Ik werd vandaag om 17.00 uur gebeld door een redacteur van RTV Noord.
Er was nogal wat commotie ontstaan over een door mij aangeleverd radio-bericht. Of ik als rechtbankverslaggever live in de uitzending kon uitleggen hoe het een en ander nu juridisch in elkaar steekt.
Het bericht ging over een man die in dronken toestand midden in de nacht tegen een schoolgebouw was gebotst. Hij verliet vervolgens de plaats van het ongeval en reed naar huis.
Je mag in Nederland niet zomaar wegrijden bij een ongeval. Art 7. van de Wegenverkeerswet.
Maar als in Nederland iets niet mag, wil dat nog niet zeggen dat je er ook een straf voor krijgt.
De rechter meent in dit geval namelijk dat de automobilist helemaal niet wist dat hij een ongeluk had gehad. De man weet nog dat hij na het nuttigen van vier cola-vieux in zijn auto is gestapt en hij weet ook nog heel goed dat midden in de nacht de politie ineens op zijn stoep stond. Ook toen pas zag hij zijn zwaar beschadigde auto voor de deur staan.
Omdat de radio een vluchtig medium is en ik soms vrij lang van stof, gebeurt het regelmatig dat mijn berichten voor de internetsite van RTV Noord worden ingekort. Daar is niets mis mee, maar het kan gebeuren dat nu net de broodnodige nuance slachtoffer wordt van de delete-knop.
In dit geval leverde het een felle discussie op. Mede omdat de lezers niet door hadden wat de achterliggende reden was voor de vrijspraak.
Wat te denken bijvoorbeeld van deze reactie op mijn verhaal:
Johannes Staal schrijft op 2-9-2009 15:23
ACH-TER-LIJK! De rechtspraak deugt echt voor geen meter!
Ik snap wel waar deze reactie vandaan komt. De nuance van de rechtspraak is in een krantenartikel al niet altijd goed uit te leggen, laat staan in een radio-bericht van acht regels.
Dus was het aardig om ook in dit geval op de radio uit te kunnen leggen waarom de rechter tot een vrijspraak is gekomen.
Dat is namelijk helemaal niet zo gek.
Om te kunnen bewijzen dat een automobilist na een ongeluk de plek van het ongeval heeft verlaten, moet een rechter kunnen bewijzen dat de automobilist uberhaupt weet heeft gehad van het ongeluk. Of, zoals het letterlijk in de wet staat: terwijl bij dat ongeval naar hij wist of redelijkerwijs moest vermoeden aan een ander letsel en/of schade was toegebracht.
En dat is eigenlijk best logisch. Als een automobilist tijdens een onoverzichtelijke verkeerssituatie door zijn rijgedrag verantwoordelijk is voor een ongeval, maar dit niet door heeft, dan kun je hem ook niet verantwoordelijk houden voor het wegrijden.
In het geval van de botsing met de school, claimt de bestuurder een tia te hebben gehad. Een soort kleine beroerte van voorbijgaande aard. Hij weet helemaal niets meer van het ongeluk, laat staan dat hij kennis heeft van schade of letsel.
Als een rechter dit verhaal aannemelijk acht, dan zal er vrijspraak moeten volgen.
Je moet immers eerst iets weten voor je een weloverwogen en potentieel strafbare handeling doet.
@Chris
Spreek je hier jezelf niet een beetje tegen?
Vorige posting vertel je dit
“Een dergelijke actie levert geen vrijspraak op, maar een ontslag van alle rechtsvervolging.”
En in deze posting zeg je dit:
“Als een rechter dit verhaal aannemelijk acht, dan zal er vrijspraak moeten volgen.”
Volgens mij wordt hier de man dan ook ontslagen van rechtsvervolging. Er heeft zich hoe dan ook een strafbaar feit voorgedaan.
@Chris, keurige heldere uitleg, geen speld tussen te krijgen, je zou advocaat moeten worden…. Desondanks blijft er ook bij mij een onbevredigend gevoel hangen omdat de keus teveel te gaan drinken wel een bewuste was… Ik zou dan wel willen voorstellen om de wettekst zo aan te passen dat diegenen die zich bewust in staat van onmacht hebben gebracht door drank of drugsgebruik ook strafbaar zijn als ze de plaats van een ongeluk verlaten en van het ongeluk door die drank/drugs niet wisten. In het verkeer moet je maar nuchter blijven. Dus bij tia geen straf, bij een onverzichtelijke verkeerssituatie ook niet maar bij drank/drugs wel.
