Je kon er de klok op gelijk zetten. Toen gisteren de 15-jarige belager van Thierry Baudet op vrije voeten kwam, roerde de goegemeente zich. Uiteraard waren het de ‘D66-rechters’ en de ‘corrupte linkse kliek’ bij het Openbaar Ministerie die deze ‘laffe moordaanslag’ voorbij lieten gaan. Altijd zo bij een rechtse politicus! En dat terwijl die arme Max van den Berg met zijn lieve fakkeltje zes maanden lang in de cel zat!
Kritiek op de rechtspraak is broodnodig, maar kritiek vanuit een schrijnende onwetendheid is een ander verhaal. Je hoeft niet alles te weten van rechtspraak, maar met een beetje kennis zouden we al een stuk minder ophef hebben.
Mediadirecteur Peter Vlemmix van Ongehoord Nederland, toch al de baas van een activistische zender die waarheid niet hoog in het vaandel heeft staan, gooide na het nieuws van de vrijlating van de jongen die Baudet meerdere keren met een fles op het hoofd sloeg, meteen olie op het vuur.
‘Wat is dat toch met gasten die aanslagen plegen op rechtse politici, dat die zo snel weer vrijkomen? Terwijl fakkeldragers en waxinelichtgooiers veel langer de bak ingaan? Zal toch niet politiek gemotiveerd zijn zeker?’
Uiteraard kon de tweet rekenen op een retweet van Baudet zelf.
Grote woorden
Het zijn nogal grote woorden voor een man die weinig kaas gegeten heeft van de rechtspraak. Vlemmix gooit voor het gemak het onder voorwaarden schorsen van de voorlopige hechtenis van een minderjarige maar even samen met de definitieve straf cq afdoening voor twee volwassen plegers van strafbare feiten.
Strikt genomen klopt het ook niet. ‘Fakkeldrager’ Max van den Berg zat veertien dagen in voorarrest toen hij zich moest melden bij de politierechter en werd veroordeeld tot zes maanden celstraf. De 15-jarige jongen die Baudet aanviel, zat zestien dagen in voorarrest en moet nog wachten op zijn berechting.
Hoewel voorarrest voor een minderjarige wettelijk prima kan, is de gedachte dat dit zoveel mogelijk beperkt moet worden als die mogelijkheid er is. Iets met rechten van kinderen.
Verschillen
Maar er zijn veel meer verschillen. Van den Berg was een bekende van politie en Justitie, hij werd al eens op het matje geroepen omdat hij minister Hugo de Jonge thuis lastigviel. Hij werd daarvoor niet veroordeeld (waar was de ophef?), maar kreeg een locatie-verbod uitgedeeld. Ook bezocht hij eens een fabriek van bierproducent Duvel omdat hij tegen Satan wenst te strijden.
Daar komt bij dat hij niet alleen werd veroordeeld voor de bedreiging van Kaag (die ook nog eens werd gefilmd), maar ook voor de bedreiging van voormalig topman van Justitie Joris Demmink, wederom op beeld.
Voorarrest
Het is kennelijk een goed bewaard geheim onder een deel van de bevolking, maar voorarrest (eigenlijk voorlopige hechtenis geheten) is op geen enkele manier een voorschot op de straf. De verdachte moet immers nog steeds voor onschuldig worden gehouden zo lang een rechter de zaak niet inhoudelijk heeft gewogen.
Er moet weliswaar iets meer zijn dan een redelijk vermoeden van schuld om iemand in detentie te plaatsen, maar de gronden waarop iemand in voorarrest mag worden gehouden draaien om hele andere zaken.
Vluchtgevaar bijvoorbeeld, de kans op recidive of de mogelijkheid dat een verdachte het onderzoek zal dwarsbomen door bijvoorbeeld getuigen te beïnvloeden, misdrijven waar twaalf jaar of meer op staat én die de rechtsorde schokken. Als die gronden wegvallen, dan is het heel simpel: dan zal de voorlopige hechtenis worden opgeheven of geschorst.
Voorarrest draait niet om ‘ja, tenzij’ maar om ‘nee, tenzij’.
Het zal u verbazen hoeveel verdachten, ook van ernstige misdrijven, gewoon door de voordeur de rechtbank betreden.
Waxinelichtgooier
Dan de waxinelichthouder. Erwin Lensink gooide tijdens Prinsjesdag 2010 een waxinelichthouder van ruim een halve kilo naar de Gouden Koets. Hij zat bijna twee jaar in detentie, maar hier zit wel een behoorlijk verhaal achter.
Uit onderzoek van Vrij Nederland bleek dat Lensink nogal in de war was. Hij zou zijn moeder met psychische terreur en mishandeling tot zelfmoord hebben gedreven en zijn jongere broer regelmatig slaan. In 2009 werd hij nog veroordeeld wegens het twee jaar lang belagen van een jonge vrouw. Als gevolg daarvan was hij ook al een paar maanden gedwongen opgenomen.
