Mensen die mij goed kennen, weten dat ik verbaal tamelijk agressief kan worden van verkeershufters. Ik neem u dan ook even mee naar hoe een rechtbankverslaggever kijkt naar het verkeer. Alvast een waarschuwing vooraf, het is geen pretje. Mooier kan ik het niet maken, wel leerzamer. Dit verhaal gaat over pakketbezorgers met te harde muziek en automobilisten die te hard rijden bij wegwerkzaamheden. En over de logica van de keiharde verkeerswet.
Laat ik in deze tijden meteen maar even een disclaimer plaatsen, er zijn maar heel weinig mensen die zich perfect gedragen in het verkeer. Ik kan zelf ook niet claimen dat ik altijd de regels tot op de letter volg, zullen we maar zeggen (niets menselijks is mij vreemd). Dat gezegd hebbende, heb ik de indruk dat best veel gedrag in het verkeer stoelt op onwetendheid (of onwil, maar dat is een ander verhaal). En geloof mij, die argumenten werken niet heel erg goed bij een rechtbank.
Wegwerkers
Een voorbeeld. Ik hoor mensen doorgaans best hard klagen (en hard rijden) als het gaat over wegwerkzaamheden. Zeker als er ‘niemand aan het werk is’ zien mensen er meestal niet echt het nut van in om het gaspedaal even te liften om de snelheid aan te passen (boven Zwolle en onder de Randstad gaat dat overigens net iets beter).
Het heersende argument hier lijkt te gaan om de veiligheid van de wegwerkers. Als die er niet zijn, dan is het blijkbaar helemaal prima om gewoon met 130 kilometer per uur voorbij te stuiven als de borden toch echt 70 of 90 aangeven.
Hoewel ik daar in dit verhaal geen moreel oordeel over zal geven (wie ben ik, immers?) zit er wel degelijk logica in die snelheidsbeperking. Als de wegwerkers namelijk zijn vertrokken, ligt de weg er doorgaans anders bij dan voorheen. Er staan bijvoorbeeld zware machines, de vangrail is (deels) opengebroken, er staan noodlichtmasten of de belijning is anders aangebracht.
Mocht u nu de controle over uw voertuig verliezen (nee, we zijn niet allemaal Max Verstappen en ja, ook door fouten van anderen kunt u een ongeluk krijgen), dan krijgt uw blik op wielen een aardige hindernisbaan voor de kiezen.
Het zal u verbazen wat een botsing met een zware, stilstaande machine met uw heilige koe doet. Er blijft doorgaans niet heel veel van over (tenzij u beschikt over een Leopard 2 tank). Dat is maar schade uiteraard, maar u zit er wel tussen met uw vlees, botten, pezen, zenuwen en hersenen. Luister voor de ‘aardigheid’ eens naar de beschrijving van letsel in een rechtszaal.
Ik weet dat dit voor sommige automobilisten alsnog geen argument is, maar kan u verzekeren dat dezelfde automobilisten het toch even anders gaan zien als ze na maanden revalidatie in een tehuis erachter komen dat gebroken en verbrijzelde botten iets doen met je welzijn en welvaart. Helaas is het dan allemaal tamelijk te laat.
Wat dus enorm onlogisch klinkt (hoezo mag ik niet gewoon lekker doorrijden als er niemand aan het werk is?) is eigenlijk best wel heel logisch en – ironisch genoeg – ook nog eens gericht op uw eigen veiligheid.
Pakketbezorgers
Geheel ander voorbeeld. Ik ben dol op pakketbezorgers. Ze maken ons leven een stuk makkelijker en ze werken door ons kapitalistische systeem (ja, iets kopen met een stekker kan je best gelukkig maken) onder gigantische druk. Het zijn niet zelden zzp’ers op stukloon. Alle respect dus.
Maar.
Als ik een pakketbezorger door een wijk hoor en zie denderen, dan voel ik als rechtbankverslaggever ook iets anders dan respect. Dan denk ik vooral: als dat maar goed gaat. Dat heeft te maken met een aantal factoren. Ten eerste hebben pakketbezorgers doorgaans altijd haast (zeker in de Randstad). Ten tweede rijden ze daardoor niet zelden harder dan toegestaan is en ten derde willen sommige vrolijk swingende pakketmedewerkers de stereo nog wel eens op een standje hebben staan waardoor ze zes blokken verder nog te horen zijn.
Nabestaanden
Ik snap best waarom bezorgers doen wat ze doen. Maar er is ook een andere kant aan dat begrip. De verkeerstechnische kant. En de kant van nabestaanden voor wie er met de feestdagen altijd een lege stoel over zal blijven (letterlijke tekst uit meerdere slachtofferverklaringen).
