MET UPDATE
Ik vind dat veel mensen een raar beeld hebben van de criminaliteit en daarmee indirect van de rechtspraak.
En dat is deels onze schuld. Wij van de media.
De (misdaad)journalistiek (uitzonderingen daargelaten) is soms te vergelijken met een voetbalwedstrijd waarbij je alleen de ergste overtredingen in een samenvatting achter elkaar zet en aan de televisiekijker laat zien. Een korte montage van keiharde overtredingen, vaak niet eens voorafgegaan door een aanleiding.
Kun je dan de kijker verwijten dat hij/zij meent dat alle voetballers slecht en onsportief zijn en dus ook keihard aangepakt moeten worden?
Niet echt.
Volgens mij werkt dat soms precies zo in de misdaadjournalistiek. Sommige journalisten schrijven de vingers blauw over de excessen. De gewetenloze moord en de brute verkrachting. Misdrijven waar de rollen vaak overduidelijk zijn. Het weerloze slachtoffer tegenover de brute agressieveling.
Het is niet zo moeilijk om daarover een hard oordeel te vellen.
Wie dagelijks de Telegraaf leest, zal snel tot de conclusie moeten komen dat de wereld strak gescheiden is. Zij tegen wij. Lees de koppen er maar op na:
‘Laffe overvaller’
‘Weerloos slachtoffer’
‘Brute straatroof’
Precies zoals in een Hollywood film. Lekker duidelijk en dus lekker overzichtelijk. Als dat beeld eenmaal in het hoofd zit, leest elk volgend artikel als een bevestiging. Je zou best kunnen spreken van conditionering.
Ik beweer hier niet dat al die verhalen niet kloppen of dat ze niet opgeschreven mogen worden. Ze geven alleen een eenzijdig en dus niet representatief beeld.
Want wat gebeurt er als je ineens de gelegenheid hebt om de hele voetbalwedstrijd te bekijken? Met mooie doelpunten, strakke voorzetten en de helpende hand van de tegenstander bij een ongelukkige botsing? Wat als je precies hoort waarom de dader heeft gedaan wat hij heeft gedaan?
Dan ziet het totale plaatje er soms ineens heel anders uit. Zie je dat een dader soms ook een slachtoffer is.
Ik weet uit ervaring dat criminaliteit niet louter een kwestie is van slechte daders tegenover onschuldige slachtoffers. Vaak is er best begrip op te brengen voor mensen die de wet overtreden. Zelfs een (poging tot) doodslag heeft soms een duidelijke reden. Ik denk dat op dit weblog genoeg voorbeelden voorhanden zijn.
En voor begrip is goedkeuring geen vereiste.
Nog niet zo lang geleden deed advocaat Willem Anker een poging om bij De Wereld Draait Door uit te leggen waarom advocaten zo’n slecht imago hebben. Het lukte hem niet echt om een zinnig antwoord te geven.
Maar die is er volgens mij wel. Mensen denken bij criminaliteit vaak aan enge boeven. Aan pokdalige mannen die met een masker op in de bosjes liggen te wachten op het volgende slachtoffer. Hoe kun je die nu verdedigen?
Die man in de bosjes is echter niet representatief voor de criminaliteit in Nederland en dus zou de beeldvorming daar ook niet op gebaseerd moeten zijn.
Ik merk dat mensen in Nederland steeds extremer gaan denken over de rechtspraak. De in hun ogen falende rechtspraak. Met rechters die in ivoren torens zitten en niet meer weten wat er onder de bevolking leeft. Die daders de hand boven het hoofd houden en slachtoffers keihard laten vallen.
Als direct gevolg daarvan komen minimumstraffen en keiharde repressie weer links en rechts in beeld.
Ik ben van dergelijke voorstellen een groot voorstander. Het zou onze maatschappij een stuk veiliger maken.
Als het leven een Hollywood-film zou zijn.
UPDATE!!!
Blijkbaar leest de president van de Hoge Raad mee, want hij heeft besloten om mij enigszins te hulp te schieten. Dit is wat de beste man vandaag via onder meer de Volkskrant naar buiten bracht:
Toenemende invloed media
Het hoogste rechtscollege van Nederland signaleert ook een toenemende invloed van de media in de aandacht voor rechters en hun uitspraken. ‘Media hebben een voorkeur voor controverses en spanningen, dat vertaalt zich in een voorkeur voor strafrechtspleging. De tegengestelde krachten waarmee de strafrechter geconfronteerd wordt, komen scherp en in verkorte vorm over het voetlicht. Dit heeft effect op de samenleving: die accepteert niet meer onvoorwaardelijk de beslissingen van strafrechters.’
Respect voor de formulering van deze magistraat. Scherp en in verkorte vorm.
Daar zou je ook ongenuanceerd en onvolledig voor kunnen lezen….