Hebben wij inmiddels zoveel haast en drukte in ons hoofd dat hele families voor het leven getekend moeten raken door onze onverantwoordelijkheid? Die vraag kwam bij mij op toen ik een huilende moeder en stiefmoeder in de rechtszaal hoorde vertellen over de wrede en zinloze dood van hun jonge dochter Yosha. Ze stierf moederziel alleen op het asfalt in Amsterdam.
‘Niets is meer hetzelfde. Niets. De wereld veranderde in één klap toen onze Yosha werd doodgereden. Ik gebruik mijn slachtofferverklaring als ode aan haar’
Zo begon de moeder van Yosha (24) op donderdag 29 oktober haar verklaring in de rechtszaal. Een aangrijpend verhaal – door haar tranen heen – over die zwarte nacht in januari 2019, waarin haar dochter door een Uber-chauffeur (23) werd aangereden en moederziel alleen stierf op een doorgaande weg in Amsterdam.
Volgens het Openbaar Ministerie is de jonge chauffeur schuldig. Hij zou met twee passagiers in zijn taxi bijna 70 kilometer per uur hebben gereden, waar hij maar 50 mocht, toen hij vol en zonder te remmen op de volledige zijkant van de fiets van de studente klapte. In een donkere en regenachtige nacht. Volgens een van de passagiers in de taxi reed de chauffeur naar zijn gevoel ‘wild’.
Vier seconden
Uit het relaas van de politie en het NFI volgt dat Yosha maar liefst vier seconden zichtbaar moet zijn geweest door de voorruit van de taxi. De chauffeur had niet gedronken en geen drugs gebruikt. Maar hij trapte pas op de rem toen zijn voorruit al verbrijzeld was en hij niets meer kon zien.
Vier seconden. Telt u dat eens na door rustig vanaf 21 tot en met 24 te tellen.
21
22
23
24
In haar emotionele verklaring vol verdriet en gemis stelde de moeder dat er hier sprake was van een onverantwoorde chauffeur in een onverzekerde auto:
‘Ze werd op straat doodgereden door een onverantwoorde chauffeur. Juist zij. Die zo verantwoordelijk was. Ze stak haar hand uit en stopte bij het verkeerslicht. Ze had altijd licht op haar fiets. Als moeder kocht ik altijd fietslampjes. Toen ze ouder was, deed ze het zelf. Maar ik bleef die lampjes kopen. Dan zei ze: ‘Och man, die heb ik toch zelf?’
De rouwende moeder sprak uiteindelijk de kernvraag uit.
‘Waar keek hij naar toen hij haar aanreed?’
Er zijn allerlei kille juridische nuances aan te brengen in deze diep trieste zaak. Zo had wettelijk de fietsster voorrang moeten verlenen toen ze vanaf de zijkant de fietsoversteekplaats op kwam en de straat overstak. Ook constateerde een agent ter plekke dat er nog muziek kwam uit de oortjes van de telefoon van de stervende Yosha.
Tevens is niet zeker dat de studente wel een brandend achterlichtje had toen ze na een avondje theater fietsend op weg was om nog even bij haar vriend te kunnen zijn, die ze door ziekte al een week niet had gezien.
Die nuances zullen een rol spelen in de afdoening van de zaak, maar het was de stiefmoeder van Yosha die met een intrigerende slachtofferverklaring kwam. Een monoloog die dit vreselijke ongeluk maatschappelijk gezien nog overstijgt. En een pijnlijke waarheid blootlegt waar wij allen wat mij betreft wel eens over na mogen denken.
‘Het geluid van de verbrandingsoven bij de crematie klinkt nog steeds in onze oren. Iedere keer worden we geconfronteerd met het verlies. Bij meisjes op straat, een verliefd stelletje, een kind in een film. En wij? Wij hebben een rouwkaartje op het dressoir. We verliezen niet alleen haar, maar ook de belofte van wat komen ging. Wij vinden nu onze rust in Drenthe. Amsterdam wordt verpest door de snelheid van het Uberleven. Uber Eats, Uber kills’.
