Het is maar een kort zinnetje in het verkiezingsprogramma van de PVV. ‘De Partij voor de Vrijheid wil de vrijheid van rechters aan banden leggen’. Een op het oog los, zij het nogal tegenstrijdig zinnetje, maar wel een met verstrekkende gevolgen. Voor ons allemaal.
Wie de veiligheidsboodschap van de PVV in zich opneemt, heeft de toon al snel door. Nederland is de criminaliteit zat en de nieuwe politieke rukwind zal ons mooie land definitief verlossen van al die lelijke boeven. Strenger straffen, minimumstraffen, zero tolerance, three strikes you’re out. Geef het land weer terug aan de hardwerkende eerzame Nederlander die uiteraard een broertje dood heeft aan illegale praktijken.
En laat ik op deze plek eens iets geks zeggen. Ik ben het helemaal eens met het beleid van Wilders cs als het gaat om veiligheid en rechtspraak. Uitroeien die misdaadterroristen.
Maar wel onder een kleine voorwaarde.
En dat is dat justitie voortaan alleen nog maar overgaat tot de vervolging van echte boeven. De pokdalige mannen in zwarte pakken die wij kennen uit talloze flinterdunne Hollywood-producties. De onverlaten die stelselmatig en bij nacht en ontij in de schaduw op ons staan te loeren. Klaar om onze vrouwen te verkrachten. Te plunderen en te stelen. Tot we helemaal niets meer hebben. Mannen zonder geweten.
Voor die mannen is de zwaarste straf inderdaad nog niet zwaar genoeg. De kaalste cel nog te vrolijk. We jagen ze met hete pek en vieze veren tot ver voorbij de buitengrenzen. Opgeruimd staat netjes. De PVV heeft meer dan gelijk. Onze rechtsstaat moet op de schop. Onze wetboeken grondig anders. Rechters weer streng en onverbiddelijk. Wars van interpretatie. De wet is de wet. Punt uit.
Helaas doemt er een klein probleempje op bij de keiharde en onvoorwaardelijke bestrijding van echte cliché-boeven. Ze bestaan nauwelijks. Je moet ze met een fel lantaarntje zoeken.
Een collega rechtbankverslaggever heeft het ooit eens treffend gezegd. Als je wil weten hoe de gemiddelde verdachte er uitziet, kijk dan naar een drukke winkelstraat. Denk de meeste vrouwen weg en je hebt een aardig beeld van de gemiddelde boef.
Probleem is dat je gemiddelde boeven niet kunt bestrijden met draconische maatregelen. Of met stoere minimumstraffen.
Een minimumstraf houdt louter en alleen rekening met het strafbare feit. En niet met de persoon achter het feit. Een keiharde straf gericht op een gewetenloze boef komt net zo hard terecht bij een hardwerkende Nederlander die tijdens een uit de hand gelopen ruzie zijn woede even niet kon beheersen.
Dat wat de PVV op papier neerzet als een ernstig misdrijf is dat vaak alleen op papier. Een ernstige poging doodslag bij nadere beschouwing slechts een eenvoudige kroegruzie. Een ruzie waar je beslist geen boef voor hoeft te zijn om er ongewild in meegetrokken te worden.
En we kunnen het toch best aan de rechter overlaten om uiteindelijk onderscheid te maken tussen de gevaarlijke boef en onze eigen kinderen die een keer de fout in gaan?
Of zouden we daar dan toch misschien de vrijheid van die rechters voor nodig hebben….
Echt enge cliché-boeven bestaan, maar ze verdwijnen in het geweld van de vele honderdduizenden vonnissen naar een onopvallende plek in de statistieken. Laat staan dat je er een keiharde rechtspraak omheen kan bouwen zonder de hardwerkende Nederlander er in te betrekken. Wetten gelden namelijk voor een ieder.
Elke rechtszaak heeft een verhaal. De gemiddelde verdachte. Dat zijn wij zelf. Henk en Ingrid. Fatima en Kees.
Keihard en lang afstraffen op basis van een papieren werkelijkheid kan best beleid zijn. Een politieke keuze.
Als je maar weet dat we uiteindelijk onszelf er mee afstraffen.