Ik geef het toe: ik moest deze week in eerste instantie ongelooflijk hard lachen toen bekende opruiers als Jan Dijkgraaf en Bart Nijman helemaal in de vlekken schoten bij een uitstekende column van Sander Schimmelpenninck over opiniemaker Wierd Duk. Maar als je er wat langer over nadenkt is het eigenlijk dieptreurig.
Voor de mensen die de column van Schimmelpenninck niet hebben gelezen: de begenadigde scribent – erkend rode lap voor de radicaal rechtse kudde – schreef kraakhelder op hoe de Telegraaf verzuimde om over een vermeend racistisch motief te schrijven na een moord in Stampersgat.
Duk
De verdachte van die moord bleek op sociale media een tsunami aan racistische tweets te hebben verzonden, niet zelden gericht aan of in reactie op Wierd Duk, de rechts-radicale opiniemaker van de krant van wakker Nederland.
De Telegraaf – nooit te beroerd om stante pede ideologische motieven, ras of religie aan geweld te koppelen – spendeerde er geen letter aan.
Modus operandi
Schimmelpenninck omschreef in de column op uiterst treffende wijze de modus operandi van opiniemaker Wierd Duk. Iemand die onvermoeibaar op dagelijkse basis de xenofobe en racistische medemens van voeding voorziet, waarbij hij bij voortduring lafjes louter de voorzetjes geeft.
Omdat hij zelf slim genoeg is om het extremistische doelpunt niet te maken.
Wierd Duk laat volgens Sander zijn fans zeggen wat hij eigenlijk zelf wil zeggen, maar waarvan hij weet dat het zelfs voor de Telegraaf een brug te ver is. Door hier en daar een like te geven houdt hij zijn volgelingen binnenboord, zelden tot nooit leest hij zijn fans de les als ze weer eens gierend uit de bocht vliegen.
Doel
En dat is geen toeval. Dat is namelijk precies het doel van Duk. Het is zijn levensvisie, al dan niet opportunistisch als unique selling point in de markt gezet. Duk haat links tot in het diepst van zijn vezels en zet de politieke stroming dan ook bij voortduring neer als een gevaar.
Waarmee hij willens en wetens de deur naar extreemrechts wijd openzet.
De conclusie van Schimmelpenninck was dan ook dat het eens tijd zal worden om Duk en anderen (waaronder Geert Wilders) verantwoordelijk te houden voor de haat waar zij op sociale media onderdeel van zijn en die zij nooit weerspreken.
De columnist stelde hierbij nadrukkelijk dat Duk niet direct verantwoordelijk is voor de daden van zijn fanatieke volgers, maar wel aangesproken mag worden op de manier waarop hij online extremisme aanjaagt.
AD
Niet alleen een genuanceerd standpunt, maar ook nog eens volledig terecht. Een standpunt overigens waar de meeste journalisten in Nederland het volmondig mee eens zijn.
En ik kan het weten, want toen Wierd Duk nog een collega was bij het Algemeen Dagblad riep zijn subjectieve schrijfstijl nogal wat weerstand op bij de redactie. Uiteindelijk dwong de hoofdredactie hem zelfs om te verhuizen naar de opiniepagina omdat hij teveel zijn eigen mening in stukken zette.
Woede
De uitkomst van de column van Sander was te raden natuurlijk. De rancuneuze digitale keffertjes rond Duk sprongen meteen in actie. Voormalig journalist Jan Dijkgraaf en voormalig GeenStijl-baasje Bart Nijman riepen in hun hypocriete woede zelfs hoofdredacteur Pieter Klok digitaal op het matje.
GeenStijl deed met een kwaadaardig ‘citaat’ net alsof de columnist had gezegd dat Duk direct verantwoordelijk was voor de moord.
Want wat Schimmelpenninck deed was toch allemaal te goor voor woorden? De mantra van Duk, Dijkgraaf en Nijman – alles mag en moet gezegd worden om te ontkomen aan de ‘verstikkende deken van politieke correctheid’ – was ineens een vage herinnering.
Wierd Duk gaf als volleerd slachtoffer zelfs aan een rechtszaak in overweging te nemen. Zoals GeenStijl normaal gesproken zou schrijven: huilie, huilie.
Hypocrisie
De tergende hypocrisie droop uur na uur in dikke druppels vol gespeelde verontwaardiging van de sociale media. Jan Dijkgraaf, die een goede boterham weet te verdienen met dagelijkse briefjes waarin hij iedereen en zijn moeder op gemakzuchtige en doorgaans ongeïnformeerde wijze de maat neemt, klaagde steen en been over de toon en inhoud van een verhaal.
Veel bruiner kunnen ze niet gebakken worden.
Vuilnisbak
Dijkgraaf, die ooit werd veroordeeld omdat hij opzichtig klinkklare leugens vertelde over de zoon van een Joodse advocaat. Dijkgraaf, die ooit rommelde in vuilnisbakken om aan content te komen.