@Jacqueline: Ik ben het wel met Chris eens. Omdat de automobilist niet wist (en blijkbaar ook redelijkerwijs niet hoefde te vermoeden) dat hij een ongeval had veroorzaakt heeft het specifieke strafbare feit van het bewust verlaten van de plaats van het ongeval zich niet voor gedaan. Daarom dus vrijspraak en geen ontslag van alle rechtsvervolging.
Blijft staan dat de huidige wettekst mijns inziens niet bevredigend is.
Jacqueline:
Je zegt: ‘er heeft zich hoe dan ook een strafbaar feit voorgedaan’
Dat is niet juist. Het strafbare feit (verlaten plaats ongeval) kan volgens de rechter niet worden bewezen. Dus vrijspraak.
Bij noodweer is het strafbare feit bewezen, maar de dader niet strafbaar.
Dit verhaal is, ook na deze uitleg van Chris, voor mij het zoveelste voorbeeld van hoe diep we hier gezonken zijn in dit land qua rechtstaat. Dit is een vrijbrief voor elke verkeersovertreder om na doorrijden na een aanrijding onder invloed simpel te claimen een tia of iets dergelijks te hebben gehad. Klaar is kees. Hilarisch dit soort uitspraken. Maar eigenlijk ook wel weer treffend voor de staat van ons land, dat er nog mensen zijn dit soort kromspraak nog recht durven te praten.
Wouter,
Met alle respect, maar dat is onzin. Het is juist een teken van beschaving dat we in dit land nog serieus en genuanceerd omgaan met de rechten van de verdachte.
Ook jij kan een keer zonder het te weten een ernstig verkeersongeluk veroorzaken. Ik denk dat je dan erg blij zult zijn met de huidige wetgeving en met de rechter die ondanks een steeds luider wordende roep van de samenleving nog wel de nuance ziet.
Je noemt het rijden onder invloed, maar dat heeft op zich niets te maken met dit voorval. Het is een apart strafbaar feit, waar de man wel degelijk voor is veroordeeld.
@andere jaap: ik snap je punt, maar het rijden onder invloed heeft in deze (juridisch) niets te maken met de botsing tegen de school.
De vraag is natuurlijk of je drankgebruik kunt koppelen aan een bewuste actie om weg te rijden van de plek van een ongeval. Het is wel zo dat het veroorzaken van een ongeluk gelinkt kan worden aan drankgebruik. Verlaten plaats ongeval is echter wel weer een flinke stap verder.
Leg mij nou eens uit dan waarom dit NIET een vrijbrief zou zijn om hetzelfde te claimen in dezelfde situatie als deze beschonken klojo?
Omdat elke situatie uniek is. Omdat de huisarts van deze man zegt dat het wel eens een tia zou kunnen zijn geweest. Omdat de man in november een afspraak heeft met een neuroloog. Omdat er in veel andere zaken wel getuigen zijn. Enzovoort enzovoort
“Zou kunnen” + een afspraak bij een neuroloog.
Sterke verdediging….. LOL
Je overtuigt me des te min.
(Overigens, MET getuigen erbij is niet dezelfde situatie, waar ik om vroeg)
Chris heeft gelijk en de vraag van Wouter raakt kant noch wal, al begrijp ik de achterliggende gedachte wel. elk misdrijf vereist opzet of schuld (dat geldt niet voor overtredingen) en in het geval van art. 7 WVW is hetzij opzet (in de vorm van weten) hetzij schuld of culpa (in de vorm van redelijkerwijs moeten vermoeden) vereist. Om de vertaalslag te maken: de bestuurder moet ofwel zich bewust zijn geweest van het ongeval ofwel redelijkerwijs moeten hebben vermoed dat er een ongeval heeft plaatsgevonden. Dat betekent niet dat iedereen die met een kletsverhaal komt, per definitie door de rechter wordt geloofd. In dit geval heeft de rechter kennlijk aannemelijk geoordeeld dat de verdachte inderdaad een tia heeft gehad voor het ongeval (mogelijk is dat, maar ik ken de zaak niet, ook de oorzaak geweest van de aanrijding). Hierbij zal de rechter niet opo de blauwe ogen van de verdachte afgaan, maar er zal wel een doktersverklaring zijn geweest. In dat geval kan een onderdeel van de beschuldiging niet worden bewezen en dient de rechter vrij te spreken. Als imand dit onzin vindt, dan moet hij dat de wetgever verwijten, want die heeft dit misdrijf zo omschreven.