In datzelfde jaar eiste hij de aanslag van Karst Tates op en in 2010 maakte hij zoveel misbaar bij een politiebureau (hij wilde aangifte doen van hoogverraad door de koninklijke familie) dat ze hem in hechtenis moesten nemen. In datzelfde jaar moest hij zich bij de politierechter melden voor belediging en mishandeling van een politieagente, bij een poging om de opening van een theater door de koningin te verstoren.
Obsessie
Omdat er dus genoeg aanwijzingen waren dat Lensink op zijn zachtst gezegd een nogal gewelddadige obsessie had met het koningshuis, werd hij na het gooien van de waxinelichthouder naar het Pieter Baan Centrum gestuurd ter observatie, sowieso al een exercitie van minstens drie maanden.
In het hele proces concludeerde een psychiater dat Lensink ‘het verschil tussen waan en realiteit’ niet goed kan onderscheiden. Hij acht het gevaar van recidive ‘zeer groot’ en betitelde de man als een ‘sissende vulkaan’ met een belevingswereld waarin ‘het huis van Oranje een zeer belangrijke rol speelt’.
Ontoerekeningsvatbaar
Het Openbaar Ministerie achtte hem vervolgens op advies van deskundigen volledig ontoerekeningsvatbaar en de rechtbank nam dit over. De rechter achtte ‘poging tot het toebrengen van zwaar lichamelijk letsel’ aan mensen in de buurt van de Gouden Koets bewezen. Daarnaast was het ook nog eens zo dat Lensink vastzat voor bedreiging van iemand anders. De rechter nam in het oordeel mee dat hij de afgelopen jaren in beeld is geweest voor bedreiging, belaging en mishandeling.
De man moest dan ook van de rechtbank verplicht in behandeling in een psychiatrisch ziekenhuis in verband met de gevaarzetting, maar omdat hij in hoger beroep ging, bleef hij in voorlopige hechtenis zitten. Logisch, want als je meent dat iemand een gevaar vormt dan laat je hem niet vrij.
Dat hoger beroep werd vervolgens weer vertraagd omdat er nog een getuige moest worden gehoord.
Bizar?
Daar komt bij dat Lensink op een gegeven moment wel degelijk eerder op vrije voeten kwam, maar weer terug in detentie ging toen hij zijn voorwaarden schond.
Twee jaren detentie dus voor het gooien van een voorwerp? Dat klinkt alleen bizar als je de lange en zorgwekkende voorgeschiedenis en de daaraan gekoppelde gevaarzetting niet kent. Het roept natuurlijk makkelijk als je een heleboel zaken weglaat, maar zuivere koffie is het niet.
De ophef bij het populistische smaldeel van de natie in dit soort gevallen is ook tamelijk selectief te noemen. Linkse rechters en een links Openbaar Ministerie die linkse politici de hand boven het hoofd houden?
Wilders
Zijn we dan al zo snel vergeten dat PVV-leider Geert Wilders in het proces Wilders 1 werd vrijgesproken en in Wilders II weliswaar werd veroordeeld voor een misdrijf, maar letterlijk geen straf kreeg opgelegd vanwege zijn bijzondere persoonlijke omstandigheden?
Weten we niet meer dat oud-PVV’er Richard De Mos werd vrijgesproken? Dat PVV’er Marjolein Faber in 2015 na een aangifte niet werd vervolgd voor haatzaaien en discriminatie?
Zijn we vergeten dat Dion Graus (wederom PVV) niet werd vervolgd voor de mishandeling en bedreiging van zijn vrouw? Terwijl dat volgens het OM achteraf wel had moeten gebeuren op basis van het bewijsmateriaal?
Ik heb Vlemmix toen niet gehoord over PVV-rechters.
Uniek
Ik roep het al jaren en ik blijf het zeggen: je kunt in de rechtspraak zaken nooit met elkaar vergelijken. Ten eerste omdat zaken naar aard altijd uniek zijn en ten tweede omdat verdachten uniek zijn.
Je kunt een recidiverende, geestesgestoorde en gevaarlijke belager van politici niet vergelijken met een minderjarige jongen die een politicus op zijn hoofd slaat. Al was het maar omdat de minderjarige onder het jeugdrecht valt, een plek waar vergelding bepaald niet het eerste doel is en we op dit moment nog helemaal niet weten welke straf de jongen krijgt als hij schuldig wordt bevonden.
Natuurlijk weet ik ook wel dat de mensen die graag met ophef anderen in een slecht daglicht willen plaatsen, weinig geven om de feiten. Als ze dat namelijk zouden doen, dan zou hun stem een stuk zachter klinken en minder ver dragen.
Waardeer dit artikel!!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Je kunt mij ook met een vast bedrag per maand steunen: klik dan hier. Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.