Dijkgraaf, die ooit op schrift dagdroomde over hoe ik een stagiaire op de werkvloer van het Algemeen Dagblad verkrachtte. Dijkgraaf, die Femke Halsema in het openbaar meerdere keren een stinkhoer noemde, Rob Jetten (D66) een ‘ordinaire kindermisbruiker’ en cabaretier Martijn Koning een aanrander.
Dijkgraaf dus, die ooit zei dat hij niet ontdaan zou zijn als journalist Chris Aalberts een fatale hartaanval zou krijgen. Dezelfde Dijkgraaf die zonder een spoor van wroeging rondtoeterde dat ik een aanslag op mijn gezin in scène gezet zou hebben. En exact dezelfde Dijkgraaf die een gewaardeerde tweep, bekend om kritische draadjes over Forum voor Democratie, met foto en al volslagen ten onrechte neerzette als kinderlokker.
Nijman
En dan Bart Nijman. Die als mede-eigenaar en adjunct-hoofdredacteur van GeenStijl supertrots was dat zijn verzameling opgeschoten kwajongens ‘ongefundeerd, tendentieus en nodeloos kwetsend’ door het medialandschap fietste. Hij schreef meer dan tienduizend stukjes voor het weblog.
Een groot deel van die stukjes herbergde de typische GeenStijl-dynamiek. Misleidende verhaaltjes zonder veel onderbouwing, waarin organisaties of individuen gemakzuchtig op de korrel worden genomen, niet zelden met een linkje naar persoonlijke websites of een sociale media-account van het slachtoffer.
Waarna de bloeddorstige reaguurders de slachtoffers massaal bestoken, huisadressen opzoeken en werkgevers belagen.
Toen een onverlaat een baksteen door mijn keukenraam keilde, sprak GeenStijl niet over agressie tegen journalisten, maar bestudeerden ze de foto’s van de inventaris van mijn keuken om mij belachelijk te maken.
Hoer
Nijman dus, die het Europees Parlement een ‘nepparlement van graaiers, gekken en uitgerangeerde alcoholisten’ noemde. Nijman, die een moslimvrouw op X betitelde als hoer en een foto plaatste van Volkskrant-redacteur Loes Reijmer met de tekst: ‘Zou u haar doen?’, waarna Reijmer als reactie een stortvloed aan verkrachtingsfantasieën over zich heen kreeg van de altijd beschaafde pubervolgelingen van GeenStijl.
Die Nijman dus.
Die in een reactie op de toenmalige ophef en het terugtrekken van adverteerders heel hard piepte dat hij ‘maling heeft aan de beeldvorming’. Hij noemde de redactie van GeenStijl ‘de meest vrije ruimte’ van alle redacties in Nederland.
Kennelijk gaat dat niet op voor de Volkskrant, waar een hoofdredactie wat hem betreft censuur moet plegen op columns in plaats van ‘maling moet hebben’ aan de beeldvorming.
Wilders
Uiteraard was ook de immer standvastige Geert Wilders weer eens van de partij. Uitgerekend de man wiens woorden werden gebruikt voor de afslachting van tientallen linkse jongeren (nu dertien jaar geleden), meende te wijzen op het gevaar van woorden in de column van Sander.
Het zou satire zijn geweest als we niet weten dat Wilders het nog meent ook.
Het is helemaal niet zo moeilijk om van de heren provocateurs te zien wat ze doen. Nijman en Dijkgraaf hebben van schofferen, beledigen en lasteren hun verdienmodel gemaakt. Op een toon die nooit het niveau van Sander Schimmelpenninck zal halen.
Jaar na jaar hebben ze meest onzinnige lasterverhalen in het rond geslingerd onder de noemer van de heilige (maar doorgaans laffe) vrijheid van meningsuiting.
Hoofdredacteur
Tot ze zelf aan de beurt zijn natuurlijk. Dan is Leiden in last en moet een hoofdredacteur zich schamen voor een column waar hun held eens stevig door de mangel wordt gehaald.
Opvallend genoeg plaatste Bart Nijman deze week een slordig geschreven column waarin hij zich verwonderde over de kritiek die hij kreeg toen hij een foto plaatste van een gezellige lunch, waarbij Caroline van der Plas, Bart Nijman, Arthur van Amerongen en Wierd Duk elkaar volledig toevallig (kuch) troffen in Portugal.
Bart vroeg zich in de column af hoe het toch kon dat mensen op sociale media zo agressief reageren tegenwoordig.
Het is een groot mysterie, jongen.
Werkelijk waar.
Waardeer dit artikel!!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Je kunt mij ook met een vast bedrag per maand steunen: klik dan hier. Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.
Ben zo blij dat je deze stakkers bekritiseert. Blijf dat doen!