Wouter,
Laat ik het anders proberen. Stel: jij bent nu de rechter in deze zaak.
Hoe wil je feitelijk bewijzen dat de automobilist WIST (of redelijkerwijs kon vermoeden) dat hij schade en/of letsel had veroorzaakt?
Dus als ik het goed begrijp dan is de man hiervoor wel veroordeeld
“De man weet nog dat hij na het nuttigen van vier cola-vieux in zijn auto is gestapt en hij weet ook nog heel goed dat midden in de nacht de politie ineens op zijn stoep stond. Ook toen pas zag hij zijn zwaar beschadigde auto voor de deur staan.”
Maar niet voor
In het geval van de botsing met de school, claimt de bestuurder een tia te hebben gehad. Een soort kleine beroerte van voorbijgaande aard. Hij weet helemaal niets meer van het ongeluk, laat staan dat hij kennis heeft van schade of letsel.
Maar er staat
Het bericht ging over een man die in dronken toestand midden in de nacht tegen een schoolgebouw was gebotst. Hij verliet vervolgens de plaats van het ongeval en reed naar huis.
Okay, voor doorrijden na ongeval. Art 7. van de Wegenverkeerswet is hij vrijgesproken omdat hij een TIA gehad zou hebben.
Dan klopt het wel wat je zegt.
Maar wat is er gebeurd met rijden onder invloed?
Want dat was natuurlijk niet meer na te gaan en vier vieux cola kan ook beteken cola met een klein beetje vieux.
Wichers laatste zin is exact hetgene m.i. in deze rechtstaat krom is. Dat het uberhaubt mogelijk is dat een rechter zo’n uitspraak mag doen is het echte probleem. Wetgeving klopt van geen kant hier, drankrijders worden als softies aangepakt en komen zelfs met een ongeluk weg als ze toevallig hartpatient zijn. Chris, jij vraagt aan mij om te bewijzen dat de automobilist wist dat hij een ongeluk had gehad. Ik vind dat in een geval als deze het aan de drankrijder is om onomstotelijk te bewijzen dat hij op dat moment op die plek een tia had. Kan hij dat niet, jammer voor hem, dan had ie maar met zijn poten van de drank af moeten blijven. In dit geval zijn zijn hartproblemen feitelijk zijn redding geweest. Met de info die je tot nu hebt gegeven is nergens onomstotelijk bewezen dat hij een tia had tijdens het ongeluk. Schandalige uitspraak dus.
Jacqueline,
De politie kon de man vrij snel na de botsing aanhouden. Zijn auto liet nogal een oliespoor achter. Hij is dan ook getest op alcohol. Eenvoudig na te gaan, dus.
Veroordeling voor rijden onder invloed: 26 uur werkstraf en 6 maanden rijontzegging.
Wouter,
De rechtspraak is geen exacte wetenschap waarbij je onomstotelijk iets moet bewijzen. Het gaat altijd om wettig bewijs (een aangifte bijvoorbeeld) EN overtuigend bewijs. Het draait dus om overtuiging en niet om vaststaande feiten.
Ons stelsel gaat er niet van uit dat een verdachte moet bewijzen dat hij het niet heeft gedaan. Het is aan justitie om te bewijzen dat hij het wel heeft gedaan. En dat moet volgens de spelregels gebeuren.
Soms lijken uitspraken van rechters krom, maar volgens mij komt dat omdat wij er toch een beetje van uitgaan dat verdachten het gedaan hebben en dus een straf verdienen. Volgens mij is dat een verkeerde uitgangspositie.
Je moet veel meer kijken naar de enorme macht van justitie en naar de ogenschijnlijk makkelijke manier om iemand veroordeeld te krijgen. Om die dynamiek nog enigszins onder controle te houden, zijn er allerlei waarborgen bedacht. Die regels zijn er niet om criminelen er mee weg te laten komen, maar om er voor te zorgen dat iedereen een rechtvaardige afdoening van zijn of haar zaak krijgt.
Dat kan soms leiden tot moeilijk verteerbare vonnissen, maar is nog altijd te preferen boven een systeem waarin de verdachte zomaar tegen een veroordeling aanloopt.
Kijk Chris dat is precies wat ik bedoel met diverse andere zaken.
