Een 73-jarige man werd in Arnhem gedood door een groep ‘pedojagers’. Beslist geen incident. De afgelopen maanden waren de zelfbenoemde ‘pedo-hunters’ in Nederland verantwoordelijk voor 250 incidenten. De jagers kunnen wonderlijk genoeg rekenen op enige steun, maar feitelijk vormen ze een criminele beweging die mogelijk medeverantwoordelijk is voor kindermisbruik.
Ik durf de stelling hier wel aan dat de meeste pedojagers helemaal niet jagen op pedofielen. Daarnaast is het ook maar de vraag of ze zich niet zelf bij herhaling schuldig maken aan ernstige strafbare feiten (doodslag, dodelijke mishandeling, eigenrichting, bedreiging, laster, smaad, vrijheidsberoving), in potentie onschuldige mensen beschadigen, de daadwerkelijke strijd tegen kindermisbruik hinderen en medeverantwoordelijk kunnen zijn voor het misbruiken van kinderen.
Dat leest u goed. Medeverantwoordelijk. Organisaties en deskundigen binnen de forensische wereld – die veel ervaring hebben met het begeleiden van pedofielen en andere zedendelinquenten – weten namelijk al heel lang dat het opjagen van mensen en het verhinderen van effectieve behandeling een extra risico vormt op daadwerkelijk kindermisbruik.
Zedenspecialist
Zedenspecialist Maaike Blok van Reclassering Nederland zei het deze week tegenover de NOS treffend. Volgens Blok is het essentieel dat mensen met een pedofiele geaardheid met een hulpverlener kunnen praten over hun worsteling met hun gevoelens. Dat is nodig om te accepteren dat zij nooit kunnen handelen naar hun voorkeur.
‘Driekwart van de pedofielen doet in de praktijk niets met zijn geaardheid’, aldus Blok.
,,Iedereen vindt kindermisbruik iets afschuwelijks. Dat vinden wij allemaal: de zogenoemde pedojagers, maar geloof me: ook de mensen met een pedofiele seksuele voorkeur. Alleen: zij hebben die gevoelens nu eenmaal. Waar het dan om moet gaan is hoe je voorkomt dat zij daar daadwerkelijk iets mee doen. Wat hier dreigt, is dat goedbedoelde initiatieven juist bijdragen aan delictgedrag”, aldus Blok tegenover de NOS.
We kennen deze dynamiek helaas maar al te goed. Veroordeelde zedendelinquenten die hun straf uit hebben gezeten, worden door de buurt waar ze weer terechtkomen opgejaagd en uitgekotst. Het sociaal isolement vergroot het risico dat ze over de schreef gaan. Ze verdwijnen ook voor de hulpverlening van de radar. Een kat in het nauw maakt rare sprongen.
QAnon
De recente incidenten met pedojagers passen in een al langer bestaand patroon dat onder invloed van valse QAnon-retoriek en de toegenomen spanningen, polarisatie en verveling door de coronacrisis in intensiteit toeneemt. Tien jaar geleden sprak en fotografeerde ik – met hun goedkeuring – zelfbenoemde pedojagers voor de rechtbank in Groningen.
Het is er sindsdien bepaald niet beter op geworden.
Volgens de politie gaat het in Nederland in een paar maanden tijd om 250 incidenten. En dan ook nog vaak met flinterdun bewijs. Korpschef Oscar Dros (Oost-Nederland) was daar onlangs duidelijk over in een interview met het AD.
,,Onze boodschap aan de burger is: stop met pedojagen. Stop met aanhouden. Stop met uitlokken. Laat dit aan ons over.’’ Het heeft geen effect, omdat het bewijs dat burgers menen te hebben vaak flinterdun is, zegt hij. ,,Ik ken in mijn politie-eenheid geen voorbeeld dat tot veroordeling van een kindermisbruiker heeft geleid.’’
‘Burgers denken dat ze ons helpen, maar ze duwen ons eerder van de wal in de sloot’, aldus Dros.
Het lijkt op het eerste gezicht zo simpel. kindermisbruikers worden aangepakt, dus iedereen wint. In werkelijkheid is het zo dat iedereen in potentie gevaar loopt door het volstrekt onverantwoorde gedrag van zelfbenoemde mensenjagers.
