Opnieuw verontwaardiging in Nederland.
Een tot vier jaar cel veroordeelde vrouwenhandelaar (Murat O.) mag van het Hof in Amsterdam maar liefst drie maanden ‘op verlof’. Voor de geboorte van zijn kind, is her en der te lezen.
Schreeuwende krantenkoppen. Drukte van belang op de burelen van shocklogs. Politici die niet weten hoe snel ze het volk gerust moeten stellen. ‘Wij staan aan jullie kant’
En uiteraard de onvermijdelijke wereldkampioen voor zijn beurt praten Fred Teeven die aan het AD laat weten ‘dat een bevalling nooit een reden kan zijn voor een verlof’.
Begrijp me goed.
Drie maanden verlof na een veroordeling is lang. Maar waarom dit verlof? Waar is Murat eigenlijk precies voor veroordeeld? Welk aandeel heeft hij gehad? Hoe lang zat hij al in voorarrest? Hoe lang moet hij nog zitten?
En is het wel een verlof? Is het niet gewoon een schorsing van de voorlopige hechtenis?
Allemaal vragen die nog een antwoord verdienen en allemaal vragen die door de journalisten niet zijn gesteld of in ieder geval niet zijn opgeschreven.
Vanmiddag om 14.30 uur maakt het Hof duidelijk waarom dit verlof is afgegeven.
Eerst de feiten. Dan een mening.
En dit zijn de feiten:
Murat O. heeft volgens het Hof een ‘beperkt’ aandeel gehad in de vrouwenhandelzaak, waar meerdere verdachten voor werden veroordeeld. Hij was betrokken bij ‘slechts’ twee van de zeven slachtoffers en heeft nimmer geweld gebruikt.
Daarnaast was hij voor een deel van de strafbare feiten minderjarig en heeft hij inmiddels veertien maanden in detentie doorgebracht. Zijn rechtszaak in hoger beroep staat voor eind van dit jaar op de rol. In die periode zou hij normaal gesproken ook al in aanmerking komen voor enige beperkte vrijheden.
De rechtbank (andere rechters dus) heeft Murat (voor zijn veroordeling) al eerder geschorst uit zijn voorlopige hechtenis. In die periode heeft hij laten zien zich aan de voorwaarden te kunnen houden en niet vluchtgevaarlijk te zijn. Hij mocht geen contact hebben met zijn slachtoffers en daar heeft hij zich aan gehouden.
De actuele schorsing van de voorlopige hechtenis (want daar gaat het hier over) is niet afgegeven omdat Murat een kind krijgt, maar omdat zijn moeder ernstig ziek is.
En technisch gesproken is Murat helemaal geen dader, maar gewoon een verdachte. Het vonnis is nog niet onherroepelijk. Wat als er in hoger beroep een vrijspraak volgt?
Dat zijn de feiten en daar kun je over van mening verschillen. Is een straf niet gewoon een straf? Dus zitten tot je tijd om is? Of moeten we veroordeelden ook behandelen als mensen en ze dus ook de tijd gunnen om een zieke moeder bij te staan?
Ik weet het niet.
Wat ik wel weet is het volgende. Je kunt het oneens zijn met de beslissing van het Hof, maar de beslissing ligt stukken genuanceerder dan sommige media en shocklogs ons willen doen laten geloven.
En dan nog dit:
Op basis van twitterdiscussies en internetreacties (voor wat het waard is) zie ik dat er in de samenleving een beetje scheef beeld bestaat van detentie en vrouwenhandel.
Bij vrouwenhandel denken mensen soms nog daadwerkelijk aan woeste mannen die nietsvermoedende vrouwen van het trottoir sleuren en met geweld achter de ramen proppen.
Dat is niet mijn beeld. Vaak gaat het om vrouwen die wel degelijk in eerste instantie ‘zelfstandig’ (is overigens lastige discussie, maar hier off-topic) aan het werk gaan, maar eenmaal achter de ramen worden uitgebuit. Ze moeten het geld overhandigen aan de baas en worden gedwongen lange werkdagen te maken.
Dat is absoluut uitbuiting, maar niet hetzelfde als het ontvoeren en verhandelen van weerloze vrouwen.
Bedenk daarbij dat Murat volgens het Hof nooit geweld heeft gebruikt. Dat zegt iets over hoe de vrouwenhandel in dit specifieke geval in elkaar steekt. Zaken zijn nooit zwart/wit.
Dan de detentie. Blijkbaar denken sommige mensen dat een celstraf van bijvoorbeeld drie jaar ook betekent dat iemand drie jaar doelloos achter de deur zit of moet zitten. Of niet aanwezig mag zijn bij de begrafenis van een geliefde. Dat is niet zo.
Een detentie komt in verschillende vormen. Van simpel twintig uur per dag achter de deur zitten tot uiteindelijk een half-open inrichting waar de veroordeelden op bepaalde dagen gewoon naar huis gaan of naar werk.
En ja, dat gaat straks waarschijnlijk ook gelden voor Volkert van der Graaf.
Daar kun je van alles van vinden.
Zo lang je maar rekening kunt en wilt houden met alle informatie en niet alleen de teksten gebruikt die je eigen wereldbeeld zo mooi ondersteunen.
Wat ik vind van de huidige rechtspraak?
Ik vind dat men doorgaans kiest voor een pragmatische aanpak.
Behandel mensen als boeven en je krijgt boeven.