Advocaten dienen louter het belang van hun cliënt. En dat is hun goed recht. Maar kun je daar eigenlijk ook te ver in gaan? Ik vind van wel.
Voor de goede orde. Ik ben dol op advocaten. Het beeld dat soms opduikt in de goegemeente over geldgraaiende leugenaars is niet terecht. Advocaten zijn een wezenlijk en belangrijk onderdeel van de rechtstaat waarin verdachten soms ernstig worden gemangeld in de machtige molen van het Openbaar Ministerie.
Maar je kunt ook te ver gaan.
Op 18 januari 2014 sterven twee oudere inwoners van Groningen een gruwelijke dood. Kapotgeslagen en gewurgd met koorden en plastic zaken. Als oud vuil in de brand gestoken. Mooier kan ik het niet maken.
De verdachte in de zaak krijgt van zijn advocaten de opdracht goeddeels te zwijgen. Dat zwijgen wordt pas doorbroken als het dossier van de politie helemaal klaar is.
Dan volgt een wat kolderiek toneelstuk. De verdachte heeft bloed op zijn kleding. Bloed van de slachtoffers. Kledingvezels zijn uitgewisseld tussen verdachte en slachtoffers. Zendmasten stralen zijn aanwezigheid aan in de buurt van het plaats delict. Negen getuigen plaatsen hem bij de woning waar de dood gruwelijk aanwezig was.
Zijn advocaten weten dat hij met een verklaring moet komen. Hij is onomstotelijk in contact geweest met de slachtoffers. Pijnlijk dicht bij het moment van hun dood.
Dus komt er een verklaring. Over een mysterieus telefoontje dat de verdachte kreeg om het lichaam van het vrouwelijke slachtoffer van straat te halen. Van wie wil hij niet zeggen. Over een ruzie vlak voor de moord, waardoor het slachtoffer bloed op zijn schoenen kreeg. Hij had hem immers een bloedneus geslagen. Logisch toch?
De hele verklaring van de verdachte was overduidelijk na het zorgvuldig doorlezen van het omvangrijke strafdossier in elkaar gezet. Hiaten in gedrag voorzien van een passend antwoord. De eredivisie van de ongeloofwaardigheid.
Natuurlijk. Een advocaat dient louter het belang van zijn cliënt. Maar dit gaat ver. Dit is een bewuste poging om alle verantwoordelijkheid te verdoezelen. Om recht te krijgen wat intrinsiek en schandalig krom is. Om de waarheid grondig te verkrachten in het belang van een enkel individu.
Een advocaat is van belang om de rechten van de verdachte te waarborgen. Om te zorgen dat hij een eerlijk proces krijgt en zijn belangen mee worden gewogen in de afdoening van een strafzaak. In die rol heeft een advocaat terecht lak aan de vergeldingsdrang van de maatschappij.
Maar in wiens belang is het eigenlijk om tegen de klippen op een belachelijk verhaal te reconstrueren? Wanneer verlies je ook professioneel alle geloofwaardigheid? Tot hoe ver mag je een onderzoek naar de waarheid saboteren om iemand vrij te krijgen die overduidelijk schuldig is aan gruwelijke misstanden?
Persoonlijk vind ik dat je daarin ver mag gaan. Maar ik vind ook dat er een grens is. Dat een advocaat op een gegeven moment ook tegen zijn cliënt moet zeggen: tot hier en niet verder. Dit slaat nergens op. Hier kom je niet mee weg.
Nu verwacht je van mij mee te werken aan een toneelstuk met een wel heel pijnlijk einde.