Waarom geven we moordenaars en verkrachters niet veel meer ruimte en vrijheid? Om lekker te zwemmen in de zee of te luieren tussen de bomen? Waarom geven we ze geen bijlen, kettingzagen en messen? En begeleiders zonder wapens?
Ik zie het wel voor me.
We verhuizen eerst alle inwoners van Schiermonnikoog naar de vaste wal en gooien het eiland op slot voor toeristen. Vervolgens brengen we er ruim honderd gevangenen naar toe.
We bouwen cottages en geven de gevangenen zelf de sleutel van hun huisjes. Aan hekken en tralies doen we niet. Wie weg wil, mag het proberen. Even doorzwemmen.
De moordenaars en verkrachters slijten hun werkzame uren niet achter de wasknijpers, maar besteden hun tijd aan de verzorging van de dieren op het eiland. Schapen, koeien en paarden. Anderen hakken hout. Zo nu en dan mogen ze een zonnebankje meepakken of even lekker tekeer gaan in de fitnessruimte. Potje tennis voor wie wil.
Op het eiland staan gezellige huisjes – voormalige vakantiewoningen – waar de vrouwen en kinderen van de gevangenen op bezoek kunnen komen. En de ongewapende bewakers gaan iedere dag met de boot van drie uur weer naar huis. Vijf bewakers blijven achter voor de nacht.
Regels zijn er ook. En wie ze aan de laars lapt, kan meteen vertrekken. Op weg naar het vasteland. Naar een kale, betonnen cel.
En dat alles onder het motto:
If you treat a man as a beast
It will be a beast
If you treat a man as a criminal
It will be a criminal
If you treat a man as a human being
It will be a human being
Oké, hoor ik u nu denken. Nu ga je te ver. Dit is far beyond daderknuffelen. Dit is gewoon ziek.
Kan zijn.
Maar ik heb het niet bedacht.
Het gevangeniseiland bestaat en ligt in Noorwegen. En het heet Bastøy.
De mensen die er werken en wonen spreken zelf van een succes. Slechts twee incidenten in twaalf jaar en een recidivepercentage van slechts dertig procent. Dat is laag. Het Europees gemiddelde schijnt op zestig procent te liggen.
Ik weet niet of deze cijfers kloppen. Met cijfers kun je alle kanten op.
Maar ik vind het een mooi verhaal. In deze sombere tijden.