Toen de mij onbekende praatzanger Convex Kafka (met een strafblad voor smaad) online zijn wilde, woeste jacht aankondigde op de ‘pedo’s’, schreef ik op mijn Facebook daar een kritisch stukje over. Prompt werd ik online door de rapper en zijn schuimbekkende gevolg uitgemaakt voor pedo. De logica van mensen die handelen vanuit onkunde, domheid, woede en een ongezond verlangen om relevant te willen zijn.
Testosteronbommen
Weten deze opgefokte testosteronbommen uberhaupt wel hoe de wet in elkaar steekt? Ik vermoed van niet. Laat ik eens een poging wagen.
Hoewel je van alles kunt vinden van seksuele vrijheid, is het in Nederland zo dat bijna iedereen vanaf zijn 16e een grote mate van seksuele vrijheid heeft. Vrijwillig seks hebben met een 16-jarige is niet per definitie strafbaar. Grooming (artikel 248 sr, het afspreken met een persoon voor seksuele doeleinden) is pas strafbaar als het slachtoffer de leeftijd van zestien nog niet heeft bereikt.
Daar komt bij dat een pedofiel helemaal geen interesse heeft in pubers. Pedofilie is een stoornis/geaardheid die zich nu juist kenmerkt door een aantrekkingskracht voor pre-pubers. Jonge kinderen dus, met uitschieters tot de leeftijd van 13 jaar oud. De ‘dappere’ pedojagers richten zich dus vaak op afspraakjes met kinderen die door mannen worden gemaakt die vaak helemaal niet pedofiel zijn.
Daar komt nog bij – en dat is niet onbelangrijk – dat de meeste pedofielen helemaal niet automatisch overgaan tot seksueel misbruik.
Stoornis
Uit onderzoek blijkt dat zo tussen de 50 en 80% van de kindermisbruikers in Nederland niet pedofiel is. Het zijn heteroseksuele of homoseksuele vaders, ooms, huisvrienden, leraren of sportcoaches die de stoornis of de geaardheid niet ‘hebben’ en om andere redenen een zeer ongezonde interesse tonen in minderjarigen. Hoe dat zit, schreef ik hier al eens op.
Iemand bewust online overhalen om een fysieke afspraak te maken met een seksuele component, waarbij de leeftijd van het slachtoffer niet wordt vermeld of onduidelijk is, is een buitengewoon kwalijke en illegale manier van iemand lokken.
Het is alsof een agent zelf op straat drugs gaat verkopen en de gelegenheidskopers daarna meteen arresteert. Dat is niet alleen onwenselijk, maar ook nog illegaal. Omdat je namelijk iemand die dat helemaal niet zelf van plan was, overhaalt om een strafbaar feit te plegen.
Je kunt uiteraard een heel debat starten over de wenselijkheid van afspraken tussen volwassen mannen en personen van zestien jaar en iets ouder. Persoonlijk vind ik het om verschillende redenen dubieus dat een man van 36 jaar een afspraak maakt met een hem onbekend meisje van zestien. Omdat het per definitie draait om een onevenwichtige ‘verhouding’ en dus op het uitoefenen van macht over iemand die gezien zijn of haar geringe levenservaring niet goed in staat is om zich hiertegen te verweren.
Maar op zich is het niet strafbaar.
Waarborgen
We hebben in Nederland een systeem van opsporing en vervolging waar veel waarborgen in zitten. Het aanhouden van een verdachte kan niet zomaar en zeker niet met disproportioneel geweld. Er moet een redelijk vermoeden van schuld zijn en de aanhouding en vervolging dient evenwichtig en proportioneel te zijn. Verder onderzoek moet uitwijzen of het redelijke vermoeden wel om kan worden gezet in schuld.
Een verdachte heeft rechten en die rechten moeten ook gerespecteerd worden.
Die rechten zijn ook niet bedacht om daders te beschermen. Ze zijn er om u en ik te beschermen tegen willekeur en omdat de ervaring leert dat verdachten soms ook gewoon onschuldig zijn en het vervolgingstraject een enorme impact heeft op mensen.
Walging
Daar komt bij dat alles erop wijst dat de zelfbenoemde ‘pedojagers’ vanuit een kennelijk diepgevoelde walging van kindermisbruik opereren. Kijk voor de aardigheid maar eens op de online kanalen van de pedojagers. In no time lees je de letterlijk uitgesproken moordneigingen.
Met een groepje gelijkstemde, boze, opgefokte jonge mannen een afspraak regelen met een ‘smerige pedofiel’ die ook nog eens op straat wordt geconfronteerd met vermeend kindermisbruik.
