsels van een geesteszieke? Je draait de wereld om en dat is een vorm van gaslighting, geweld dus. Je hebt een stammenoorlog ontketend bij gender & sexuality, bent zeer autoritair en polariserend in je functioneren, en bent daar op geen enkele manier op aan te spreken. Je trekt kapot wat hier over decennia is opgebouwd uit een eindeloze honger naar macht en aandacht’
Gesprek
Door de oplopende spanningen gaan de afdelingsvoorzitter en opleidingsdirecteur een gesprek aan. Buijs erkent dat hij grenzen heeft overschreden en krijgt een officiële waarschuwing. De opleidingsdirecteur krijgt het dan voor de kiezen in een mail:
‘Ik wil jou graag op deze manier ook nog even persoonlijk mededelen dat je echt een glansrol speelt in het creëren van een giftige werkvloer voor mij en het ‘enablen’ van allerlei giftige mannelijkheid op de uva. (…) Dit is een lange manier om te zeggen; je bent een enorme opportunist’
De mails van Buijs blijven komen, waaronder deze aan een collega:
‘Wat interessant om dit inkijkje te geven in de geest van een gecorrumpeerd mens die de eigen corruptie recht probeert te lullen. Je steekt je eigen vrienden en beste collega’s een mes in de rug, je heult met autoritaire en narcistische krachten om je eigen baantje te redden, en wast vervolgens je handen in onschuld. Je schuift mij alle streken in de schoenen waar je je zelf schuldig aan hebt gemaakt. Dit gedrag is in mijn ogen alleen mogelijk als een groot deel van je geweten is afgestompt en je een groot probleem hebt met verschillende delen van je persoonlijkheid te integreren. Je bent bezig met een heel groot stuk van je geweten afstompen. Dat is heel schadelijk voor je relaties en voor je gezondheid op lange termijn. Je bent een ongekende opportunist, een hielenlikker van de corrupte macht en een valse dief. De agressie die je in je draagt is werkelijk beangstigend’
Decaan
Op 10 oktober volgt weer een gesprek, onder meer met de decaan. Buijs krijgt te horen dat hij zijn minderheidsstandpunt gewoon in mag nemen, maar de manier waarop hij debatteert gaat de grenzen telkens te buiten. Volgens Buijs is beheerst en beschaafd debat echter niet meer mogelijk.
‘Ik kan niet aardig boos zijn’
Ondanks zijn weerstand wordt hem een coach aangeboden, zodat hij kan werken aan een minder bedreigende en intimiderende manier van communiceren. Een mediator moet zorgen voor herstel van vertrouwen.
Doden
Buijs is echter niet tot bedaren te brengen en stelt op 20 november in een mail aan de decaan dat hij niet verder meer in ‘jullie’ wil investeren en naar de klachtencommissie stapt om ‘jullie’ onmiddellijk op non-actief te stellen, ook om te voorkomen ‘dat er op een dag echt doden vallen’.
Op 27 november 2022 meldt Buijs zich als klokkenluider. De academische vrijheid zou op het spel staan. De universiteit stelt een onafhankelijke commissie in.
Taskforce
Op 13 december spreekt de decaan met docenten, lid van een taskforce diversiteit, waar Buijs ook lid van was. Zij verklaren dat er altijd ruimte is geweest voor de mening van Buijs, ook al gaf hij anderen die ruimte niet en schoffeerde hij collega’s, door onder meer vergelijkingen te maken met de Tweede Wereldoorlog. Ook zijn klacht dat een artikel van hem over anti-homogeweld door Marokkanen onder de pet wordt gehouden, wordt weersproken. Het artikel blijkt al jaren onderdeel van de lesstof.
Ondertussen gaan de aanvallen van Buijs op collega’s via privé-berichten en sociale media door.
Brief
Op 17 januari 2023 zijn tien collega’s die stelselmatig persoonlijk worden belaagd het zat. In een brief aan de decaan stellen zij:
‘Uitspraken van Buijs variëren van ongefundeerd, ongevoelig, kwetsend, tot discriminatoir, verbaal agressief en bedreigend. Buijs zoekt moedwillig de confrontatie op. Hierbij maakt hij dingen persoonlijk, intimiderend en kwetsend. Wij vrezen voor onze sociale veiligheid, die van onze studenten en voor de reputatie van onze opleiding. Wij vragen u actie te ondernemen om de veiligheid van medewerkers en studenten te herstellen’
Buijs stuurt een tekenende reactie aan een van de briefschrijvers:
‘Zeg eens eerlijk…is er contact geweest over jullie demonische brief naar de decaan? Dat jij zo’n doodeng en door en door kwaadaardig persoon bent wist ik trouwens niet en had ik ook echt niet verwacht. Je bent een levensgrote bedreiging voor collega’s, studenten, de opleiding en het onderzoek. En met dat inzicht zal ik ook handelen tegen jou’
Folia
Als op 18 januari het gewraakte opinieartikel in Folia verschijnt, neemt de opleidingsdirecteur in een mail aan studenten afstand van de in zijn ogen ‘kwetsende uitingen’ over non-binariteit. Buijs reageert furieus in een bericht aan de directeur:
‘Je bent echt totaal geschift jij’
De universiteit blijft het proberen. Op 28 februari mailt de secretaris van de UvA aan Buijs en wijst hem op meerdere ongepaste mails en tweets. De vraag is of Buijs zich zou kunnen houden aan zijn eerdere toezegging bij de mediator dat hij zich terughoudend op zou stellen.