Pijnlijk
Persoonlijk sloeg ik aan op die woorden. Omdat ik door het bijwonen van honderden verkeerszaken inmiddels weet dat dodelijke ongelukken vaak een pijnlijk banale oorzaak hebben. Niet gekeken, niet gezien, niet opgelet, afgeleid door iets anders, even de sensatie voelen van veel te hard rijden.
En omdat ik zelf inmiddels alweer vijf jaar in Amsterdam woon.
De stiefmoeder heeft denk ik gelijk. In onze haast om steeds meer geld te verdienen, of gewoon het hoofd boven water te houden, in ons opgejaagde streven om ergens heel snel te zijn om vervolgens nog zes afspraken na te lopen en in onze drang om alles mee te maken en vooral maar niets te hoeven missen, vergeten we waar het echt om draait.
Ik zie het zo vaak gebeuren. Mensen die append en al wegrijden van een parkeerplaats en achteloos gas geven terwijl ze nog even checken wie er om aandacht vraagt. Automobilisten die vol door rood rijden, alsof die kleur geen enkele waarde meer heeft. Fietsers en bromfietsers die zebrapaden beschouwen als een perfecte manier om voetgangers te laten weten dat ze schijt hebben aan voorrangsregels en zelfs boos worden als je het waagt om in de weg te lopen.
Koeriers met pakjes in een bebouwde kom en de muziekinstallatie op standje horendol. Taxichauffeurs die voortdurend op weg lijken met hoogzwangere vrouwen, die kennelijk ieder moment kunnen bevallen.
Het zal voor eenieder in de Randstad (maar ook ver daarbuiten) herkenbaar zijn. Als je rond de honderd kilometer per uur rijdt op een ringweg of snelweg, dan mag je tegenwoordig al blij zijn als mensen niet vol en geïrriteerd op je kofferbak klappen. In de regen met 150 kilometer per uur zwalkend voorbij razen in je veel te ver opgevoerde Audi, Mercedes of Golf is geen uitzondering. Gaat u voor de grap maar eens kijken op de A6 en de A1 tussen Almere en Amsterdam.
Max Verstappen zou er nog bang van worden.
De wettelijke norm is hier bijna al de uitzondering geworden. Regels om anderen te beschermen? Kom op, zeg; ik heb mijn eigen normen en waarden! Ik heb haast en er is niemand die mij zegt dat ik het wat rustiger aan moet doen! Leef!
Opgejaagd
Nu wil ik hier niet beweren dat ik alle regels volg. Helemaal niet. Ook ik rij wel eens te hard, ook ik voel mij wel eens opgejaagd door de dingen die ik allemaal nog moet doen.
En ik ga hier ook niet beweren dat mensen die de regels niet volgen of schijt hebben aan de regels het voor lief nemen dat jonge studentes nooit meer in staat zijn om hun prachtige beloftes in te kunnen lossen.
Wat ik wel zeg is dat dit wel de tol lijkt van ons jachtige leven. Niemand gaat van huis om een ander dood te rijden, maar velen gaan wel van huis met een zeer onverantwoordelijke houding tegenover regels die met verstand van zaken zijn bedacht om onpeilbaar leed te voorkomen.
Schijt aan de regels en dus schijt aan ons allemaal. Aan onze veiligheid. Onze wens om kinderen groot te laten worden. Om studentes te laten studeren. Om het een broer, vader, moeder, huisgenoot of stiefmoeder te gunnen niet in een onwaarschijnlijke nachtmerrie terecht te komen.
Langs de straat waar Yosha werd doodgereden staan borden met daarop de toegestane snelheid (50) en een foto van een jonge vrouw op de fiets met achterop een kind.
Yosha, ooit studente Toegepaste Psychologie, is 24 jaar oud geworden. Ze was ooit een kind achterop een fiets, nu leeft ze alleen nog in de herinnering van mensen voor wie het leven voor altijd in het teken zal staan van ondraaglijk gemis.
Waardeer dit artikel!!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Je kunt mij ook met een vast per bedrag per maand steunen: klik dan hier. Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.