We hebben geen details, enkel en alleen een paar mededelingen van jouw zijde.
Daarom vind ik bepaalde onvolledige berichtgevingen gevaarlijk. Gaan daardoor ook vaak een eigen leven leiden. Daarom kwam ik erop terug.
“hij weet ook nog heel goed dat midden in de nacht de politie ineens op zijn stoep stond”
Je vertelde nergens dat hij ook getest was op alcohol.
Dat scheelt weer een slok op een borrel.
Anyway, terechte vrijspraak voor doorrijden na ongeval.
Evenzogoed nog een behoorlijke straf voor rijden onder invloed. Zal ook wel meegewogen hebben.
Het blijft namelijk niet alleen maar bij die veroordeling. De man zijn verzekering zal hem ook nog wel in de nek blijven hijgen.
Dus Wouter, de uitspraak is al zwaar genoeg.
@jacqueline,
Ik snap je probleem.
Ons probleem is dat we bijvoorbeeld in de krant of op de radio (8 regels) weinig ruimte hebben en dus keuzes moeten maken. Ik vind dat je beter een enkel onderwerp goed uit kunt leggen, dan het hele verhaal marginaal.
Ook dit weblog pretendeert niet volledig te zijn. Als ik iets bijzonders tegenkom, dan gebruik ik deze site om het uit te diepen. Het rijden onder invloed speelt voor mij in deze kwestie geen enkele rol. Het gaat om de uitwerking van het recht met betrekking tot art 7 WVW (verlaten plaats ongeval)
Jaja, onschuldig totdat het tegendeel is bewezen door justitie. Behalve als het om Muldertjes gaat. Dan mag verdachte bewijzen dat hij het niet heeft gedaan. Oh wacht, dat gaat om de schatkist, dan gelden er opeens andere wetten.
Wat een land, wat een volk. Ik merk dat ik weer tegen dezelfde (s)linkse muur als altijd praat. Tijd om te pitten.
@Chris dan zou je het juridisch anders moeten aanpakken, verlaten van de plaats van een ongeval is altijd strafbaar waarbij tia en een onverzichtelijke verkeerssituatie een schuld- of strafuitsluitingsgrond op leveren. Dan ben je af van het bewijs dat het een bewuste actie moet zijn. Verder kan ik me nauwelijks voorstellen dat je als je tegen een schoolgebouw botst je daar niet bewust van bent, (waarschijnlijk moest hij met beschadigde auto in zijn achteruit) maar je nog wel genoeg bewustzijn hebt om thuis te komen.
Ik ben het met Jacqueline eens dat een zin als “Overigens is de man wel veroordeeld voor rijden onder invloed” het bericht stukken duidelijker had gemaakt.
Het bericht kan bij lezers het idee oproepen dat iemand die onder invloed heeft gereden daar niet voor is veroordeeld. Ook als het bericht wel goed wordt geinterpreteerd blijft men met de vraag “is hij veroordeeld voor rijden onder invloed?” zitten.
Je zegt “het rijden onder invloed speelt voor mij in deze kwestie geen enkele rol”. Waarom maak je dit in je inleiding niet expliciet? Daar hoeft niet meer dan één a twee regels aan gewijd te worden, waar in het weblog (anders dan wellicht radio en krant) zeker ruimte voor is.
Pim,
Al in het begin geef ik aan dat dit verhaal gaat over art 7. WVW. Verlaten plaats ongeval. Het rijden onder invloed heeft hier niets mee te maken. Of de man nu wel of niet gedronken had, maakt voor art 7 in deze zaak niets uit. Het zijn zelfs twee geheel verschillende feiten op de dagvaarding.
@andere jaap: dat kan niet, omdat je voor een uitsluitingsgrond eerst het feit zelf moet bewijzen. Dat kan hier niet en dus vallen de volgende trapjes in de keten weg.
Het botsen en niet opmerken lijkt idd onwaarschijnlijk, maar ik weet vanuit eerdere zaken dat het wel mogelijk is.
Hey Jacqueline !!!! Wat leuk dat ik je hier ook tref. Ben nog niets tegengekomen over Louis. Duurt dat nog even of kunnen we daarop wachten??
Uit ervaring weet ik dat doorrijden na een aanrijding slecht € 185.- kost. Wil ik er wel bij vermelden dat ik werd aangereden en niet een aanrijding veroorzaakte.