Dat we nu al ruim anderhalf jaar in een pandemie zitten is erg genoeg, maar de gestage stroom aan misinformatie en nepnieuws blijft maar door en langs de krochten van het internet spoelen. Bekende en onbekende wappies hebben er bijkans een dagtaak aan. Tijd dus om weer eens wat hinderlijke misverstanden uit de weg te ruimen.
Fervente antivaxxers blijven er maar op hameren: de vaccinaties die inmiddels door miljarden mensen wereldwijd in dankbaarheid werden ontvangen en overal de besmettingscijfers drukken, zouden experimenteel zijn. Een kwaadaardig, maar wel ‘slim’ frame, want experimenteel suggereert immers al snel dat we met zijn allen onderdeel zijn van een vreselijk experiment.
Het klopt alleen niet.
De goedgekeurde coronavaccins hebben alle onderzoeksfasen doorlopen. Dat ging sneller dan normaal, maar dat komt door vereende krachten en het samenvoegen van verschillende onderzoeksfasen. De controlerende onderzoeksinstantie EMA laat weten dat de ontwikkelaars van de goedgekeurde vaccins in het fase 3-onderzoek hebben bewezen dat de vaccins werken én veilig zijn.
Dit is in de praktijk ook gebleken; hoewel er bijwerkingen kunnen optreden, verloopt de vaccinatie wereldwijd in grote lijnen zonder grote problemen. In Nederland zijn inmiddels meer dan 20 miljoen prikken gezet. Iedere minuut krijgen er in ons land 197 mensen een vaccinatie in de bovenarm. Op dit moment zijn er 491 mensen overleden na vaccinatie. Uit onderzoek is gebleken dat het overlijden bij een groot deel direct te maken heeft met onderliggende medische problemen.
Op het internet circuleren alsnog veel bozige verhalen over ´experimenten´, bijvoorbeeld over Pfizer de onderzoekstermijn tot 2023 heeft lopen. Is het dan toch een experiment? Nou nee, het onderzoek loopt louter door omdat er gekeken moet worden naar hoelang de vaccins bescherming bieden. Het gaat dus niet om veiligheid of acute werking.
Voorwaardelijk
Een andere en veelgehoorde misvatting is dat coronavaccins slechts een voorwaardelijke vergunning hebben weten te bemachtigen. Ook hier is er sprake van een taalkundige verwarring. In dit geval wil voorwaardelijk niet zeggen dat een vaccin niet veilig is, maar dat dat er extra voorwaarden worden gesteld aan farmaceuten. Bijvoorbeeld dat ze onderzoek moeten blijven doen naar de werking op de lange termijn en de bescherming tegen de nieuwe varianten die her en der opduiken. Het voorwaardelijke aspect is dus een extra slot op de deur en zegt niets over de veiligheid.
Bescherming
De laatste rage onder wappies en complotdenkers is het afbranden van de huidige vaccins. Die zouden helemaal niet beschermen tegen het coronavirus. Ook mensen die gevaccineerd zijn raken immers besmet. Deze gedachte rust op een evident verkeerde veronderstelling. De makers van de diverse vaccins hebben namelijk nooit gezegd dat er sprake zou zijn van een bescherming van 100%.
Wat ze wel hebben gezegd is dat de vaccins voor een aanzienlijk deel beschermen en ervoor zorgen dat mensen die alsnog besmet raken niet meer zo ziek worden en niet meer zo snel opgenomen moeten worden in het ziekenhuis.
En die belofte blijkt volledig waar gemaakt te worden. Zo bleek dat van alle patiënten in Nederland die in de week van 12 tot en met 18 juli werden opgenomen in het ziekenhuis, slechts 9 procent volledig gevaccineerd was. Tenminste drie kwart was niet of niet volledig gevaccineerd. Met andere woorden: de mensen die naar het ziekenhuis moesten na een coronabesmetting bleken bijna allemaal niet of niet volledig gevaccineerd. De vaccins doen dus hun werk.
Preventieparadox
De ware strijders voor de waarheid wijzen op het gegeven dat maar een beperkt aantal mensen wereldwijd in het ziekenhuis moet worden opgenomen of sterft aan het coronavirus. Hoewel het coronavirus mondiaal inmiddels in relatief korte tijd aan meer dan 4,2 miljoen mensen het leven heeft gekost, is dit op een totale mondiale populatie van bijna 8 miljard inderdaad relatief weinig.
Hier komt de preventieparadox echter om de hoek kijken. Wereldwijd zijn er zeer verregaande maatregelen genomen om de verdere verspreiding van de pandemie te kunnen stoppen. Hele landen gingen op slot, de economie werd deels stilgelegd, vliegverkeer deels verboden en onder meer een mondkapjesplicht, verplicht afstand houden en avondklok werden ingevoerd. De horeca, traditioneel een plek waar veel mensen samen komen en elkaar dus kunnen besmetten, werd in veel landen helemaal platgelegd.
Er zijn dus enorm veel maatregelen genomen waardoor de cijfers gelukkig werden gedrukt. Al in april liet het RIVM weten dat de lockdown in Nederland waarschijnlijk 90 procent van de verwachte ic-opnames heeft weten te voorkomen. Onderzoekers van het CBS en RIVM schatten dat zonder de coronamaatregelen ruim 134 duizend Nederlanders waren gestorven aan de gevolgen van het virus, in plaats van de huidige 18.000.