Op 8 maart 2023 stelt de UvA opnieuw de bereidheid te hebben om ‘met een andere mediator’ de verhoudingen te normaliseren. Tijdens deze mediaton zou Buijs vanuit huis moeten werken, om de rust terug te laten keren. Buijs reageert onder meer op 25 maart met:
‘Jullie hebben mij psychisch kapot gemaakt. Monsters. Jij bent een van de hoofdverantwoordelijke. Verrader’
Non-actief
Als Buijs op 21 april 2023 na een barrage aan verzoeningspogingen op non-actief wordt gesteld, ontspoort hij verder in Whatsapp-berichten aan de decaan.
‘Weer iemand die je tot de rand van de afgrond hebt gedreven met je wanbestuur. Hoeveel mensen en carrières heb jij eigenlijk verwoest? Dat gaat in de tientallen denk ik. Doodeng zo’n persoon als jij op die functie’
En:
‘Hele akelige agressieve autoritaire onbetrouwbare narcistische mensen. Stop nu met leugens en laster over mij verspreiden!!!! Je bent een door en door ziek persoon!!! Je bent bezig mij totaal te vernietigen. Zieke psychopaat dat je er bent!!! Smerige corruptie ben je aan het bedekken. Je bent echt zo’n door en door slecht persoon. Je weet dat je breed in het instituut bekend staat als heel erg dom hè? In de zin van lage intelligentie en een flutwetenschapper. Zo praat iedereen over je achter je rug. Je hebt geen gezag, de enige reden dat je die positie kunt behouden is door de verdeel en heers angstcultuur. Je stelt helemaal niets voor als wetenschapper en als decaan. Iedereen vindt je dom en daarom ben je zo bruikbaar’
Kort geding
Buijs vecht zijn status van non-actief in rechte aan, erkent dat hij te ver is gegaan en toont spijt, maar krijgt ongelijk. Volgens de rechter gaat zijn gedrag ‘alle perken te buiten’, is het ‘in strijd met basale gedragsregels’ en is zijn klokkenluidersmelding ‘geen vrijbrief voor wangedrag’ Buijs is volgens de rechter bovendien ‘nog steeds op oorlogspad’.
Ook nu reageert Buijs op zijn kenmerkende wijze door te stellen dat de rechter ‘zich schaart bij de al grote groep van mensen die mij demoniseren en snoeihard over mij oordelen’.
Tekenend in het vonnis is een indringend incident. Als Buijs aankondigt weer college te gaan geven, vraagt hij medestanders om steun. Extreemrechtse groeperingen melden zich. Er moet worden besloten om extra beveiliging en politie in te zetten voor de veiligheid op de universiteit.
Correspondentie van Buijs spreekt boekdelen. Zijn uitingen op sociale media volgen hetzelfde patroon. Studenten die klagen worden met naam en toenaam te schande gezet en Buijs publiceert portretfoto’s van collega’s en noemt ze ‘monsters’, ‘extremisten’, ‘corrupt’ en ‘levensgevaarlijk’.
Conclusie
Dat Buijs louter zichzelf als slachtoffer ziet, is overduidelijk en leverde hem op Twitter al de bijnaam ‘traanbuis’ op. Hij vergeleek zichzelf al eens met Pim Fortuyn. ‘Ik maak mij zorgen over mijn veiligheid. Radicaal woke is erg agressief!’
In werkelijkheid is hij het zelf die door zijn langdurige radicalisering, intimidatie en bedreiging anderen tot slachtoffer maakt en demoniseert. Best opvallend als je bedenkt dat Buijs een eigen bedrijfje heeft als adviseur en trainer en met deze wervende tekst komt:
Als ondernemer deel ik mijn wetenschappelijke expertise met iedereen die graag onderdeel wil zijn van de transformatie naar een nieuwe empathische wereld
Zoals Wim Kieft zou zeggen: ‘Die is een beetje teveel in zichzelf gaan geloven’.
Waardeer dit artikel!!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Je kunt mij ook met een vast bedrag per maand steunen: klik dan hier. Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.