What could possibly go wrong?
Veel, blijkt al enige tijd. Dat geweld wordt ook daadwerkelijk gepleegd. Als mensen hun eigen vooroordeel in groepsverband al bevestigd zien en elkaar opfokken, dan kom je in een snelkookpan van emoties terecht, waarbij de groepsdruk en het stoer willen zijn de rest doet.
Naaktfoto’s
Ik kan mij best voorstellen dat burgers zelf in actie komen als een man online overduidelijk bezig is om met jonge meiden of jongens af te spreken, inclusief seksuele taal en het sturen van naaktfoto’s. Je kunt goed betogen dat een burgerarrest dan geoorloofd en gewenst is.
Maar wat doen de zelfbenoemde pedojagers bijvoorbeeld met de beschuldiging van een moeder dat haar kinderen door haar man zijn misbruikt? Als het gaat om vechtscheidingen blijkt namelijk dat de beschuldigingen van kindermisbruik niet zelden onterecht zijn. De Landelijke Expertisegroep Bijzondere Zedenzaken kwam ooit met een rapport over 42 zedendossiers die waren bekeken. Wat bleek? In 95% van de zaken was het advies om de vervolging te staken, omdat de aantijgingen op drijfzand waren gebaseerd.
Zedenzaken
Seksueel misbruik van kinderen is een groot en breed probleem in Nederland. Men schat dat één op de drie kinderen te maken heeft met seksueel geweld. Volgens de Nationaal Rapporteur worden elk jaar 62.000 kinderen voor het eerst slachtoffer van enige vorm van seksueel geweld. Zelf heb ik veel rapporten en onderzoeken gelezen, maar was ook fysiek aanwezig bij honderden zedenzaken. Ik heb met zedenrechercheurs, psychologen, psychiaters, behandelaars, officieren, rechters, advocaten, verdachten, daders én slachtoffers gesproken.
Dit probleem is veel te belangrijk om over te laten aan woedende jonge mannen die een ongeremde en door emoties gedreven uitlaatklep zoeken voor hun eigen tomeloze agressie.
Sterker nog: ze vormen door hun agressieve optreden een extra belasting voor de politie en zorgen er in voorkomende gevallen door de ruis die in de opsporing en het vergaren van het bewijs terechtkomt zelfs voor dat daders weg kunnen komen met hun gedrag of niet vervolgd kunnen worden.
Wraak
Ik weet heel goed dat het voor velen niet te verkroppen is als kindermisbruik onbestraft blijft.
Maar zelf op zoek gaan en zelf afstraffen is niet het antwoord. Want wie stopt dan de mensen die de 73-jarige doodgeslagen man in Arnhem willen wreken door de jonge verdachten op straat te doden als ze weer op vrije voeten zijn? En wie stopt dan weer de mensen die daarop weer wraak willen nemen op de mensen die de dood van deze jonge verdachten op hun geweten hebben?
We hebben in Nederland de opsporing en vervolging in handen gegeven van de politie en het Openbaar Ministerie. De schuldvraag en de eventuele afstraffing ligt bij de rechtspraak.
Als dat niet langer nageleefd en erkend wordt, dan kun je net zo goed Geert Wilders (PVV) een lesje willen leren omdat de rechtspraak hem ondanks een veroordeling onbestraft liet. Of rapper Convex Kafka (die eigenlijk gewoon Bouke van der Vrugt) heet in elkaar slaan omdat hij de al bedreigde politicus Wilders nog verder in het nauw bracht door hem 500 stenen op zijn smoel te wensen, slechts een boete kreeg voor rare teksten aan het adres van Thierry Baudet (FvD) en veroordeeld werd omdat hij een vlogger in verband bracht met pedofilie.
De politierechter die hem toen veroordeelde sprak letterlijk de woorden: ‘U bent op mijn stoel gaan zitten’.
Moeten we hem dan ook maar opzoeken en in elkaar slaan? Omdat hij zich schuldig maakt aan strafbare feiten en de rechter slechts een softe voorwaardelijke boete uitdeelde?
Ergens heb ik het idee dat je daarvoor in Nederland niet de handen op elkaar zal krijgen.
En laten we dat in godsnaam zo houden.
Waardeer dit artikel!!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Je kunt mij ook met een vast per bedrag per maand steunen: klik dan hier. Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.