Watersnood
Mensen die nu zeggen dat de vrije levens van heel veel mensen ten onrechte zijn gesloopt om een relatief kleine groep te redden, kijken dus willens en wetens weg van de genomen maatregelen. Het is als beweren dat de miljarden die na de watersnoodramp in de bescherming tegen het wassende hoge water zijn gestopt, onnodig zijn geweest omdat er daarna immers helemaal geen watersnoodramp meer is geweest.
Of beweren dat de Formule 1 voortaan met veel minder veiligheidsmaatregelen kan omdat er de laatste jaren immers geen coureur meer is omgekomen.
Griepje
Je hoort het helaas nog steeds; het coronavirus zou slechts een griepje zijn en alleen kwetsbare ouderen hebben er onder te lijden. Niets om je druk over te maken. Ook dit klopt niet. Een Frans onderzoek, geplaatst in het medisch tijdschrift The Lancet, maakte al eens korte metten met dit hardnekkige misverstand. In het onderzoek werden 45.000 patiënten van de heftige griepgolf in het seizoen 2018/2019 vergeleken met 90.000 corona patiënten in maart en april 2020. Op praktisch alle vlakken bleek corona gevaarlijker. Meer mensen raakten besmet en een groter deel stierf of moest worden opgenomen in het ziekenhuis. Wie nu nog roeptoetert dat corona slechts een griepje is, is bewust kwaadaardig dom.
Dor hout
Met dank aan ons nationaal orakel Marianne Zwagerman werd al in het begin van de pandemie de denigrerende term ‘dor hout´ geïntroduceerd. De coronacrisis zou niet meer zijn dan het snoeien van kaal en overbodig hout, dat praktisch al in het voorportaal van de dood lag opgeslagen. Jonge en gezonde mensen konden gewoon zonder beperkingen en zonder risico verder leven.
Ironisch genoeg schreeuwt Zwagerman inmiddels moord en brand omdat door een zeer wonderlijk toeval praktisch iedereen in haar directe omgeving door vaccinaties het loodje legt. Kennelijk is het snoeien van brak hout ineens toch een probleem geworden.
Het frame dor hout kan inmiddels met keiharde cijfers naar het rijk der fabelen worden verwezen. Uit alle cijfers en onderzoeken blijkt namelijk dat ook jongeren besmet raken, in het ziekenhuis terecht kunnen komen, langdurig last hebben en houden van de besmetting en zelfs sterven.
Zo bleek uit een Noors onderzoek dat meer dan 50 procent van de 16 tot 30-jarigen zes maanden na de besmetting nog last had van vermoeidheid, kortademigheid en concentratieproblemen.
Kinderen
Ook de bepaald niet bejaarde medemens kan wel degelijk sterven aan de gevolgen van een corona-besmetting. Alleen al in maart verloren bijvoorbeeld 2030 Brazilianen tussen de 30 en 39 jaar hun leven aan de gevolgen van een coronabesmetting. In diezelfde maand stierven 505 besmette twintigers. Begin mei werd duidelijk dat ook hele jonge kinderen tot de slachtoffers behoren. Epidemioloog Fatima Marinho, die onderzoek doet naar kindersterfte, schatte toen dat er meer dan 2200 Braziliaanse kinderen aan het virus zijn overleden, waaronder 1600 baby’s die nog geen jaar oud waren.
Ook in andere landen zien we helaas deze dynamiek. Begin deze maand zagen de artsen in Suriname op de Ic’s vooral veel 30 en 40-plussers. Veelal gezonde mensen, zonder onderliggend lijden. In Indonesië stierven de afgelopen maand iedere week honderd kinderen aan corona.
Ook in de Verenigde Staten zijn er zorgen over de impact op kinderen. In de staat Arkansas bijvoorbeeld zien ze voorheen gezonde kinderen opgenomen worden in het ziekenhuis.
Natuurlijk zal niemand ontkennen dat ouderen sneller en vaker sterven aan corona dan jongeren, maar nog steeds vol blijven houden dat alleen dor hout ten prooi valt, is inmiddels van een zeldzame domheid.
Maatregelen
Hoewel Nederland nog maar zeer weinig coronamaatregelen kent, blijven groepjes mensen op hun vrije zaterdag- en zondagmiddag vurig en bozig demonstreren tegen de maatregelen. Een wonderlijke vastberadenheid die meer ingegeven lijkt door de wens tot een gezellig samenzijn, dan door een diepgewortelde overtuiging. Dat zou ook helemaal niet zo gek zijn, want door de maanden heen is gebleken dat de coronamaatregelen wel degelijk een gunstige invloed hebben gehad op de coronacrisis. Na genomen maatregelen zakten de besmettingscijfers in, na versoepelingen stegen de cijfers weer. Recent heeft een ieder dat nog maar weer eens kunnen zien toen de overheid te vroeg het nachtleven weer groen licht gaf. Het opnieuw invoeren van maatregelen in en rond de horeca deed de cijfers weer dalen.
Het debat over maatregelen en vaccinaties dient tijdens en na de coronacrisis volop gevoerd te worden. De overheid moet gecontroleerd worden en ook de wetenschap dient kritisch te worden bekeken. Maar dat moet dan wel gebeuren op basis van feiten en kundig onderzoek. Het debat wordt nu nog teveel gevoerd op basis van angst en nepnieuws.
Waardeer dit artikel!!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Je kunt mij ook met een vast per bedrag per maand steunen: klik dan hier. Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.