Ik heb genoeg rechtszaken meegemaakt om te weten dat rechters buitengewoon hoge eisen stellen aan automobilisten (als je bijvoorbeeld overstuur/emotioneel van huis gaat, dan kan dat bijdragen aan je schuld voor een fataal ongeluk), maar ze eisen nog veel meer van beroeps-automobilisten.
Vrachtwagenchauffeurs en pakketbezorgers zijn professionele deelnemers aan het verkeer. Volgens de zogenaamde Garantenstellung rust er op hen een nog grotere verantwoordelijkheid. Feitelijk dienen zij (door hun ervaring, door hun beroep, door het gewicht van hun voertuigen) altijd zorg te dragen voor de veiligheid van anderen. Meer nog dan voor zichzelf. In de regel kun je gerust stellen dat een beroepschauffeur vrijwel altijd schuld heeft aan ongelukken als het slachtoffer een kwetsbaardere verkeersdeelnemer is (fietser, voetganger, automobilist, poes, muis).
Het zou kunnen dat een tankcommandant in een 74,3 ton zware Leopard 2 tank mogelijk net iets meer verantwoordelijkheid heeft, maar qua kansberekening tel ik die maar even niet mee.
Neem het gerust van mij aan, een bezorger die te hard door een woonwijk rijdt, te gehaast is en/of zijn stereo op standje 300 heeft staan, lult zich met geen mogelijkheid onder een veroordeling uit als hij/zij een kind onder de wielen krijgt. No way. En dat is – hoewel een hard gelag voor de veroordeelde – nog vrij logisch ook. Door de snelheid kun je als bezorger niet snel genoeg ingrijpen, door je haast zie je van alles over het hoofd en door de muziek hoor je niet wat je wel moet horen.
Afleiding is een bitch in het verkeer.
Daar kan iedereen van vinden wat hij wil, maar dat is een hard gegeven. Zoals het ook een hard gegeven is dat ongelukken met ernstig letsel doorgaans altijd voor de rechter worden gebracht. Een verkeersongeluk is namelijk bijna nooit een ‘ongeluk’. Er is vrijwel altijd een schuldige.
En vergis u niet, dat gaat vrij ver. Ik heb meegemaakt dat een automobilist in eerste aanleg werd veroordeeld omdat hij een fietser had aangereden die zelf door rood reed. Waarom? Omdat een automobilist in een stad rekening moet houden met fietsers die door rood rijden.
Zoals ik in een eerder verhaal al eens schreef: een automobilist moet meestal ook zien wat er niet lijkt te zijn of wat niet meteen zichtbaar is.
Anekdote
Ik heb op deze site al eerder eens een veelzeggende anekdote gebruikt. In een gesprek dat ik ooit had met een rechter gaf deze aan dat er rechters zijn die zelf niet meer achter het stuur gaan zitten. Omdat ze (om wat voor reden dan ook) de verantwoordelijkheid niet meer willen nemen. Omdat ze weten hoe snel het mis kan gaan als je niet 100% van de tijd 100% geconcentreerd bent.
Nu hoor ik u zeggen: 100% van de tijd 100% geconcentreerd? Dat lukt niemand. Dat is onmenselijk. Dat kun je niet van iemand verlangen!
Dat klopt. Dat kan ook niet. Gelukkig hebben we in Nederland rechters die doorgaans verder kijken dan een papieren werkelijkheid. Die automobilisten na een fataal ongeluk of een ongeval met letsel wel veroordelen, maar ook rekening houden met de omstandigheden. Omdat mensen nu eenmaal mensen zijn en geen machines.
Het zijn rechters die automobilisten keihard veroordelen, maar niet keihard straffen.
Gezeik
Mocht u nu denken: ik heb absoluut geen zin in dat gezeik. Een pijnlijke rechtsgang, boze nabestaanden en een schuldgevoel van hier tot Tokio. Dat lijkt mij allemaal niets. Nou, ik heb daar wel een oplossing voor. Maar het vergt wel wat inspanning. Wie in de auto stapt, moet alleen maar bezig zijn met autorijden. Met 100% focus. Met van A naar B rijden. Niet meer en niet minder.
Ik weet dat dit voor veel mensen niet realistisch is. Want we zijn druk, we hebben haast, we moeten van A naar B naar C naar D en ondertussen ook nog eens 3000 telefoontjes aannemen en 60.000 Appjes beantwoorden.
U moet dat allemaal zelf weten, ik schets hier alleen de gevolgen en de consequenties.
Het is aan u.
P.S. Ik weet het. Fietsers, voetgangers, scootmobielers etc. etc. verdienen doorgaans ook niet bepaald de schoonheidsprijs, maar daar gaat het nu even niet over in dit verhaal.
Waardeer dit artikel!!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Je kunt me ook met een vast per bedrag per maand steunen: klik dan hier. Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.